بورس تهران بالاخره توانست در سومين هفته كاري زمستان خودي نشان دهد و خود را از يخ زدگي نجات دهد. شاخص كل در اين هفته بازدهي كمتر از يك درصدي داشت اما همين بازدهي بذر اميد را در دل سهامداران كاشت تا به روزهاي سبز بازار اميد بيشتري داشته باشند. به عقيده كارشناسان بازار سهام طي يك ماه گذشته روند صعودي خوبي داشته، ولي به واسطه اينكه كليت اقتصاد كشور در ركود به سر مي‌برد بورس نيز در سايه اين شرايط قرار مي‌گيرد و در نهايت فشار عرضه‌ها افزايش و تقاضا ضعيف مي‌شود. با وجود اين شرايط بازار سهام به كمك يك محرك قوي مي‌تواند تغيير موضع دهد. از سوي ديگر آخرين آمار فدراسيون جهاني بورس‌ها نشان مي‌دهد در ۱۰ ماه سال ۲۰۲۳، بورس و فرابورس ايران با رشد ارزش بازار در ميان پربازده‌ترين بورس‌هاي دنيا جاي گرفتند. به‌طوري كه در ماه اكتبر ارزش بورس و فرابورس در مقايسه با مدت مشابه سال گذشته، ۴۷.۹ و ۴۵ درصد افزايش داشت و اين بدان معناست كه بورس از لحاظ ارزش جايگزيني شرايط مطلوبي دارد و ارزش دلاري آن در حدود ۱۸۸ تا ۱۹۰ ميليارد دلار است. تمامي آمار شرايط مطلوبي را نشان مي‌دهند اما مشكل اينجاست كه بورس تهران بيش از شرايط مطلوب نياز به يك شرايط واقعي دارد. در يك بازار نرمال و واقعي دخالت، دستكاري، تاييد و تكذيبه و امثال اين موارد وجود دارد و معاملات مسير خود را مي‌رود. در مقابل همانطوري كه از ظاهر امر پيداست بورس تهران دستخوش تمامي اين موضوعات شده است و نبايد انتظار خاصي از بازار سرمايه داشت.
بازدهي بازار
بالاخره شرايط بورس در سومين هفته زمستان تغيير كرد و شاهد بازدهي مثبت بازار بوديم. در هواي سرد و باراني زمستان بازار سرمايه توانست مثبت شود. شاخص كل در آخرين روز كاري هفته به رقم 2 ميليون و 170 هزار و 961 واحد رسيد و نسبت به آخرين روز معاملاتي هفته قبل 15 هزار و 678 واحد بالاتر ايستاد و بازدهي هفته شاخص بورس مثبت 0.7 درصد شد. شاخص هم وزن نيز در پايان هفته نسبت به هفته پيشين 6 هزار و 466 واحد بالاتر ايستاد و بازدهي مثبت 0.8 درصدي را ثبت كرد.
شاخص كل بورس تهران در روز شنبه افت هزار و 532 واحدي داشت اما روز يكشنبه هزار و 104 واحد بالا آمد. روز دوشنبه شاخص بار ديگر ريزش كرد و 709 واحد افت كرد. روز سه‌شنبه نيز شاخص 2 هزار و 565 واحد رشد كرد. در آخرين روز معاملاتي هفته نيز شاخص كل 14 هزار و 590 صعود كرد. در اين هفته، ميانگين ارزش معاملات بازار سهام 70 هزار و 873 ميليارد تومان بود كه نسبت به هفته پيشين 9.5 درصد افزايش يافته است. ميانگين ارزش معاملات خرد بورس نيز 4 هزار و 848 ميليارد تومان بود كه نسبت به رقم 4 هزار و 683 ميلياردي هفته پيشين، افزايش 3.5 درصدي داشته است. ميانگين ارزش صف‌هاي فروش در هفته اخير 161 ميليارد تومان بود كه از ميانگين هفته پيشين 113 ميليارد تومان كمتر بود و افت 41 درصدي داشته است. بالاترين رقم هفته 229 ميليارد تومان بود كه در روز شنبه ثبت شد و كمترين رقم 46 ميليارد تومان بود كه در روز چهارشنبه ثبت شد. ميانگين ارزش صف‌هاي خريد در هفته اخير 296 ميليارد تومان بود كه از ميانگين هفته گذشته 85 ميليارد تومان كمتر بود. در اين هفته، ميانگين ارزش صف‌هاي خريد 22 درصد كاهش يافته است. بالاترين رقم هفته 381 ميليارد تومان بود و در روز شنبه ثبت شد. پايين‌ترين رقم به روز چهارشنبه برمي‌گردد كه 197 ميليارد تومان بود. در اولين روز معاملاتي هفته، 229 ميليارد تومان پول حقيقي به بورس خارج شد. روز يكشنبه 42 ميليارد تومان خارج شد. روز دوشنبه نيز 51 ميليارد تومان خارج شد و در روز سه‌شنبه 165 ميليون تومان خارج شد. اما در آخرين روز معاملاتي هفته، پس از 8 روز متوالي، پول حقيقي وارد شد كه ارزش آن 65 ميليارد تومان بود. در مجموع كل هفته 422 ميليارد تومان پول حقيقي از بورس خارج شد و ميانگين روزانه خروج پول حقيقي 84 ميليارد تومان بود كه نسبت به هفته پيشين افت 52 درصدي داشته است.
