صادرات غيرمستقيم محصولات ايراني به امريكا
رشيد عزيزپور، رييس كميسيون صنايع غذايي اتاق بازرگاني ايران در گفت‌وگو با ايلنا با اشاره به چالش‌هاي توليد و توزيع كالاهاي اساسي گفت: مهم‌ترين مشكل كنوني صنعت غذا تامين و تخصيص ارز است.
رشيد عزيزپور، رييس كميسيون صنايع غذايي اتاق بازرگاني ايران در گفت‌وگو با ايلنا با اشاره به چالش‌هاي توليد و توزيع كالاهاي اساسي گفت: مهم‌ترين مشكل كنوني صنعت غذا تامين و تخصيص ارز است. وي، نوسانات قيمتي در بازارهايي مانند روغن و برنج را ناشي از سياست‌هاي غلط سهميه‌بندي و آمارهاي نادرست دانست و بر نقش شركت‌هاي دانش‌بنيان در ارتقاي اين صنعت تاكيد كرد. عزيزپور درباره نحوه حضور محصولات ايراني در بازار امريكا گفت: صادرات اين محصولات نمي‌تواند به صورت رسمي انجام شود و عمدتا از مسيرهاي غيرمستقيم صورت مي‌گيرد. رييس كميسيون صنايع غذايي اتاق بازرگاني ايران در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه « آيا توليد و توزيع كالاهاي اساسي به عنوان بخش مهم صنعت غذا در كشور به درستي صورت مي‌گيرد؟» گفت: توليد و توزيع كالاهاي اساسي در كشور نيازمند تأمين به‌موقع مواد اوليه است. بخشي از اين مواد بايد از محل توليد داخلي و بخشي ديگر از محل واردات تامين شود. متاسفانه به دليل نبود آمار دقيق از سوي وزارت جهاد كشاورزي، در سال‌هاي اخير مشكلاتي ايجاد شده است. به عنوان نمونه، در موضوع برنج آمار توليد ۲.۷ ميليون تن اعلام شد، در حالي كه توليد واقعي حدود ۲ ميليون تن بود. اين اختلاف باعث شد برنامه‌ريزي براي واردات برنج با مشكل مواجه و بازار دچار آشفتگي شود. چنين ناهماهنگي‌هايي در مورد محصولاتي مانند گندم، چغندر قند و نيشكر نيز وجود داشته است. عزيزپور ادامه داد: از سوي ديگر، تامين به موقع ارز براي واردات مواد اوليه نيز يك چالش جدي است. گاهي كالاها در بنادر و گمركات باقي مي‌مانند، زيرا تخصيص ارز انجام نمي‌شود. با اين حال، هر زمان كه مواد اوليه و ارز به‌موقع تامين شده است، كارخانجات توانسته‌اند توليد كافي داشته باشند و در بخش توزيع نيز مشكل جدي ايجاد نشده است. رييس كميسيون صنايع غذايي اتاق بازرگاني ايران با اشاره به اينكه صنعت غذا و امنيت غذايي نخستين و مهم‌ترين موضوع در شرايط بحران است، گفت: تجربه تحريم‌ها و حتي بحران‌هاي مقطعي اخير نشان داده است كه اگر مواد اوليه كافي در دسترس باشد، هماهنگي بين دستگاه‌هاي اجرايي شكل بگيرد و بخش لجستيك و توزيع به‌خوبي مديريت شود، مي‌توان از بحران عبور كرد. عزيزپور ادامه داد: در حال حاضر مهم‌ترين چالش صنعت غذا تامين ارز و تخصيص آن است. بسياري از مواد اوليه يا دير تامين مي‌شوند يا به دليل فرآيندهاي اداري پيچيده ماه‌ها در انتظار مجوز مي‌مانند. در نتيجه حتي كمبود يك ماده اوليه كوچك و حياتي مي‌تواند توليد را مختل كند. رييس كميسيون صنايع غذايي اتاق بازرگاني ايران در پاسخ به اين سوال كه «در بحث روغن و برنج، ريشه نوسانات قيمتي چيست و چگونه مي‌توان مشكل كمبودهاي مقطعي را رفع كرد؟» گفت: در موضوع روغن، تامين ماده اوليه و تخصيص ارز نقش اصلي را دارد. در مقاطعي كه ارز به موقع تخصيص نيافته، اختلاف قيمت مصوب با قيمت بازار افزايش يافته و مشكلاتي ايجاد كرده است. در هفته‌هاي اخير نيز اگر تخصيص ارز و ورود روغن خام به‌موقع انجام نشود، احتمالا دوباره شاهد تلاطم در بازار باشيم. وي افزود: درباره برنج، آمارهاي اشتباه و سياست‌هاي سهميه‌بندي غلط عامل اصلي نوسانات قيمتي بوده‌اند. تجربه نشان داده كه سياست سهميه‌بندي به ايجاد مشكلات جدي منجر شده است. يكي از پيامدهاي اين سياست، ورود ناگهاني برخي شركت‌ها به اين حوزه بوده كه سابقه و تجربه كافي و توان اجرايي لازم براي مديريت واردات كالاهاي اساسي را نداشتند. اين موضوع باعث شد بخشي از ظرفيت و پتانسيل ايجادشده طي سال‌ها در تجارت و واردات كالاهاي اساسي كاهش يابد و فرصت‌ها به شركت‌هايي واگذار شود كه نتوانستند عمليات موثر و قابل اتكايي انجام دهند. به همين دليل، مي‌توان گفت سهميه‌بندي سياستي اشتباه بوده و مشكلات آن فراتر از محدوديت‌هاي بازار ظاهر شده است.تجربه نشان مي‌دهد كه تك‌نرخي شدن ارز و آزادسازي منطقي بازار مي‌تواند به روان‌سازي فعاليت‌ها كمك كند و نوسانات قيمت را كاهش دهد.
