پر سر و صدا در آلاسكا!
چند ماه پس از آغاز به كار رسمي دونالد ترامپ در كاخ سفيد براي دومين‌بار، او سرانجام به خواسته مهم خود براي ديدار با رييس‌جمهور روسيه رسيد و دو طرف در آلاسكا و در نزديكي مرز مشترك‌شان با يكديگر ديدار كردند.
چند ماه پس از آغاز به كار رسمي دونالد ترامپ در كاخ سفيد براي دومين‌بار، او سرانجام به خواسته مهم خود براي ديدار با رييس‌جمهور روسيه رسيد و دو طرف در آلاسكا و در نزديكي مرز مشترك‌شان با يكديگر ديدار كردند.
اين ديدار پس از آن انجام شد كه با وجود وعده ترامپ براي پايان دادن به جنگ روسيه و اوكراين ظرف چند روز، دوطرف هيچ راهي براي كاهش تنش‌ها پيدا نكردند و حتي ايده‌هايي كه براي آتش‌بس ازسوي دو كشور ارايه مي‌شد نيز از اساس راه به جايي نمي‌برد. با وجود تمام اين بحث‌ها اما ترامپ سرانجام موفق شد برنامه يك ديدار پر سر و صدا با پوتين را در آلاسكا بگذارد. منطقه‌اي كه براي دوراني طولاني بخشي از خاك روسيه به حساب مي‌آمد و چند دهه قبل ازسوي امريكا با قيمت محدودي خريداري شد و البته به يكي از گنجينه‌هاي اصلي انرژي امريكا بدل شد.
هرچند ترامپ اصرار دارد كه رابطه‌اي دوستانه با پوتين داشته و به دنبال آن است كه اختلافات كلان دو طرفه را به‌طور خاص درباره جنگ اوكراين در مدتي كوتاه برطرف كند اما مانور قدرت ترامپ در ديدار شب گذشته به شكل محسوسي مشخص بود. ترامپ مسير استقبال از پوتين را با چند فروند جنگنده
اف-۲۲ تزيين كرده بود و هنگام قدم زدن با رييس‌جمهور روسيه نيز طوري برنامه‌ريزي كرده بود كه چند فروند هواپيماي رادارگريز امريكايي در ارتفاعي پايين پرواز كنند. با اين وجود اما به نظر مي‌رسد كه آنچه بيش از اين مانورهاي تصويري اهميت دارد، نتيجه بخش يا شكست خورده بودن نهايي مذاكرات است. هرچند اين اميد از سوي اردوگاه ترامپ وجود داشت كه مذاكرات به نتيجه‌اي معقول برسد اما در‌نهايت اين اتفاق نيفتاد.
البته دو طرف خوشبيني محتاطانه‌اي نسبت به تداوم مذاكرات از خود نشان داده‌اند. نشست سه‌به‌سه ميان «ولاديمير پوتين» رييس‌جمهور روسيه و «دونالد ترامپ» رييس‌جمهور امريكا كه شامگاه جمعه در پايگاه مشترك «المندورف-ريچاردسون» در حومه شمالي شهر «انكوريج» در آلاسكا آغاز شده، پس از گذشت بيش از ۲ ساعت و نيم، پايان يافت. پس از اين نشست، ۲ رييس‌جمهور با حضور در نشست خبري مشترك به سوال خبرنگاران بين‌المللي پاسخ دادند. در همين راستا، رييس‌جمهور روسيه در نشست خبري مشترك خود با رييس‌جمهور امريكا گفت: «مذاكرات با ترامپ در فضايي مثبت و احترام متقابل برگزار شد.» او افزود: «مذاكرات بسيار سازنده بود. از همتاي امريكايي خود براي برگزاري چنين نشستي قدرداني مي‌كنم.» رييس‌جمهور روسيه همچنين تأكيد كرد كه مسكو و واشنگتن، با وجود آنكه اقيانوس آنها را از هم جدا مي‌كند، «همسايگان نزديك» به شمار مي‌آيند.
پوتين با اشاره به پيوندهاي تاريخي ميان ۲ كشور گفت بخش قابل‌توجهي از تاريخ مشترك روسيه و امريكا به آلاسكا مرتبط است. رييس‌جمهور روسيه، گفت: «روسيه هميشه نمونه‌هاي تاريخي از چگونگي شكست دشمنان مشترك توسط روسيه و امريكا و كمك و پشتيباني از يكديگر را به ياد خواهد داشت. روابط بين روسيه و امريكا به پايين‌ترين نقطه خود از زمان جنگ سرد رسيده است، زماني كه هيچ تماس مستقيمي بين رهبران وجود نداشت.
