درباره محمدرضا منجذب

نوشته های محمدرضا منجذب در تعادل

ماحصل درآمد دلاري از نفت چيست؟

ايران طي سال‌هاي پس از انقلاب مجموعا حدود 1600 ميليارد دلار نفت فروخته است. اما بايد ديد اين درآمدهاي نفتي آيا منجر به كمتر شدن فاصله ايران با توسعه شده است يا نه؟ بر اساس آمارهاي مستند، اقتصاد ايران از زمان دولت مظفرالدين شاه قاجار تا سال 52 مجموعا، 26.8ميليارد دلار نفت فروخته است. از سال 52 خورشيدي تا سال 57 ميزان فروش نفت ايران 112.7ميليارد دلار بوده است. به عبارت روشن‌تر، كل درآمد نفتي ايران از ابتداي اكتشاف نفت تا قبل از پيروزي انقلاب حدود 140ميليارد دلار بوده است.

نقش انتظارات بر نرخ ارز

اكنون مي‌دانيم انتظارات بر اكثر پارامترهاي اقتصاد كلان تاثير دارد. منتها كشش‌پذيري متغيرها از انتظارات متفاوت است. منظور از كشش متفاوت تاثيرات با شدت بيشتر يا كمتر انتظارات بر متغير است.

ايران و دورنماي توسعه

از توسعه تعاريف متعددي ارايه شده است. شاخص‌هاي توسعه مظاهر مختلفي از جمله سياسي، اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي را در بر مي‌گيرد كه به هم مرتبط هستند و براي مثال با بررسي كشورهاي توسعه يافته به اين نتيجه مي‌رسيم كه معمولا ابتدا به توسعه اقتصادي و سپس سياسي رسيده‌اند و كشورهاي توسعه يافته در راستاي تحقق تمام اين ابعاد توسعه، برنامه‌ريزي و فعاليت كرده‌اند.

فقدان توسعه علي رغم 70 سال برنامه‌ريزي و تلاش

به‌طور معمول در گروهي از صنايع مهم (زنجيره‌اي عمودي و افقي) فرآيند زير بايد طي شود تا كشوري توسعه يابد: اول) ورود تكنولوژي (تكنولوژي مناسب و مطابق با مزيت‌هاي بالفعل و بالقوه كشور)، دوم) هضم و جذب تكنولوژي، سوم) تغيير در تكنولوژي، چهارم) ايجاد تكنولوژي، پنجم) صادرات تكنولوژي برتر . به عبارت ديگر توليد علم بومي كه منجر به ايجاد تكنولوژي برتر بومي شود.

افزايش شفافيت باعث كاهش فساد مي‌شود

يكي از مشكلات ريشه‌دار اقتصاد ايران، فقدان شفافيت و آمارهاي اقتصادي درست است. فقداني كه باعث شده نظام تصميم‌سازي‌هاي اقتصادي كشور نتواند براي بهبود اقدام به اتخاذ تصميمات درست مبتني بر داده‌هاي مستند كند.

سياست‌هاي نفتي ترامپ و دورنماي فروش نفت ايران

يكي از اولين اظهارات ترامپ پس از انتخاب دوباره به عنوان رييس‌جمهور امريكا رنگ‌و بوي نفتي داشت و نشان داد ترامپ تا چه اندازه تحت تاثير كارتل‌هاي نفتي امريكا قرار دارد. ترامپ‌ در اظهاراتش رسما اعلام كرد كه امريكا به عنوان بزرگ‌ترين توليد‌كننده نفت جهان، ديگر نيازي به نفت خاورميانه ندارد و مستقل از ساير كشورهاي جهان، نياز خود را تامين مي‌كند. جداي از اين نوع اظهارنظرها، موضوعي كه براي ايرانيان داراي اهميت است، نحوه واكنش امريكاي مدل ترامپ به فرآيند فروش نفت ايران است.

انتظارات تورمي و بازار ارزي كه در حال صعود است

همزمان با افزايش نرخ ارز، پرسش‌هاي بسياري در افكار عمومي ايرانيان شكل گرفته كه ريشه‌هاي اين افزايش نرخ ارز و كاهش پول ملي ايرانيان را در كدام بخش‌ها بايد جست‌وجو كرد. بدون ترديد يكي از دلايل اصلي اين كاهش ارزش و بروز نوسان را بايد در انتظارات تورمي جست‌وجو كرد

سه‌گانه‌اي كه ابرتورم مي‌آفريند

ابرتورم چيست؟ در چه نوع اقتصادهايي و در چه زيست‌بوم‌هاي اقتصادي بروز مي‌كند و تاثيرات و تبعات آن كدام موارد است؟ براي مقابله با ابرتورم در اقتصادهاي مختلف چه بايد كرد؟ اين پرسش‌ها براي اقتصادهايي كه عموما با تورم بالا مواجه هستند و خطر بروز ابرتورم در آنها جدي است، واجد اهميت ويژه است. به‌ طور كلي ابرتورم اصطلاحي براي توصيف افزايش سريع، بيش از حد و خارج از كنترل عمومي قيمت در يك اقتصاد است.

مخارج دفاعي و متغيرهاي كلان اقتصادي در ايران

شايد براي شما هم جالب باشد كه بدانيد مخارج دفاعي تاثير مستقيمي بر شاخص‌هايي چون رشد اقتصادي، تورم، تراز تجاري و... دارد. مخارج نظامي جزو متغيرهاي مورد بحث در مدل‌هاي مختلف رشد اقتصادي بوده كه اثرات متفاوتي را نسبت به شرايط مختلف نشان داده است.
۱