قطار دیپلماسی اقتصادی دولت سیزدهم در ادامه مسیر خود به مصر (دروازه ورود به قاره آفریقا و جهان عرب) رسید؛ ریاست هیات اقتصادی ایران در سفر به این کشور را «سیداحسان خاندوزی» وزیر اقتصاد عهده‌دار بود که طی آن، علاوه بر حضور در اجلاس سالانه «بانک سرمایه‌گذاری زیر ساخت آسیا» طلسم 10 ساله دیدار مقامات اقتصادی ایران و مصر نیز شکسته شد.
به گزارش شادا، دیپلماسی اقتصادی، افزایش تعامل با همسایگان، نوسازی روابط اقتصادی با کشورهای منطقه، مشارکت در پیمان‌های منطقه‌ای و گسترش تعامل تجاری از اولویت‌های دولت سیزدهم بوده که در راستای اصلاح ریل‌گذاری اقتصادی، رشد تولید و بهبود معیشت مردم انجام می‌شود. گسترش شتابان مناسبات اقتصادی و تجاری ایران با همسایگان، کشورهای منطقه و اتحادیه‌های اقتصادی نشان داده که «اقتصاد ایران را نمی‌توان منزوی کرد» و تلاش هاش امریکا و متحدانش در سال‌های گذشته برای تحریم، راه به جایی نبرده است.
در این راستا، در جلسات کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و عراق که به ریاست وزیر اقتصاد در روزهای پایانی سال 1401 در بغداد انجام شد، در خصوص رفع موانع سرمایه‌گذاری شرکت‌های ایرانی در حوزه برق، صنعت و معدن، پروژه‌های مشترک آبی، ظرفیت‌های ترانزیتی، حل و فصل مشکلات مزمن و طولانی مدت پروژه راه‌آهن شلمچه - بصره و ایجاد ۳ شهرک صنعتی مشترک در نقاط مرزی دو کشور و رفع برخی مشکلات بانکی و ارزی، تفاهماتی صورت گرفت.
در جریان سفر رییس‌جمهور کشورمان به چین نیز که در اواخر بهمن سال گذشته انجام شد، علاوه بر توافق برای عملیاتی کردن 20 تفاهمنامه، بسترهای اجرایی شدن سند همکاری 25 ساله دو کشور نیز فراهم شده و در حوزه مناسبات بانکی و تعاملات ارزی و رفع برخی مشکلات گمرکی بین دو کشور نیز توافقاتی انجام شد. حضور در نشست بانک توسعه اسلامی در اردیبهشت امسال و دیدار و رایزنی فشرده با مقامات اقتصادی کشورهایی نظیر عربستان، امارات و عمان نیز از حرکت شتابان قطار دیپلماسی اقتصادی کشورمان به محوریت وزارت اقتصاد حکایت دارد که به تدریج به توسعه مناسبات تجاری، سرمایه‌گذاری متقابل، رفع موانع بانکی و گمرکی و بهبود مراودات اقتصادی با سایر کشورها منجر می‌شود.
توسعه مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی در حوزه اقتصاد در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که دولت سیزدهم و وزارت اقتصاد به دیپلماسی اقتصادی به عنوان سیاستی برد - برد برای ایران و سایر کشورها می‌نگرد که افزایش همبستگی، رشد اقتصادی و رونق تولید را برای منطقه به دنبال خواهد داشت. در تازه‌ترین گام برای توسعه مناسبات و اقتصادی، «سیداحسان خاندوزی» وزیر امور اقتصادی و دارایی در هفته جاری در راس هیاتی عازم مصر شد.
حضور وزیر اقتصاد در نشست سالانه بانک سرمایه‌گذاری زیر ساخت آسیا
سیداحسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی کشورمان در دوم مهرماه با هدف شرکت در نشست سالانه وزرای اقتصاد بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا (Asian Infrastructure Investment Bank) عازم سفری دو روزه به قاهره پایتخت مصر شد. سخنرانی در نشست سالانه این بانک از جمله برنامه‌های سفر به مصر بود که در حاشیه آن با رییس بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا درباره پروژه‌های سرمایه‌گذاری مدنظر ایران دیدار و گفت‌وگو شد. بانک سرمایه‌گذاری زیربنایی آسیا Asian Infrastructure Investment Bank یک موسسه مالی بین‌المللی است که به پیشنهاد دولت چین بنیان‌گذاری شده است. هدف این نهاد توسعه چند جانبه و تأمین مالی پروژه‌های زیربنایی در منطقه آسیا است.
ایران یکی از سهامداران و اعضای هیات موسس این بانک است که در فروردین ماه ۱۳۹۴ به این بانک پیوست. تعداد ۳۳ کشور از اعضای هیات موسس این بانک در منطقه و ۱۷ کشور خارج از منطقه آسیا هستند.