اين به نفع روسيه يا جهان نيست.» پوتين افزود: «روسيه تمايل دولت ترامپ را براي تسهيل حل بحران اوكراين مي‌بيند. روسيه نيز خالصانه علاقه دارد تا جنگ در اوكراين پايان يابد. اوكراين يك كشور برادر براي روسيه محسوب مي‌شود. بحث اوكراين، بحث امنيت ملي روسيه است. به‌رغم عدم تمايل به جنگ و تلاش براي پايان خونريزي، بايد همه ريشه‌هاي تهديد امنيتي از ميان بروند. مذاكرات با ترامپ سازنده و محترمانه بود.»
او گفت: «امنيت اوكراين بايد تضمين شود.» رييس‌جمهور روسيه افزود: «ترامپ مي‌گويد اگر در سال ۲۰۲۲ رييس‌جمهور بود، هيچ جنگي در اوكراين رخ نمي‌داد. من با او موافقم. دفعه بعد شما (ترامپ) را در مسكو خواهيم ديد.»
ترامپ نيز در طول اين نشست خبري مشترك گفت: «ما امروز واقعاً پيشرفت بزرگي داشتيم. من جلسات سختي با پوتين داشته‌ام، اما هميشه رابطه فوق‌العاده‌اي با او داشته‌ام. جلسه فوق‌العاده پرباري بود، روي نكات زيادي توافق شد و فقط چند نكته باقي مانده بود. هنوز به آنجا نرسيده‌ايم، اما احتمال زيادي وجود دارد كه برسيم. فقط چند نكته باقي مانده است.»
او افزود: «جلسه بسيار سازنده‌اي داشتيم. نكات بسيار زيادي وجود داشت كه روي آنها توافق كرديم. به نظرم بيشتر آنها، چند مورد بزرگ هستند كه هنوز كاملاً به آنها نرسيده‌ايم، اما پيشرفت‌هايي داشته‌ايم. بنابراين تا زماني كه به توافقي نرسيم، هيچ توافقي حاصل نخواهد شد. من تا مدتي ديگر با ناتو تماس خواهم گرفت. با افراد مختلفي كه فكر مي‌كنم مناسب هستند تماس خواهم گرفت و البته با رييس‌جمهور زلنسكي تماس خواهم گرفت و در مورد جلسه امروز به او خواهم گفت. در نهايت، اين به آنها بستگي دارد.» ترامپ در ادامه گفت: «ديدار بسيار سازنده‌اي داشتيم.
تماس‌هاي بسياري خواهم گرفت. هر هفته هزاران نفر كشته مي‌شوند و پوتين نيز خواستار پايان يافتن اين جنگ است. به زودي دوباره تو (پوتين) را خواهم ديد.» سران امريكا و روسيه بدون پرسش به سوالات خبرنگاران، به نشست خبري خود پايان دادند. البته پس از اين صحبت‌ها رييس‌جمهور امريكا جزييات ديگري را نيز ارايه كرد. «دونالد ترامپ» رييس‌جمهور امريكا در گفت‌وگو با «شان هنيتي» مجري شبكه امريكايي «فاكس نيوز» با بيان اينكه «امروز ديدار بسيار خوبي با پوتين داشتيم» افزود: «پيشرفت زيادي در مذاكره با پوتين حاصل شد اما به توافق نرسيديم.» او تصريح كرد: «من خواستار توقف مرگ مردم هستم. هر هفته هزاران سرباز اوكرايني و روسي كشته مي‌شوند. اگر بتوانيم اين جنگ را متوقف كنيم بسيار خوب خواهد بود. از اظهارات پوتين درباره اينكه اگر من رييس‌جمهور بودم اين جنگ آغاز نمي‌شد بسيار خوشحال شدم.» ترامپ گفت: «ما امروز جلسه بسيار خوبي داشتيم و فكر مي‌كنم نكات زيادي از طرف اوكراين مورد مذاكره قرار گرفت. تا جايي كه به من مربوط مي‌شود تا زماني كه توافقي حاصل نشود، هيچ توافقي وجود ندارد، اما ما پيشرفت زيادي داشتيم.»