تلاش حقوقی اتاق بازرگانی برای رام کردن اتاق‌های مشترک
از حدود یک ماه پیش اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران برای تغییر در آیین‌نامه اتاق‌های بازرگانی مشترک دست به کار شده است. آیین‌نامه جدیدی توسط اتاق بازرگانی ایران به صورت پیش‌نویس تهیه شده است که برای روسای اتاق‌ها و شوراهای مشترک ارسال شد. این کار که بدون اطلاع‌رسانی در مطبوعات صورت گرفت مقدمه‌یی است برای تغییر در ساختار اتاق‌ها و شوراهای بازرگانی مشترک. در حقیقت شاید بیشترین مساله‌یی که در این آیین‌نامه جدید نمود دارد، تلاش اتاق بازرگانی برای در اختیار گرفتن هیات رییسه اتاق‌های بازرگانی مشترک است. در حال حاضر اتاق‌ها و شوراهای مشترک دارای ساختاری مستقل از اتاق بازرگانی هستند و حتی برخی در ساختمان‌های اتاق‌های بازرگانی نیز حضور ندارند. درآمد اکثر این اتاق‌ها از طریق حق عضویت و ارائه خدمات تامین می‌شود و اساسنامه به آنها ابتکار عمل زیادی داده است. هیچ کس منکر وجود مشکل در ساختار اتاق‌های بازرگانی مشترک نیست ولی در آیین‌نامه فعلی سعی شده است که تا جای ممکن این اتاق‌ها بدون کسب اجازه از اتاق بازرگانی ایران اقدام به فعالیت نکنند. با هم نگاهی به برخی از بندهای آیین‌نامه جدید می‌کنیم. بر اساس ماده 43
اعضای هیات‌مدیره باید از نظر نوع کار و فعال بودن در کشور مقصد مورد تایید امور بین‌الملل اتاق ایران قرار گیرند. همچنین طبق ماده 46 هر شخص حقیقی می‌تواند صرفا ریاست هیات‌مدیره یک اتاق یا شورای مشترک را عهده‌دار شود. از سوی دیگر ماده 48 تاکید دارد که عضویت در هیات‌مدیره تنها در دو دوره امکان پذیر است و بر اساس ماده 47 عضو هیات رییسه نمی‌تواند در بیش از 2 اتاق یا شورا این سمت را بپذیرد. بر اساس ماده 51 امور بین‌الملل می‌تواند تا 48ساعت قبل از انتخابات شرایط نامزدهای هیات‌مدیره اتاق‌ها و شوراهای مشترک را بررسی و ممیزی کند. همچنین هرگونه تغییر در اساسنامه اتاق یا شورای مشترک منوط بر تایید امور حقوقی اتاق ایران است. در ماده 9 این آیین‌نامه در خصوص هیات موسس اعلام شده است که فرد باید مدارک مثبته دال بر فعالیت اقتصادی با کشور طرف همکاری ارائه دهد که این مدرک شامل اظهارنامه گمرکی صادراتی یا وارداتی، مدارک مثبته دال بر ثبت شرکت در کشور طرف همکاری و سابقه مشارکت در مناقصه‌های کشور طرف همکاری است. این بند در حالی در این آیین‌نامه آمده است که اکثر فعالان اقتصادی در سال‌های گذشته به دلیل تحریم با کشورهای مختلف با واسطه و
بدون کارت بازرگانی خود فعالیت کرده‌اند.
بر اساس ماده 34 اتاق ایران می‌تواند از ثبت مصوبات مجامع عمومی عادی و فوق‌العاده بدون حضور یا تایید نماینده اتاق بازرگانی ایران خودداری کند. بر اساس ماده‌های 41 و 42 این آیین‌نامه حداقل زمان برای رای دادن در انتخابات، گذشتن یک ماه از عضویت و برای کاندید شدن، یک سال از عضویت است.
در نهایت بر اساس ماده 62 امور بین‌الملل موظف است به‌طور منظم عملکرد اتاق‌ها و شوراهای مشترک را بر اساس یک مدل مشخص که به تصویب هیات رییسه اتاق ایران رسیده است مورد ارزیابی قرار دهد و گزارش اتاق‌ها و شوراهای ضعیف را به هیات رییسه اتاق ایران ارسال کند. بر این اساس هیات رییسه می‌تواند نسبت به تجدید انتخابات هیات‌مدیره اتاق یا شورای مشترک تصمیم‌گیری کند.
