اعتراض دانشجويان دكتراي پيام‌نور به تعويق مكرر آزمون جامع دانشگاه متخلف است يا دانشجو؟
در ماه‌هاي اخير، جمعي از دانشجويان مقطع دكتراي دانشگاه پيام‌نور در پي مشكلات جدي در برگزاري آزمون جامع خود، دست به اعتراض و تجمع مقابل اين دانشگاه زده‌اند. اين دانشجويان، كه در سال ۱۴۰۱ بر اساس فراخوان رسمي دانشگاه و از طريق مصاحبه پذيرش شده‌اند، مي‌گويند روند پذيرش و تحصيل‌شان كاملا قانوني و مطابق رويه‌هاي دانشگاه و وزارت علوم بوده است.
در ماه‌هاي اخير، جمعي از دانشجويان مقطع دكتراي دانشگاه پيام‌نور در پي مشكلات جدي در برگزاري آزمون جامع خود، دست به اعتراض و تجمع مقابل اين دانشگاه زده‌اند. اين دانشجويان، كه در سال ۱۴۰۱ بر اساس فراخوان رسمي دانشگاه و از طريق مصاحبه پذيرش شده‌اند، مي‌گويند روند پذيرش و تحصيل‌شان كاملا قانوني و مطابق رويه‌هاي دانشگاه و وزارت علوم بوده است. با اين وجود، برگزاري آزمون جامع به دفعات به تعويق افتاده و به دانشجويان داخلي اعلام شده است كه ثبت‌نام آنان «غيرقانوني» بوده، در حالي كه آزمون‌هاي مشابه براي دانشجويان واحدهاي خارج از كشور برگزار شده است.
با دعوت رسمي آمديم
مصاحبه اين دانشجويان توسط اعضاي هيات علمي يا حتي شخص رييس وقت دانشگاه پيام‌نور انجام شده، ثبت‌نام در سامانه گلستان صورت گرفته و شهريه‌هاي ثابت و متغير به‌صورت رسمي پرداخت شده است. بسياري از آنها در رشته‌هاي مختلف، اعم از روانشناسي، حقوق، مديريت و ...، دو الي سه ترم تحصيل كرده، كلاس‌ها و دروس را گذرانده و اكنون پس از بيش از دو سال، در آستانه آزمون جامع متوقف مانده‌اند. يكي از دانشجويان رشته روانشناسي سلامت دانشگاه پيام نور، ضمن ابراز نارضايتي از اين وقفه، به خبرآنلاين مي‌گويد: فراخوان سال ۱۴۰۱ به‌طور رسمي اعلام شده بود و دانشگاه صراحتا اعلام كرد كه دانشجويان با معدل بالا مي‌توانند بدون كنكور و تنها از طريق مصاحبه پذيرش شوند. ما نيز مصاحبه را با اعضاي هيات علمي گذرانديم، پذيرش در سامانه رسمي دانشگاه ثبت شد، كلاس‌ها نيز به شكل مجازي و از طريق سامانه‌هاي پيام‌نور برگزار شد. يعني همه‌چيز طبق روال رسمي پيش رفت، چون ما با دعوت رسمي قدم در اين راه گذاشتيم. دانشجوي ديگري كه در رشته حقوق خصوصي تحصيل مي‌كند نيز تجربه مشابهي دارد؛ او پس از ارايه توصيه‌نامه‌هاي اساتيد، براي مصاحبه به واحد بين‌الملل معرفي شده و مصاحبه‌اش را شخص رييس وقت دانشگاه انجام داده است؛ مصاحبه‌اي يك‌ساعته كه به گفته او «ضبط هم شد». اين دانشجو تأكيد مي‌كند كه حتي كد تأييد صلاحيت وزارت علوم نيز دريافت كرده است. «پس از اطلاع از ضرورت داشتن اقامت كشور ديگر، از آنجا كه اقامت تركيه داشتم، به واحد تركيه معرفي شدم و تمام مراحل ثبت‌نام مطابق روال رسمي انجام شد.»