او افزود: «ما تقريباً ۳ ساعت با هم بوديم و اين نشست بسيار مفصل بود. نكات زيادي را مورد توافق قرار داديم. اكنون، واقعاً به رييس‌جمهور زلنسكي بستگي دارد كه اين كار را انجام دهد و اگر آنها مايل باشند، من در جلسه بعدي خواهم بود. رسيدن به توافق درباره اوكراين اكنون در دست زلنسكي و كشورهاي اروپايي است. به زلنسكي توصيه مي‌كنم با پوتين توافق كند؛ روسيه قدرت بسيار بزرگي است.» ترامپ در پاسخ به سوالي درباره اظهارات «ولاديمير پوتين» رييس‌جمهور روسيه درباره علت وقوع جنگ اوكراين مدعي شد: «من دليل آن را مي‌دانم و آن، بي‌كفايتي بايدن بود. اكنون در دولت من بسياري از مسائل خوب پيش مي‌رود.» او در پاسخ به سوالي درباره علت تلاش خود براي پايان دادن به جنگ اوكراين ادعا كرد: «علت اول آن، نجات جان انسان‌ها است و پس از آن ديگر مسائل قرار دارد. جنگ بسيار بد است و اگر بتوانيم از آنها دوري كنيم، بايد از آن دوري كرد. رييس‌جمهور امريكا همچنين در ارزيابي خود از نشست خود با پوتين گفت: «اين نشست عالي بود. به آن نمره ۱۰ از ۱۰ مي‌دهم. از اين منظر كه توانستيم با يكديگر به خوبي كنار بياييم بسيار خوب بود.
هنگامي كه ۲ قدرت عظيم، ۲ قدرت هسته‌اي با يكديگر كنار مي‌آيند بسيار مهم است. در دولت اولم از بازسازي توانمندي هسته‌اي امريكا بيزار بودم، اما مجبور به انجام آن بوديم.» رزيابي ترامپ از نشست خود با پوتين درحالي است كه بسياري از رسانه‌هاي امريكايي ضمن انتقاد از رييس‌جمهور امريكا، تأكيد كردند كه اين نشست بدون هرگونه «توافق يا دستاوردي» پايان يافت.با وجود تلاش‌هاي ترامپ براي اميدوار نگه داشتن حاميان خود به نظر مي‌رسد كه حتي در اروپا نيز نسبت به نتايج اين مذاكرات اميدواري چنداني وجود ندارد. كاخ سفيد گزارش داد كه دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا، پس از تماس طولاني با ولوديمير زلنسكي، رييس‌جمهور اوكراين، با رهبران ناتو تماس تلفني برقرار كرده است. كرولاين لويت، سخنگوي كاخ سفيد گفت كه دونالد ترامپ در پرواز برگشت از آلاسكا، گفت‌وگوي طولاني با همتاي اوكرايني خود داشت. همچنين باراك راويد، خبرنگار آكسيوس در پيامي نوشت كه منبعي مي‌گويد ترامپ بيش از يك ساعت و نيم با زلنسكي و رهبران اروپايي صحبت كرد تا آنها را در جريان ديدارش با پوتين قرار دهد. آكسيوس همچنين به نقل از يك منبع آگاه گزارش داد كه زلنسكي قصد دارد روز دوشنبه با رييس‌جمهور امريكا در واشنگتن ديدار كند. اين منبع آگاه تاكيد كرد كه گفت‌وگو با رهبران اروپايي و ناتو «آسان نبود.» آكسيوس همچنين گزارش داد كه رييس‌جمهور امريكا به زلنسكي و رهبران ناتو گفت كه پوتين آتش‌بس نمي‌خواهد و يك توافق جامع براي پايان دادن به جنگ را ترجيح مي‌دهد. به گفته يك منبع در اين تماس، ترامپ گفت: «من فكر مي‌كنم يك توافق صلح سريع بهتر از آتش‌بس است.» همچنين سخنگوي سخنگوي اتحاديه اروپا گفت اين تماس تلفني كه شامل اورزولا فون در لاين رييس شوراي اروپا، امانوئل ماكرون رييس‌جمهور فرانسه فردريش مرتس صدراعظم آلمان، كر استارمر نخست‌وزير بريتانيا و مارك روته، دبيركل ناتو بود، «كمي بيش از يك ساعت» به طول انجاميد. «دونالد ترامپ» رييس‌جمهور امريكا در پي ديدار روز گذشته خود با «ولاديمير پوتين» رييس‌جمهور روسيه در آلاسكا و گفت‌وگو با «ولوديمير زلنسكي» رييس‌جمهور اوكراين در پيامي در شبكه اجتماعي «تروث سوشال» نوشت: «روزي