رشد كم جان بازار سهام
هفته سوم آبان ماه شاخص‌ها با بازدهي منفي بسته شدند، اما هفته چهارم شاخص‌هاي بازار سرمايه شرايط بهتري را تجربه كردند و در پايان معاملات شاهد آن بوديم كه شاخص‌ها مثبت شدند، ولي اين مثبت‌ها قدرت چنداني نداشتند .
هفته سوم آبان ماه شاخص‌ها با بازدهي منفي بسته شدند، اما هفته چهارم شاخص‌هاي بازار سرمايه شرايط بهتري را تجربه كردند و در پايان معاملات شاهد آن بوديم كه شاخص‌ها مثبت شدند، ولي اين مثبت‌ها قدرت چنداني نداشتند .
شاخص كل بورس تهران با صعود ۲.۲۲ درصدي به سطح سه ميليون و ۱۶۷ هزار واحد رسيد و شاخص هم‌وزن نيز با رشد در همين محدوده در سطح ۹۲۳ هزار واحد ايستاد. درست است اين اعداد از حركت روبه بالاي بازار و شاخص‌ها خبر مي‌دهند اما ارزش معاملات همچنان از كاهش عميق بازار مي‌گويد.
ميانگين حجم روزانه معاملات در اين هفته به حدود ۲۰ ميليارد برگه سهم رسيد و ارزش آن در ميانگين روزانه حدود ۸۳۰۰ ميليارد تومان بود. مقايسه اين ارقام با ميانگين هفته‌هاي گذشته از افت محسوس ارزش معاملات حكايت دارد. اين روند، به وضوح نشان مي‌دهد كه با وجود تحرك نسبي شاخص‌ها، جريان پول در بازار هنوز ضعيف است.در عين حال، ورود ۷۸۳ ميليارد تومان پول حقيقي به چرخه معاملات توانست بخشي از خروج نقدينگي هفته‌هاي قبل را جبران كند. اما اين تغيير هنوز براي بازگشت به سطح مشاركت بالا كافي نيست؛ فاصله بازار با دوران رونق همچنان زياد است و ميزان اعتماد و انگيزه سرمايه‌گذاران حقيقي در سطوح پايين باقي مانده.
جبران منفي ها
بررسي روند يك ماهه شاخص كل بورس نشان مي‌دهد كه اين نماگر تنها ۳.۶۶ درصد بازدهي به ثبت رسانده است. شاخص هم‌وزن نيز طي همين دوره ۳.۴۵ درصد رشد كرده كه از ماه پيش كمتر بوده است. درنتيجه مي‌توان گفت كه شاخص‌هاي بازار سهام در هفته چهارم آبان ماه روند صعودي نداشته‌اند و تنها روند خود را طي هفته‌هاي اخير تا حدودي جبران كرده‌اند.
حتي ورود نقدينگي حقيقي نيز نتوانست جرقه‌اي براي شتاب‌گيري معاملات باشد. بازار همچنان در محدوده‌اي نوساني و بي‌رمق حركت مي‌كرد و خبري از صف‌هاي خريد پرقدرت يا موج‌هاي گسترده تقاضا نبود.
در پنج روز معاملاتي اين هفته، تركيب بازدهي نمادها نشان‌دهنده يك بازار پراكنده است. در سمت مثبت، ۴۴۷ نماد رشد تا سقف ۵ درصد داشتند، ۱۳۳ نماد ميان ۵ تا ۱۰ درصد افزايش يافتند و تنها ۶۶ نماد توانستند بيش از ۱۰ درصد بازدهي ثبت كنند.در سوي منفي، ۲۴۵ نماد كاهش تا سقف ۵ درصد را تجربه كردند، ۳۷ نماد افت بين ۵ تا ۱۰ درصد داشتند و ۱۱ نماد نيز بيش از ۱۰ درصد پايين آمدند. اين توزيع حاكي از آن است كه رشد و افت به صورت گسترده ميان گروه‌ها توزيع شده و خبري از موج هماهنگ يا يك بخش پيشرو در بازار نيست.
به نظر مي‌رسد بخش قابل توجهي از فعالان بازار، همچنان در فضاي احتياطي به سر مي‌برند. عوامل ساختاري مانند عدم شفافيت سياست‌هاي اقتصادي، بلاتكليفي در نرخ بهره بانكي و ابهامات سياسي، همه در كنار هم فشار رواني بر تصميم‌گيري سرمايه‌گذاران وارد مي‌كنند. در چنين فضايي، حتي با ورود نقدينگي جديد، فشار فروش در برخي نمادها و گروه‌ها مانع شكل‌گيري روند صعودي پايدار مي‌شود.
از سوي ديگر، فعالان حقوقي بخش عمده‌اي از نقدينگي موجود را صرف معاملات درون‌گروهي يا حمايت مقطعي از شاخص‌ها مي‌كنند؛ رويكردي كه بيشتر جنبه نمايشي دارد و در نهايت نمي‌تواند عمق واقعي بازار را افزايش دهد.
چارت شاخص كل در هفته چهارم آبان، شباهت زيادي به يك محدوده فشرده معاملاتي داشت كه طي آن، نوسان‌ها در بازه محدود شكل مي‌گرفتند. اين الگو نشان مي‌دهد كه نيروهاي خريد و فروش تقريبا در تعادل قرار داشته‌اند؛ با اين تفاوت كه وزن نقدينگي خريد، محدوده‌هاي كوتاه‌مدت رشد را شكل داده است.