بورس كالا در هفته اخير
آمار معاملات بازار فيزيكي بورس كالاي ايران نشان مي‌دهد در هفته منتهي به ۲۲ دي ۴۰۷ شركت در تالارها و بازار فرعي كالا و محصولشان را عرضه كردند كه به معامله ۳ ميليون و ۲۷۳ هزار تن انواع كالا و محصول به ارزش ۳۶.۵ هزار ميليارد تومان منتهي شد. ارزش معاملات ۱۰ شركت برتر ۲۰ هزار ميليارد تومان برآورد شد. بورس كالاي ايران برترين‌هاي بورس كالا در هفته منتهي به ۲۲ دي را براساس ارزش فروش شركت‌ها در بازار فيزيكي اعلام كرد. جزييات رتبه‌بندي جايگاه شركت‌ها از لحاظ فروش به شرح زير است:
فولاد مباركه اصفهان (فولاد) با ثبت معامله ۴۱۲ هزار و ۸۰ تن ورق گرم، تختال، ورق سرد خودرو، ورق سرد لوازم خانگي، ورق رنگي، ورق گالوانيزه و آرگون به ارزش ۱۲ هزار و ۱۱۱ ميليارد تومان در رتبه نخست ايستاد.
ملي صنايع مس ايران (فملي) با فروش ۶ هزار و ۷۱۲ تن مس كاتد، مس كم عيار، مس مفتول، سولفور موليبدن و كنسانتره فلزات گران بها به ارزش يك هزار و ۹۹۱ ميليارد تومان، دوم شد. معدني و صنعتي گل گهر (كگل) با فروش ۲۰۰ هزار تن گندله سنگ آهن به ارزش ۹۳۸ ميليارد تومان، سوم شد.
پالايش نفت اصفهان (شپنا) با ثبت معامله ۸۵ هزار تن وكيوم باتوم و گوگرد گرانوله به ارزش ۹۰۹ ميليارد تومان در رتبه چهارم ايستاد. معدني و صنعتي چادرملو (كچاد) با فروش ۱۹۶ هزار و ۱۴۰ تن كنسانتره و گندله سنگ آهن، شمش بلوم و آرگون به ارزش ۸۵۷ ميليارد تومان پنجم شد.
فولاد خوزستان (فخوز) با ثبت معامله ۳۸ هزار و ۲۴۰ تن تختال، شمش بلوم و آرگون به ارزش ۷۹۶ ميليارد تومان، ششم شد. سنگ آهن گهر زمين (كگهر) با فروش ۱۷۵ هزار تن گندله و كنسانتره سنگ آهن به ارزش ۷۳۰ ميليارد تومان در رتبه هفتم ايستاد.
پالايش نفت بندرعباس (شبندر) نيز با ثبت معامله ۵۰ هزار تن قير به ارزش ۶۲۴ ميليارد تومان هشتم شد. نفت جي ۴۵ هزار و ۵۰۰ تن قير به ارزش ۶۱۹ ميليارد تومان فروخت نهم شد. مجتمع فولاد خراسان (فخاس) با فروش ۳۰ هزار و ۱۶ تن ميلگرد و شمش بلوم و ثبت ارزش ۶۱۵ ميليارد تومان دهم شد.
ركورد شمش شكست
در هفته چهل و پنجم بازار گواهي سپرده شمش طلا در بورس كالاي ايران (از 16 تا 21 دي 1402)، حجم معاملات به 2 ميليون و 884 هزار و 510 گواهي معادل 288 كيلو و 451 گرم به ارزش 994 ميليارد تومان رسيد. اين درحالي است كه ركورد پيشين متعلق به هفته دوازدهم بازار يعني از 30 ارديبهشت تا 4 خرداد 1402 بود، در هفته مذكور حجم معاملات معادل 165 كيلوگرم به ارزش معاملات معادل 610 ميليارد تومان بود. از مزاياي مهمي كه بازار گواهي سپرده شمش طلا دارد، شفاف‌سازي مبادلات و ذخاير طلا در كشور است به‌طوري كه در بازار سنتي، آمار شفافي از مبادلات و خريد و فروش‌ها در دسترس نيست اما امروز همه مي‌توانند با نگاه به آمار سايت بورس كالا از موجودي انبار طلا و روند مبادلات مطلع شوند.
همچنين طبق آمارها، تاكنون نزديك به ۴۰۰ هزار نفر به صورت مستقيم و غير مستقيم از طريق صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري در بازار گواهي سپرده شمش طلا سرمايه‌گذاري كرده‌اند. معاملات شمش طلا روي طلاي با عيار ۹۹۵ تعريف شده و اندازه هر ورقه بهادار ۱۰۰ سوت طلا معادل يك دهم گرم طلا است و با قيمت‌هاي موجود بازار هر ورقه حدود ۳۴۰ هزار تومان ارزش دارد.