عالي و موفقيت‌آميز در آلاسكا! ديدار با ولاديمير پوتين رييس‌جمهور روسيه، تماس شامگاهي با زلنسكي رييس‌جمهور اوكراين و بسياري از رهبران اروپايي، از جمله دبيركل محترم ناتو خيلي خوب پيش رفت.» ترامپ در ادامه نوشت: «همگي موافقت كردند كه بهترين راه پايان دادن به جنگ هولناك ميان روسيه و اوكراين اين است كه مستقيما برويم سراغ يك «توافق صلح» كه به جنگ پايان خواهد داد، نه فقط يك «توافق آتش‌بس» كه اغلب اوقات دوامي ندارد.» رييس‌جمهور امريكا بيان كرد: «رييس‌جمهور زلنسكي قرار است عصر دوشنبه به واشنگتن دي‌سي، اتاق بيضي بيايد. اگر همه‌چيز خوب پيش برود، براي ديداري با رييس‌جمهور پوتين برنامه‌ريزي خواهيم كرد. احتمالا، جان ميليون‌ها نفر نجات خواهد يافت. از توجهتان به اين موضوع متشكرم.»«كايا كالاس» مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا امروز شنبه در پي ديدار حساس «دونالد ترامپ» و «ولاديمير پوتين»، روساي جمهور امريكا و روسيه در آلاسكا كه بدون توافقي بر سر اوكراين به پايان رسيد، با انتشار پيام‌هايي در شبكه اجتماعي «ايكس» نوشت: «عزم رييس‌جمهور ترامپ براي دستيابي به يك توافق صلح حياتي است.»به گفته كالاس، اتحاديه اروپا و شركاي اروپايي آن پيش از نشست آلاسكا براي هماهنگي با رييس‌جمهور امريكا تلاش كردند. او مدعي شد: «اما واقعيت تلخ اين است كه روسيه قصد ندارد به اين زودي‌ها به اين جنگ پايان دهد.» مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا افزود: «حتي با وجود ديدار هيات‌ها، روسيه حملات جديدي را به اوكراين آغاز كرد. پوتين همچنان مذاكرات را به درازا مي‌كشاند و اميدوار است كه از مجازات فرار كند. او انكوريج آلاسكا را بدون هيچ تعهدي براي پايان دادن به كشتار ترك كرد.» به گفته اين مقام اروپايي، ايالات‌متحده قدرت دارد روسيه را مجبور به مذاكره جدي كند. كالاس افزود: «اتحاديه اروپا با اوكراين و ايالات‌متحده همكاري خواهد كرد تا تجاوز روسيه موفقيت‌آميز نباشد و هرگونه صلحي پايدار باشد. مسكو تا زماني كه متوجه نشود كه نمي‌تواند ادامه دهد، به جنگ پايان نخواهد داد. بنابراين اروپا به حمايت از اوكراين ادامه خواهد داد، از جمله با كار روي بسته نوزدهم تحريم‌هاي روسيه.» او با تاكيد بر اينكه «امنيت اروپا قابل مذاكره نيست»، مدعي شد: «علت اصلي جنگ، سياست خارجي امپرياليستي روسيه است، نه يك عدم تعادل خيالي در معماري امنيتي اروپا.»در روسيه نيز يك خوشبيني محتاطانه نسبت به اين موضوع وجود دارد. «ديميتري مدودف»، معاون رييس شوراي امنيت روسيه به ارزيابي درباره نتايج نشست روز جمعه «ولاديمير پوتين»، رييس‌جمهور روسيه و «دونالد ترامپ»، همتاي امريكايي وي در آلاسكا پرداخت. او در پستي كه در كانال تلگرامي خود منتشر كرد با ذكر اينكه اين نشست پنج نتيجه را در پي داشته اين نتايج را فهرست كرده و نوشت:
۱- مكانيزم كاملي براي جلسات بين روسيه و ايالات‌متحده در بالاترين سطح برقرار شده است. در آرامش، بدون اولتيماتوم و تهديد.
۲- رييس‌جمهور روسيه شخصا و به تفصيل شرايط كشور ما را براي پايان دادن به درگيري در اوكراين به رييس‌جمهور ايالات‌متحده ارايه كرد.
