بازار خودرو در ركود!
وضعيت بازار خودرو نشان مي‌دهد كه خريداران واقعي به‌دليل نگراني از نوسانات ارزي و تأخير در تحويل خودروها از ورود به بازار خودداري مي‌كنند. كاهش جذابيت سرمايه‌گذاري روي خودرو و محدودشدن تقاضاي مصرف‌كننده، ركود فعلي را پايدار كرده است.
وضعيت بازار خودرو نشان مي‌دهد كه خريداران واقعي به‌دليل نگراني از نوسانات ارزي و تأخير در تحويل خودروها از ورود به بازار خودداري مي‌كنند. كاهش جذابيت سرمايه‌گذاري روي خودرو و محدودشدن تقاضاي مصرف‌كننده، ركود فعلي را پايدار كرده است.
بازار خودرو در ماه‌هاي اخير با تغييرات قابل توجه و شرايط غيرقابل پيش‌بيني روبرو بوده است. با وجود افزايش نرخ دلار و انتظارها براي رشد قيمت خودرو، قيمت‌ها در بازار حتي كاهش يافته يا حداقل در سطح ثابتي باقي مانده است، اين وضعيت، مجموعه‌اي از عوامل اقتصادي، رواني و عملياتي را شامل مي‌شود كه در مجموع باعث شده است بازار خودرو به ركود نسبي يا حتي ركود كامل نزديك شود.
يكي از مهم‌ترين عوامل اين شرايط، كندي ترخيص خودروهاي وارداتي از گمرك و تأخير طولاني شركت‌هاي واردكننده در تحويل خودروهاست. مصرف‌كنندگان، به‌ويژه آنهايي كه به‌قصد استفاده شخصي خودرو خريداري مي‌كنند، به‌دليل عدم اطمينان نسبت به زمان تحويل، از ورود به بازار خودداري مي‌كنند.
كنار اين، برخي نمايندگي‌ها با تبليغ موجودي خودرو و دريافت پيش‌پرداخت از مشتريان، بدون تحويل واقعي، اعتماد مردم را بيش از پيش كاهش داده‌اند، اين موضوع باعث شده است بسياري از خريداران بالقوه از خريد منصرف شوند يا تصميم خود را به آينده موكول كنند.
در بخش خودروهاي داخلي نيز تغييرات قابل‌توجهي رخ نداده است. كاهش شكاف قيمتي بين قيمت كارخانه و بازار آزاد باعث شده است خودرو ديگر يك كالاي سرمايه‌اي جذاب نباشد.
در گذشته، بسياري از معاملات خودرو با انگيزه سرمايه‌گذاري انجام مي‌شد؛ به اين معنا كه افراد خودرو را خريداري مي‌كردند تا در كوتاه‌مدت از افزايش قيمت سود ببرند، اما با كاهش اين شكاف و كاهش جذابيت سرمايه‌گذاري، خريد خودرو بيشتر جنبه مصرفي پيدا كرده و همين امر حجم تقاضاي واقعي را كاهش داده است، در نتيجه، اكنون تنها تقاضاي موجود مربوط به مصرف‌كنندگان واقعي است كه براي رفع نياز روزمره خود يا جايگزيني خودروهاي فرسوده اقدام مي‌كنند و حجم اين تقاضا بسيار محدود است. در شرايط فعلي نوسانات شديد نرخ ارز و شرايط اقتصادي كشور باعث شده است تصميم‌گيري براي خريد خودرو دشوار شود، خريدار نمي‌تواند اطمينان داشته باشد كه با خريد خودرو در نرخ فعلي متضرر نخواهد شد و فروشنده نيز به كاهش قيمت رضايت ندارد، زيرا آينده قيمت‌ها براي او نامطمئن است، اين بي‌ثباتي باعث شده است معاملات به‌شكل چشمگيري كاهش يابد و حتي كساني كه قصد فروش خودروي شخصي براي استفاده خود دارند، با مشكل مواجه شوند.
يكي ديگر از عوامل موثر، كاهش قدرت خريد مصرف‌كنندگان است. قيمت بالاي خودرو و محدود شدن درآمد خانوارها باعث شده است بسياري از افراد حتي اگر قصد جايگزيني خودروي فرسوده خود را داشته باشند، خريد خود را به تعويق بيندازند، در چنين شرايطي، حتي تقاضاي مصرف‌كننده واقعي نيز به‌شدت محدود مي‌شود و بازار به‌سمت ركود عميق حركت مي‌كند.
براساس اظهارات اسد كرمي، رييس اتحاديه صنف نمايشگاه‌داران و فروشندگان خودروي تهران، بازار خودرو اين روزها در ركود مطلق قرار دارد و خريدار واقعي تقريباً وجود ندارد، حتي فروشندگان شخصي نيز براي فروش خودروهاي خود با مشكل مواجه‌اند و حجم معاملات روزانه به‌ميزان چشمگيري كاهش يافته است.
وي به تسنيم گفت: تأثيرات رواني ناشي از شرايط اقتصادي و سياسي نيز بر بازار خودرو قابل توجه است. نوسانات نرخ ارز، عدم ثبات اقتصادي و پيش‌بيني‌هاي نامطمئن از آينده باعث شده است خريداران با احتياط عمل كنند و فروشندگان نيز از كاهش قيمت‌ها خودداري كنند، اين چرخه باعث شده است معاملات متوقف شود و فضاي بازار به‌سمت ركود كامل پيش رود. به‌گفته كرمي، پيش‌بيني‌ها نشان مي‌دهد تا زماني كه ثبات اقتصادي و ثبات نرخ ارز ايجاد نشود و تأخيرهاي تحويل خودروها كاهش نيابد، بازار خودرو وضعيت ركود خود را حفظ خواهد كرد.
بازگرداندن اعتماد مصرف‌كننده از طريق شفافيت در عرضه خودرو و تحويل به‌موقع، همراه با نظارت دقيق بر عملكرد نمايندگي‌ها، مي‌تواند بهبود نسبي بازار را فراهم كند.
در نهايت، بازار خودروي ايران در شرايط فعلي با تركيبي از ركود، بي‌اعتمادي، كاهش قدرت خريد و نوسانات ارزي روبروست. خودرو ديگر كالاي سرمايه‌اي جذاب نيست و تقاضاي محدود مصرف‌كننده واقعي نيز به‌دليل قيمت‌هاي بالا و نامطمئن بودن شرايط، كاهش يافته است. تا زمان ايجاد ثبات در اقتصاد، انتظار بهبود قابل‌توجهي در اين بازار وجود ندارد و روند ركود ادامه خواهد داشت.