عدم شكست جدي مقاومت‌هاي تكنيكالي شاخص كل و شاخص هم‌وزن، نشانه‌اي ديگر است كه رشد اخير را بيشتر در قالب واكنش موقت به كف‌هاي حمايتي بايد ديد، نه به عنوان آغاز يك حركت ساختاري جديد.
رشد كم‌قدرت شاخص‌ها دو پيام كليدي دارد، نخست بازار سهام هنوز از ركود خارج نشده و مشاركت فعالان به سطح نرمال بازنگشته است و دوم ورود پول حقيقي هرچند مثبت است، اما براي تغيير روند كافي نيست و نيازمند تركيب اين جريان با تحولات بنيادي در اقتصاد و سياست‌هاي كلان است.
اگر محرك‌هاي قوي‌تر مانند بهبود پيش‌بيني سود شركت‌ها، كاهش ريسك‌هاي سياسي يا تعديل قابل توجه نرخ بهره وارد ميدان شوند، ممكن است حجم معاملات به سطح دوران پررونق نزديك شود. اما در شرايط فعلي، بازار بيشتر در مرحله تنفس كوتاه‌مدت قرار دارد.
هفته چهارم آبان را مي‌توان هفته «رشد بدون قدرت» بازار سرمايه نام‌گذاري كرد. شاخص‌ها بالا رفتند، اما نه به دليل موج تقاضاي قوي يا اعتماد بازگشتي سرمايه‌گذاران؛ بلكه به واسطه حركت‌هاي محدود در محدوده‌اي كم‌عمق. عمق پايين معاملات، پراكندگي بازدهي ميان نمادها و نبود نشانه‌هاي فني براي شكست مقاومت‌ها همگي نشان مي‌دهند كه بورس تهران هنوز براي جهش جدي آماده نيست.بر اساس روند موجود، اگر شرايط كلان تغيير محسوسي نكند، شاخص كل و هم‌وزن ممكن است در هفته‌هاي آينده دوباره وارد فاز نوسان محدود شوند؛ وضعيتي كه بيش از هر چيز، به آزمايش صبر سهامداران شبيه خواهد بود. البته برخي از كارشناسان پيش بيني مي‌كنند كه باتوجه به سقوط بيت كوين احتمالا بورس كمي با روند مثبت همراه شود.
بورس كالا در يك نگاه
آمار معاملات بازار فيزيكي بورس كالاي ايران نشان مي‌دهد در هفته منتهي به ۳۰ آبان ماه حدود ۲ ميليون و ۸۳۳ هزار تن انواع كالا و محصول به ارزش بالغ بر ۵۰.۷ هزار ميليارد تومان معامله شد. همچنين ارزش معاملات ۱۰ شركت برتر به بيش از ۱۸.۷ هزار ميليارد تومان رسيد.برترين‌هاي بورس كالاي ايران در هفته منتهي به ۳۰ آبان ماه براساس ارزش فروش شركت‌ها در بازار فيزيكي به شرح زير است:
ملي صنايع مس ايران با معامله ۶ هزار و ۷۴۶ تن انواع مس، سولفور موليبدن و كنسانتره فلزات گرانبها به ارزش ۴ هزار و ۹۷۴ ميليارد تومان در رتبه نخست ايستاد.مجتمع سرب و روي انگوران با فروش ۹۰ هزار و ۳۰۰ تن خاك روي به ارزش ۳ هزار و ۲۲۳ ميليارد تومان دوم شد.
فولاد خوزستان ۵۵ هزار و ۲۰۰ تن شمش بلوم، تختال بلوم و آرگون به ارزش يك هزار و ۸۷۰ ميليارد تومان فروخت و رتبه سوم را به خود اختصاص داد.معدني و صنعتي چادرملو با معامله ۱۹۵ هزار تن كنسانتره و گندله سنگ آهن و شمش بلوم به ارزش يك هزار و ۸۰۸ ميليارد تومان چهارم شد .
پالايش نفت اصفهان با معامله ۵۷ هزار تن وكيوم باتوم و گوگرد گرانوله به ارزش يك هزار و ۵۵۰ ميليارد تومان پنجم شد.پالايش نفت بندرعباس با فروش ۵۰ هزار و يك تن وكيوم باتوم و لوب كات سنگين به ارزش يك هزار و ۲۸۷ ميليارد تومان فروخت و رتبه ششم را به خود را كسب كرد.
صنايع توليدي دنياي مس كاشان با فروش يك هزار و ۱۰۰ تن مس مفتول و سيم و مفتول مسي به ارزش يك هزار و ۲۲۲ ميليارد تومان رتبه هفتم را به خود اختصاص داد.پتروشيمي تندگويان با معامله ۱۲ هزار تن پلي اتيلن ترفتالات نساجي و بطري در گريدهاي مختلف و نخ پلي استر به ارزش يك هزار و ۳۱ ميليارد تومان هشتم شد.
آلومينيوم ايران (ايرالكو) ۳ هزار تن شمش و بيلت آلومينيوم به ارزش ۹۱۸ ميليارد تومان فروخت و نهم شد.فولاد كاوه جنوب كيش هم با فروش ۲۷ هزار تن شمش بلوم به ارزش ۸۵۲ ميليارد تومان رتبه دهم را به خود اختصاص داد.
