بازار در انتظار اخبار موثق از مذاكرات
بازار بورس اين روزها تحولات سريعي را پشت سر مي‌گذارد. در شرايطي كه روز دوشنبه شاخص بازار با رشد حدودا ۳۴هزار واحدي مواجه شده بود، در روز سه‌شنبه، رشد بازار متوقف شد و در مدار تثبيت شاخص قرار گرفت.
بازار بورس اين روزها تحولات سريعي را پشت سر مي‌گذارد. در شرايطي كه روز دوشنبه شاخص بازار با رشد حدودا ۳۴هزار واحدي مواجه شده بود، در روز سه‌شنبه، رشد بازار متوقف شد و در مدار تثبيت شاخص قرار گرفت. اما تحولات بازار بورس ايران به چه معناست؟ آيا بازار روند طبيعي خود را سپري مي‌كند يا اين رخدادهاي بيروني است كه فراز و فرود بازار را رقم زده است؟ در مورد اينكه به هر حال بازار مسير طبيعي خودش را طي مي‌كند يا تحولات بيروني هم مثل مذاكرات ايران و امريكا هم در تحولات آن اثر داشته، بايد گفت كه هر بازاري متاثر از تحولات بيروني است. وضعيت بازارها و اقتصاد ايران به گونه‌اي است كه هر خبر مثبت يا منفي در مورد تداوم مذاكرات يا متوقف‌سازي آن مي‌تواند بازارها را تحت تاثير قرار دهد. شخصا احساس مي‌كنم، شرايط بازار شرايط نسبتاً متعادلي است، البته در دورنماي آينده هم شركت‌ها پتانسيل سودآوري بيشتري دارند و هم شاخص امكان رشد بالاتري را مي‌تواند داشته باشد. مهم‌ترين نكته بازار كه در واقع يك دوراهي را نيز ايجاد كرده، مذاكرات ايران با اروپا و امريكا است. در شرايطي كه بحث برجام با پايان موعد رسمي آن عملا به بن‌بست رسيده، ايران بايد راهكارهايي براي توسعه روابط با غرب تدارك ببيند. ضمن اينكه لازم است توافقي براي فروش نفت ايران و بازگشت به فضاي تجارت بين‌المللي تدارك ديده شود. موضوع مهم ديگر تسهيل در نقل انتقال بانكي براي بازگشت وجوه حاصل از صا درات به داخل كشور است. ايران نه تنها بايد بتواند فروش نفتش را ادامه دهد و تجارت شركت‌ها را با كشورهاي ديگر تداوم بخشد، بلكه مي‌بايست، نقل و انتقال پول اين معاملات را نيز انجام دهد. از آنجا كه هنوز مسير شفافي براي توسعه بازار و رشد سرمايه‌گذاري ايجاد نشده، بازار سهام ايران بر سر يك دوراهي قرار دارد. از يك طرف بورس ايران يك بازار ارزنده است و سرمايه‌گذاران فكر مي‌كنند، بازار ايران از پتانسيل كافي براي نقش‌آفريني در بازارهاي منطقه‌اي و جهاني برخوردار است. از سوي ديگر اما از آنجا كه اين ريسك و اين احتمال همچنان وجود دارد كه در فروش يا وصول مطالبات شركت‌ها مشكلاتي به دليل تحريم‌ها ايجاد شود، سرمايه‌گذاران به‌طور طبيعي كمي گارد دفاعي نسبت به بازار مي‌گيرند. در اين شرايط به‌طور طبيعي، بخشي از سرمايه‌گذاران ايراني براي كاهش ريسك اقدام به فروش سهام خود مي‌كنند. اين روند باعث شده كه قيمت سهام كاهشي شود. گزاره‌اي را كه سال‌هاست تلاش مي‌كنم آن را ترويج كنم و به نظرم هنوز هم معتبر است، اين است كه بازار سهام ايران بازاري با ارزندگي بالاست كه همچنان پتانسيل رشد بيشتر را دارد. اين مهم در صورتي تحقق پيدا مي‌كند كه پيش بيني‌پذيري در اقتصاد ايران چه در عرصه بين‌المللي و چه در عرصه داخلي امكان پذير شود. به عنوان نمونه در عرصه بين‌المللي در خصوص مسائلي چون FATF و نقل و انتقال مالي، راحت‌تر وجوه نقد شوند و دلارهاي ناشي از فروش كالاهاي شركت‌ها امكان نقل و انتقال پيدا كنند، رشد شاخص سريعتر و با ثبات بيشتري خواهد بود. به عبارت روشنتر، لازم است اقتصاد پيش‌بيني‌پذير شده و مسير پيش روي فعالان اقتصادي و سرمايه‌گذاران شفاف‌تر شود. شك نكنيد پتانسيلي كه در شركت‌هاي ايراني از نظر عملياتي و ظرفيت بالقوه وجود دارد، چنانچه به احسن تبديل و باعث افزايش قيمت‌هاي بورس ايران شود، بازار سرمايه ايرانيان يكي از رشدهاي بي‌سابقه و قابل توجه را در سطح كشورهاي منطقه تجربه مي‌كند. پرسش ديگري كه بعضا مطرح مي‌شود آن است كه اگر اخبار مرتبط با مذاكرات و احتمال دستيابي به يك توافق پايدار بالاتر رود، چه تحولاتي در بازار ظهور و بروز مي‌يابد؟ بايد تو.جه داشت اصولا اخبار مثبت و منفي، اثرات كوتاه‌مدتي را در بازارها به جاي مي‌گذارند. در واقع اين تحولات تكميلي است كه سرنوشت بازار را مشخص مي‌كند. پس از مدتي اگر اخبار به نتايج نهايي نرسند و صرفاً در حد خبر درماني باشند بازار دچار روند معكوس شده و شاخص نزولي مي‌شود. يعني كاهش قيمت‌ها دوباره به نقطه اول باز مي‌گردد. مساله‌اي كه بازار تشنه آن است در واقع اخبار موثق از مذاكرات و توافق احتمالي است. چه در خصوص مذاكرات و چه گشايش‌هايي كه در ارتباطات بين ايران و جامعه بين‌المللي، ممكن است به وجود آيد. رخدادهايي كه فعالان اقتصادي و بازار بتوانند روي آن حساب جدي باز كرده و شركت‌ها بدانند مي‌توانند فروش توليداتشان را افزايش داده و به راحتي توليداتشان را در بازارهاي جهاني به فروش برسانند. هر روز كه مي‌گذرد تاثير اين اخبار مثبت و منفي در بازارهاي ايران كمتر مي‌شود.چرا كه در اين سه الي چهار سال اخير، اغلب اخبارهاي منتشره درباره مذاكرات تكذيب شده و سرانجامي نداشته‌اند. لذا بازار يك مقدار نسبت به اين نوع خبرهاي مذاكراتي بدبين شده و ترجيح مي‌رود راه خود را برود. در واقع بازار سرمايه منتظر است كه اخبار موثق‌تر يا رياست‌هاي جديدتري را تجربه كند.
