یارانه این خانوار‌ها تا پایان سال 1404 حذف می‌شود

حسن نوروزی در نشست «هدفمندی یارانه‌ها و معمای رفاه» که روز سه‌شنبه در مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری برگزار شد، اظهار کرد: یارانه‌ها دغدغه‌ای بود که از سال‌های گذشته وجود داشت و از برنامه سوم توسعه درباره بررسی بازتوزیع یارانه‌ها به صورت هدفمند، بحث‌هایی صورت گرفت. در کشوری مانند ایران با این حجم از یارانه‌ها در کنار سایر نظام‌ها، این مسئله نشان‌دهنده اهمیت ویژه‌ای است که دارد.

به گزارش اقتصاد ایرانی، وی با بیان اینکه یارانه‌های پنهان و فرابودجه‌ای داریم، افزود: امسال ۲۱ درصد منابع بودجه‌ای دولت را به یارانه اختصاص داده‌ایم که معادل هزار و ۴۶ همت است و از این رقم، ۸۸ همت سهم دارو است.

نوروزی همچنین درباره میزان یارانه نقدی و مستمری پرداختی ماهانه به خانوار‌های تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی، گفت: این مبلغ ۳۶ همت است. در دنیا گفته می‌شود که یارانه نقدی برای تحقق عدالت، رشد اقتصادی و رفاه بیشتر است. باید بررسی شود که نظام فعلی یارانه‌ها تا چه میزان به عدالت اجتماعی و ارتقای دهک‌های ضعیف کمک کرده است.

ضرورت اصلاح سیاست‌های فعلی یارانه‌ای

نوروزی گفت: ماهانه ۳۵ میلیون دلار از وزارت نفت دریافت می‌کنیم تا یارانه بدهیم؛ این در حالی است که روزانه ۲۰ میلیون لیتر بنزین وارد می‌کنیم و صادراتی نداریم. سایر حامل‌های انرژی نیز در وضعیتی مشابه قرار دارند و به سختی پول از وزارت نفت دریافت شده و سپس به صورت مساوی به همه پرداخت می‌شود.

وی افزود: همه می‌دانند که سیاست فعلی درست نیست و نیاز به اصلاح دارد. اصلاح این وضعیت نیازمند بانک اطلاعاتی قوی است. برای مثال، در سال ۹۳، حسن روحانی اعلام کرد که مردم در صورت نیاز به یارانه، ثبت‌نام کنند؛ اما این روش شکست خورد، چرا که همه مردم ثبت‌نام کردند.

نوروزی همچنین به نقص پایگاه‌های اطلاعاتی خانوارها اشاره کرد و افزود: روش آمارگیری و پرسش از خانواده‌ها دقیق نیست و نمی‌توان مشخص کرد که یارانه به چه خانواده‌ای اصابت کند یا نکند. به همین دلیل، باید به سمت روش‌های ثبت مبنایی پیش برویم.

۹۲ درصد مردم در حال دریافت یارانه هستند

نوروزی با بیان این که ۹۲ درصد مردم یارانه دریافت می‌کنند، گفت: باید از حمایت فراگیر به سمت سیستم تأمین اجتماعی و خدمات‌دهی جامع‌تر حرکت کنیم. او پیشنهاد داد که پرداخت یارانه به صورت مشروط باشد، به این معنا که مثلاً فرزندان در مدارس ثبت‌نام کنند یا اعتیاد کاهش یابد. در غیر این صورت، یارانه نباید ادامه پیدا کند.

وی خاطرنشان کرد که مجلس مصوب کرده که در قانون بودجه امسال، ۳ دهک پردرآمد حذف شوند که مجموعاً حدود ۱۸ میلیون نفر خواهند بود. دولت نیز در حال اجرای این مصوبه است.

یارانه پنهان بنزین ۲ هزار همت است

نوروزی با تاکید بر ضرورت اصلاحات در نظام منابع و مصارف یارانه‌ها، اظهار داشت: مصرف روزانه بنزین در کشور، ۱۳۹ میلیون لیتر است که با نرخ ۱۵۰۰ تومان به مردم عرضه می‌شود. یارانه پنهان بنزین با نرخ واقعی، معادل بیش از ۲ هزار همت است. در مورد گاز طبیعی و برق نیز همین وضعیت قابل مشاهده است.

وی اضافه کرد: در گذشته قرار بود قیمت حامل‌های انرژی به ۹۰ درصد فوب خلیج فارس برسد؛ اما این برنامه عملی نشد و از ابتدا با مشکلاتی مواجه شد.

حذف دهک‌های پردرآمد کلید خورده است

رئیس سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اشاره کرد که حذف دهک‌های پردرآمد آغاز شده است. او تاکید کرد که در بخش منابع، سوختی که به معادن و صنایع بزرگ داده می‌شود نیز باید اصلاح شود. همچنین اشاره کرد که نرخ سوخت هوایی از لیتری ۶۰۰ به ۳۰ درصد نرخ تولید پالایشگاه رسانده شده که ۲۰ همت درآمد برای دولت ایجاد کرده است.

پرداخت یارانه از شیرخشک تا دارو

نوروزی با اشاره به پرداخت‌های یارانه‌ای اخیر گفت: در ماه جاری، ۱۳.۵ همت یارانه به شیرخشک اختصاص داده شده و سال گذشته ۲۱۲ همت برای خرید تضمینی گندم هزینه شد. او پیشنهاد داد که یارانه‌ها به مصرف‌کننده نهایی داده شود تا اصابت یارانه به هدف بیشتر تضمین شود.

باید یارانه به پوشش تورم احساسی برخورد کند

امید حاجتی، رئیس سابق سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، در این نشست گفت: تورم احساسی و تورم واقعی تفاوت بسیاری دارد. وی افزود که یارانه باید برای جبران تورم احساسی پرداخت شود و از نوسانات مابین تورم و رفاه خانوار بکاهد.

چرا به همه یارانه می‌دهیم؟

حاجتی ادامه داد: سوال این است که چرا به همه یارانه تعلق می‌گیرد؟ باید افراد متمول شناسایی شده و از پرداخت یارانه به آن‌ها جلوگیری شود. وی تاکید کرد که یارانه فقط باید برای جبران نوسانات ناشی از تورم پرداخت شود.

روسای سازمان هدفمندسازی، مخالف قانون فعلی هستند

علی عسگری، رئیس اسبق سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، با انتقاد از قوانین فعلی هدفمندی یارانه‌ها گفت: این قوانین ناکارآمد بوده و روش فعلی صرفاً تلاش برای رضایت مردم است، بدون اینکه به هدفمند بودن یارانه‌ها توجهی شود.

وی تاکید کرد که اصلاحات تدریجی در ساختار یارانه‌ای کشور ضروری است و افزود که هدفمندی یارانه‌ها با روش کنونی به بار سنگینی برای دولت تبدیل شده و اثربخشی لازم را ندارد.