۳- در نتيجه گفت‌وگوي تقريبا سه ساعته، رييس كاخ سفيد از افزايش فشار بر روسيه، دست كم فعلا، خودداري كرد.
۴- نتيجه مهم: اين نشست ثابت كرد مذاكرات بدون پيش‌شرط و همزمان با ادامه عمليات نظامي ويژه امكانپذير است.
۵- نتيجه اصلي: طرفين مستقيما مسووليت نتايج آينده مذاكرات مربوط به پايان دادن به عمليات نظامي را متوجه كي‌يف و اروپا دانستند.
با اين وجود اروپا ممكن است در صورت تعهد «ولاديمير پوتين» رييس‌جمهور روسيه به آتش‌بس در يك بازه زماني مشخص، تحريم‌ها عليه روسيه را كاهش دهد.
به گزارش روزنامه «تلگراف»، سفراي اتحاديه اروپا در حال حاضر در بروكسل نشست اضطراري برگزار كرده‌اند؛ اين نشست پس از ديدار «دونالد ترامپ» رييس‌جمهور امريكا با رهبر كرملين در آلاسكا برگزار مي‌شود. ديپلمات‌هاي ارشد اروپايي در حال بررسي اين موضوع هستند كه اتحاديه اروپا چه امتيازهايي مي‌تواند براي دستيابي به يك آتش‌بس در اوكراين پيشنهاد دهد. اين تحولات درحالي رخ داده كه گزارش‌هايي منتشر شده مبني بر اينكه ترامپ به «ولوديمير زلنسكي» رييس‌جمهور اوكراين و رهبران اروپايي گفته پوتين مايل است فوراً يك توافق جامع صلح امضا كند، نه صرفاً يك آتش‌بس موقت. اروپايي‌ها هنوز درباره بازه زماني مشخصي كه مي‌خواهند براي پيشنهاد كاهش تحريم‌ها در برابر برقراري آتش‌بس تعيين كنند، تصميم‌گيري نكرده‌اند. همزمان «ولوديمير زلنسكي» رييس‌جمهور اوكراين اعلام كرد كه پس از گفت‌وگو با «دونالد ترامپ» همتاي امريكايي‌اش، هماهنگي‌هاي بيشتري با رهبران اروپايي انجام داده و افزود: «بايد به صلح واقعي دست يافت؛ صلحي كه پايدار باشد و نه صرفاً يك توقف موقت در خلال حملات روسيه.» زلنسكي افزود كه بايد هرچه سريع‌تر كشتار متوقف شود و آتش‌بس در ميدان نبرد، آسمان و عليه زيرساخت‌هاي بندري برقرار گردد. وي همچنين خواستار آزادي همه اسيران نظامي و غيرنظامي اوكرايني و بازگرداندن كودكاني شد كه به ادعاي او توسط روسيه «ربوده» شده‌اند! رييس‌جمهور اوكراين در ادامه تأكيد كرد كه فشار بر روسيه بايد تا پايان جنگ ادامه داشته باشد. او گفت در مكالمه با رييس‌جمهور امريكا تصريح كرده كه در صورت برگزار نشدن نشست سه‌جانبه يا طفره‌رفتن روسيه از پايان عادلانه جنگ، تحريم‌ها بايد تشديد شوند. زلنسكي تحريم‌ها را «ابزاري موثر» خواند و گفت امنيت اوكراين بايد به شكل مطمئن و بلندمدت و با مشاركت اروپا و ايالات‌متحده تضمين شود. او افزود كه هيچ موضوعي، به‌ويژه مسائل سرزميني، نبايد بدون مشاركت اوكراين حل‌وفصل شود. او همچنين از حمايت شركاي بين‌المللي قدرداني كرد و گفت بيانيه تازه رهبران اروپايي موضع اوكراين را تقويت كرده است. با وجود تمام صحبت‌هاي مطرح شده دو طرف هنوز به راهكاري جامع نرسيده‌اند و به اين ترتيب جنگ در اوكراين احتمالا براي روزهاي آينده نيز حداقل ادامه خواهد داشت. در چنين فضايي ديدار پر سر و صداي آلاسكا فعلا در ابهام قرار دارد. اگر به زودي مسيري تازه باز شود مي‌توان دوطرف را پيروز خواند و اگر نه تمام اين هياهو براي هيچ بوده است.