تمام پرداخت‌ها رسمي و شفاف بود
موضوع شهريه و هزينه‌هاي تحصيلي يكي از مهم‌ترين نگراني‌هاي دانشجويان دكتراي پيام‌نور است. دانشجويان مي‌گويند تمام پرداخت‌ها از ابتدا طبق روال رسمي دانشگاه انجام شده و هيچ نشانه‌اي از غيرقانوني بودن روند پذيرش وجود نداشته است. دانشجوي رشته سلامت مي‌گويد: «شهريه ثابت را در سامانه گلستان پرداخت كرديم و شهريه متغير براي واحدها هم به يورو پرداخت شد.» روانشناسي او تأكيد مي‌كند كه همه هزينه‌ها به‌صورت رسمي ثبت شده و هيچ‌گونه مشكلي از نظر مالي وجود نداشته است. دانشجوي رشته حقوق، بنا به تجربه خود، جزييات بيشتري ارائه مي‌دهد: «ترمي حداقل ۱۴۶۰ يورو شهريه متغير پرداخت مي‌كرديم و علاوه بر آن شهريه ثابت هم، در رشته حقوق، حدود ۴۲ ميليون تومان بود. تمام پرداخت‌ها در سامانه گلستان ثبت شده و با حسن نيت و اطمينان كامل به قانوني بودن روند، انجام شد.» به گفته دانشجويان، اين پرداخت‌هاي سنگين نه تنها نشان‌دهنده تلاش و سرمايه‌گذاري دانشجويان است، بلكه بر اهميت حفظ حقوق آنان و جلوگيري از قرباني شدن به دليل تخلفات اداري نيز تأكيد مي‌كند.
مسير تحصيل و توقف در آزمون جامع
هر دو دانشجو روايت مشابهي از روند برگزاري آزمون جامع دارند: «تاريخ آزمون چندين بار تعيين و سپس لغو شده است، حتي اسفند سال گذشته كه قرار بود آزمون برگزار شود، مجددا لغو شد و همچنان اجازه شركت در آزمون جامع براي بسياري از دانشجويان صادر نشده است.»
دانشگاه متخلف است يا دانشجو؟
دانشجويان مي‌گويند در پيگيري وضعيت خود با تضاد آشكار در مواضع مسوولان مواجه شده‌اند و هر نهاد يا مقام، مسووليت را به ديگري منتقل مي‌كند. به گفته آنان، «وزارت علوم، دانشگاه پيام‌نور و شوراي گسترش، هركدام بخش‌هايي از مسووليت را به گردن ديگري مي‌اندازند و پاسخي شفاف ارائه نمي‌دهند.»
تناقض در برخورد با واحدهاي خارج از كشور
يكي ديگر از مهم‌ترين دغدغه‌هاي دانشجويان، عدم هماهنگي و تناقض در نحوه برخورد با واحدهاي خارج از كشور است. آنان مي‌گويند اگر پذيرش اين دوره در دانشگاه پيام‌نور غيرقانوني بوده، تمام دانشجويان هم‌دوره، از جمله آنهايي كه در واحدهاي دبي و تركيه حضور دارند، بايد وضعيت مشابهي داشته باشند.
بلاتكليفي و پيامدها
دانشجويان مي‌گويند بلاتكليفي بيش از يك‌سال گذشته فشار رواني و اجتماعي شديدي بر آنان وارد كرده است؛ دانشجويان شاغل در دانشگاه‌ها و مراكز رسمي كه عنوان «دانشجوي دكتري» را درج كرده بودند، اكنون در موقعيت دشوار قرار گرفته‌اند. برخي براي حضور در كنفرانس‌ها و سمينارهاي خارج از كشور درخواست داده‌اند، اما با رد شدن پرونده مواجه شده‌اند چون «دانشجو محسوب نمي‌شوند.» برخي مشمولان سربازي هم با مشكل قانوني مواجه شده‌اند. تعدادي از دانشجويان ارشد كه حتي دفاع پايان‌نامه داشته‌اند، مجوز صدور دانشنامه دريافت نمي‌كنند. اين تنها بخشي از مشكلاتي است كه دانشجويان با آن مواجه هستند. آنها معتقدند كه تلاش و سرمايه‌گذاري چندساله آنها نبايد به دليل تخلفات داخلي مديران دانشگاه از بين برود. همانطور كه يكي از دانشجويان مي‌گويد: «هرگونه تخلف بايد متوجه مسوولان مربوط باشد، نه دانشجوياني كه با حسن نيت وارد فرآيند رسمي شده‌اند.» دانشجويان همچنين خواستار صدور سريع مجوز آزمون جامع و شفاف‌سازي وضعيت تحصيلي خود هستند تا بلاتكليفي پايان يابد و بتوانند مسير تحصيلي و حرفه‌اي خود را ادامه دهند.
