چرا دلار و طلا در ايران صعودي شد؟
رييس كنفدراسيون صادرات ايران با اشاره به جهش اخير قيمت ارز و طلا، گفت كه افزايش قيمتها بيش از آنكه ناشي از يك عامل مشخص باشد، نتيجه همزمان رشد قيمتهاي جهاني، افزايش نرخ ارز در بازار داخلي، سياستهاي نادرست تجاري و ارزي، كاهش عرضه ارز و تشديد نااطمينانيهاي سياسي است.
رييس كنفدراسيون صادرات ايران با اشاره به جهش اخير قيمت ارز و طلا، گفت كه افزايش قيمتها بيش از آنكه ناشي از يك عامل مشخص باشد، نتيجه همزمان رشد قيمتهاي جهاني، افزايش نرخ ارز در بازار داخلي، سياستهاي نادرست تجاري و ارزي، كاهش عرضه ارز و تشديد نااطمينانيهاي سياسي است.
محمد لاهوتي در گفتوگو با ايسنا، با اشاره به روند افزايشي قيمت طلا و نقره در بازارهاي جهاني، اظهار كرد: افزايش قيمت انس جهاني طلا و نقره از يك طرف و رشد نرخ ارز در بازار داخلي از طرف ديگر، باعث شده ما شاهد افزايش جهشي قيمتها در بازار داخلي باشيم؛ بخشي از اين رشد ناشي از قيمتهاي جهاني و بخش ديگر مربوط به افزايش نرخ ارز در داخل كشور است كه اثر ريالي آن با سرعت بيشتري خود را نشان ميدهد.
او افزود: در موضوع ارز، ترديدي وجود ندارد كه روند تجارت خارجي كشور طي سالهاي اخير، به ويژه از سال ۱۳۹۷ به بعد به دليل سياستگذاريهاي اتخاذ شده با اختلال جدي مواجه شده است. شرايطي كه سياستگذار ارزي و تجاري ايجاد كرده، نه رضايت صادركننده را به همراه داشته، نه واردكننده از آن خشنود بوده و نه حتي دولت به عنوان متولي امر به اهداف مدنظر خود دست يافته است. رييس كنفدراسيون صادرات ايران ادامه داد: اين موضوع به روشني نشان ميدهد سياستهايي كه از سال ۱۳۹۷ در حوزه تجارت خارجي اعمال شدهاند، هر كدام آثار مثبت يا منفي خود را به سرعت نشان دادهاند و امروز برآيند آنها به شكل ناپايداري در بازار ارز بروز كرده است. لاهوتي با اشاره به فاصله معنادار ميان نرخهاي رسمي و غيررسمي ارز، گفت: يكي از نكات كليدي در شرايط فعلي، اختلاف فاحش بين قيمت ارز رسمي و غيررسمي است. دولت و بانك مركزي به عنوان رگولاتور و تنظيمگر بازار وظيفه دارند اين فاصله را كاهش دهند، اما تجربه سالهاي گذشته نشان ميدهد همواره اختلافي حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد ميان اين دو نرخ وجود داشته است. او افزود: همين اختلاف قيمتي باعث شد صادركنندگاني كه قصد داشتند با شفافيت فعاليت كنند، با مشكلات جدي مواجه شوند، از ميدان خارج شوند يا حتي فعاليت خود را متوقف كنند. در مقابل، كارتهاي بازرگاني متفرقه جايگزين آنها شد و بخشي از كالاهاي صادراتي كه ارز حاصل از آنها به چرخه رسمي بازنگشت، از مسيرهاي ديگري وارد بازار شد. رييس كنفدراسيون صادرات ايران تصريح كرد: البته موضوع اين نيست كه ارز صادراتي به كشور بازنگشته، بلكه مساله اين است كه اين ارز به روشهاي موردنظر بانك مركزي بازنگشته و عملا در بازار غيررسمي عرضه شده است. حالا كه جلوي فعاليت اين كارتها نيز گرفته شده و بخشي از صادرات هم انجام نشده، عرضه ارز در بازار غيررسمي كاهش يافته است.
لاهوتي گفت: برخي كارشناسان معتقدند بخشي از افزايش نرخ ارز در هفته گذشته ميتواند ناشي از همين كاهش عرضه ارز در بازار غيررسمي باشد، اما نبايد از نظر دور داشت كه عوامل بيروني نيز در اين روند بيتأثير نيستند. او با اشاره به فشارهاي خارجي و تحريمها افزود: تشديد تحريمها، سختگيريهاي كشورهاي غربي از جمله اروپا و امريكا در تجارت با ايران، محدوديتها در فروش نفت و تحريمهاي مضاعفي كه به تازگي اعمال شدهاند، همگي بر بازار ارز اثرگذار هستند. رييس كنفدراسيون صادرات ايران ادامه داد: از سوي ديگر، شرايط موسوم به «نه جنگ، نه صلح» كه مدتهاست به عنوان يكي از دغدغههاي مسوولان عاليرتبه كشور مطرح ميشود، فضاي بياعتمادي و نااطميناني را در اقتصاد ايجاد كرده و اين عامل نيز بر انتظارات بازار تأثير گذاشته است. لاهوتي تأكيد كرد: اگر همه اين عوامل را كنار هم بگذاريم، از سياستهاي ارزي و تجاري گرفته تا كاهش عرضه ارز، عدم بازگشت ارز صادراتي به مسيرهاي رسمي، تحريمهاي جديد، فشارهاي خارجي و شرايط سياسي، ميتوان تصوير روشنتري از دلايل وضعيت فعلي بازار ارز به دست آورد. او در پايان با اشاره به تحولات داخلي گفت: در كنار اين موارد، شرايط داخلي نيز اهميت دارد. مباحث مربوط به بودجه، تصميمات كميسيون تلفيق و سياستهايي كه دولت در دستور كار دارد و نيازمند همراهي ساير بخشهاست، همگي در شكلگيري فضاي فعلي اقتصاد كشور موثر بودهاند و مجموعه اين عوامل باعث شده شرايط كنوني در بازار ارز رقم بخورد.