شکسته شدن طلسم مناسبات اقتصادی ایران و مصر
سفر وزیر اقتصاد کشورمان به مصر و دیدار با وزیر دارایی این کشور، اولین دیدار مقامات اقتصادی دو کشور در یک دهه گذشته محسوب می‌شود. در واقع این دیدار، نخستین ملاقات در زمینه مباحث اقتصادی بین دو کشور در یک دهه گذشته و بعد از ملاقات اخیر وزرای خارجه دو کشور در نیویورک بوده است. وزیر اقتصاد کشورمان در دیدار با «محمد معیط» وزیر دارایی مصر درباره توسعه مناسبات تجاری و اقتصادی گفت‌وگو کرد.
خاندوزی در این دیدار با تاکید بر عزم دولت برای توسعه روابط همه جانبه با کشورهای همسایه و منطقه و ظرفیت‌های فراوان موجود در دو کشور بزرگ و تاریخ ساز مصر و ایران بر آمادگی جمهوری اسلامی ایران جهت توسعه همکاری‌های فی مابین در زمینه بانک آسیایی زیرساخت، بانک توسعه اسلامی، بانک مشترک مصر و ایران، شرکت نساجی مصر و ایران و شرکت مشترک کشتیرانی بر اولویت انتقال فناوری داروسازی و تجهیزات پزشکی تاکید کرد.
وزیر دارایی مصر نیز بر آمادگی کشورش برای اجرایی و عملیاتی کردن پیشنهادهای مطرح شده توسط وزیر اقتصاد ایران تاکید و اظهار داشت: مصر توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران را مهم می‌داند و امیدواریم به زودی شاهد ارتقای روابط دو کشور باشیم . وی تصریح کرد: دو کشور می‌توانند در زمینه گردشگری، تشویق سرمایه‌گذاری از طریق توافقات و تفاهمنامه‌های گمرکی و کاهش تعرفه‌ها و مالیات و تولیدات مشترک، همکاری کنند .
موافقت مصر با پیشنهاد خاندوزی برای تشکیل کمیته مشترک
وزیر اقتصاد کشورمان در دیدار با وزیر دارایی مصر، برای تداوم ارتباطات و پیگیری طرح‌های مورد بحث پیشنهاد کرد: کمیته مشترکی بین معاونین وزارت اقتصاد جمهوری اسلامی ایران و وزارت دارایی مصر تشکیل شود که مورد توافق قرار گرفت. خاندوزی در این باره گفت: با همتای مصری گفت‌وگوی سازنده‌ای داشتم و بر تشکیل کمیته‌ای برای پروژه‌های مشترک توافق کردیم.
همچنین همکاری در زمینه موضوعات گمرکی، تعرفه‌ها و حمایت بانک‌ها از تجار و سرمایه‌گذاران ازجمله محورهایی بود که مورد توافق وزرای دو کشور قرار گرفت.
توافق برای افزایش سرمایه بانک ایران و مصر
وزیر اقتصاد پس از دیدار با مقامات مصری از توافق برای افزایش سرمایه بانک ایران و مصر خبر داد. خاندوزی با اشاره به توافق با وزیر دارایی مصر برای تشکیل کمیته مشترک جهت پیشبرد پروژه‌های دو کشور همچنین اعلام کرد افزایش سرمایه بانک ایران و مصر نیز به زودی انجام خواهد شد. وی خاطرنشان کرد: امیدوارم انجام این دیدار پس از سال‌ها و استقبال گرم مقامات مصری، به احیای همکاری‌‌ها و سیاست دیپلماسی اقتصادی دولت کمک کند.
خاندوزی همچنین در این سفر با سخنرانی در مجمع سالانه «بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا» در قاهره بر ضرورت پرهیز از سیاست‌زدگی در تامین مالی طرح‌های زیرساختی تاکید کرد. وزیر اقتصاد کشورمان از بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا خواست راه‌ها و ابزارهایی را برای حمایت از پروژه‌ها ابداع کند و گفت: در بیشتر این زمینه‌ها می‌توان پروژه‌های فرامرزی را تعریف کرد، به ویژه پروژه‌های زیست محیطی که هیچ گونه چالش سیاسی را در زمینه همکاری بانک با کشورهای عضو ایجاد نمی‌کند. وی خاطرنشان کرد: تجربه این نهاد نوظهور، بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا، به دلیل نقش برجسته
توسعه‌ای آن به عنوان یک اهرم اقتصادی و توسعه برای یکپارچگی اجتماعی - اقتصادی کشورهای عضو، واقعا الهام‌بخش و شایسته تقدیر و افتخار است. وزیر اقتصاد با یادآوری اینکه جمهوری اسلامی ایران یکی از اعضای موسس بانک است، افزود: پروژه‌های زیرساختی متعددی از سوی ایران معرفی شده و هیات‌های بانک به کشورمان اعزام شد و جلسات متعددی نیز برگزار شد، اما این پروژه‌ها در مراحل مختلف به حالت تعلیق درآمده است. وی ادامه داد: همچنین بسیاری از پروژه‌های زیربنایی دیگر در زمینه‌های محیط زیست، آب و فاضلاب، انرژی، حمل و نقل و بهداشت وجود دارد که می‌تواند معیارهای بانک را برآورده کند.
