گروه راه و شهرسازی|
بر اساس یک نظر سنجی علمی، اجرای طرح کاهش آلودگی هوا موسوم به LEZ و کنترل معاینه فنی خودروها بر کاهش آلودگی هوای پایتخت موثر بوده است. در همین حال، ۶۰ درصد از پاسخگویان به این نظرسنجی خواهان کاهش سن معاینه فنی هستند.
به گزارش «تعادل»، از زمان راه‌اندازی طرح ترافیک جدید اختلافات بین مسوولان و کارشناسان در خصوص میزان تاثیرگذاری این طرح در کاهش آلودگی هوا و ترافیک وجود دارد. در تیر ماه سال جاری نیز پس از لغو محدوده زوج و فرد اظهارنظرها درباره طرح کنترل آلودگی هوا بیشتر شد و در حالی که محسن پورسیدآقایی معاون حمل و نقل و عمران شهرداری معتقد است اجرای طرح ترافیکی جدید پایتخت باعث کاهش 35 درصدی ترافیک شده اما برخی دیگر مانند محمد علیخانی، رییس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران و سردار هادیانفر، رییس پلیس راهور ناجا پایتخت معتقدند این طرح تاثیری بر کاهش ترافیک و آلودگی هوا نداشته است.
محمد تقی‌زاده، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری تهران نیز چند هفته بعد از لغو طرح زوج و فرد در این باره گفت: آلاینده ازن در سال ۹۷ تنها ۱۰ روز را شامل می‌شد که امسال به ۱۵ روز افزایش یافت، بنابراین طرح ترافیک در کاهش آلودگی هوا نقشی نداشته است. تقی‌زاده تصریح کرد: نگرانی ما این است که در آغاز سال تحصیلی و بازگشت مردم از تعطیلات تابستانی دچار کلاف سردرگم ترافیک در شهر تهران شویم که ناشی از اجرای طرح ترافیک است.
روز گذشته اما مرکز افکارسنجی دانشجویان (ایسپا) گزارشی منتشر کرد که در آن نظر شهروندان تهرانی در مورد طرح کاهش و کنترل معاینه فنی خودروها بر کاهش آلودگی هوا مثبت ارزیابی شده بود. 2031 نفر در این نظرسنجی شرکت کرده و شیوه گردآوری اطلاعات به‌صورت تلفنی و جامعه آماری این نظر سنجی نیز شامل همه مردان و زنان ۲۵ سال به بالای شهر تهران بود. از کل پاسخگویان ۵۰.۳ درصد مرد و ۴۹.۷ درصد زن بوده‌اند.
بر اساس نتایج نظرسنجی ایسپا درباره «نگرش مردم شهر تهران پیرامون معاینه فنی خودرو» بیش از ۶۰درصد پاسخگویان با برخورد شدید پلیس با خودروهای فاقد معاینه فنی، افزایش جریمه و همچنین اعمال شرایط سخت نسبت به ضوابط معاینه فنی موافق هستند.همچنین ۶۰.۴درصد از پاسخگویان نیز خواستار تغییر قانون معافیت ۴ ساله خودروهای صفرکیلومتر از معاینه فنی و کارشناسی آن براساس واقعیت‌های روز و کاهش سن معاینه فنی هستند.
بخشی از پرسش‌های این نظرسنجی درباره طرح کاهش آلودگی هوا است. فاز نخست این طرح از شهریور ۹۵ و فاز دوم آن از آذر ۹۷ آغاز شد و بر اساس فاز دوم، معاینه فنی همه خودروها در سراسر شهر تهران در همه روزهای سال و در همه ساعات شبانه‌روز توسط دوربین‌ها کنترل می‌شود و خودروهایی که معاینه فنی ندارند هر روز ۵۰ هزار تومان جریمه می‌شوند.
نتایج نظرسنجی نشان داد ۷۵.۶ درصد از کل پاسخگویان از طرح کاهش آلودگی هوا اطلاع داشتند اما ۱۵.۷ درصد از افرادی که خودرو دارند از این طرح اطلاعی ندارند.
طبق یافته‌های این نظرسنجی، اجرای طرح کاهش و کنترل مکانیزه معاینه فنی خودرو توسط دوربین‌ها، ازنظر ۵۰.۸ درصد از پاسخگویان به میزان زیاد در کاهش آلودگی هوای شهر تهران موثر است. ۶۲.۶ درصد از پاسخگویان با برخورد شدید پلیس با خودروهای فاقد معاینه فنی و افزایش جریمه نسبت به اینگونه خودروها موافقند.همچنین ۵۶.۱ درصد از کل پاسخگویان و ۶۰.۱درصد از کسانی که خودرو دارند با اعمال شرایط سخت نسبت به ضوابط معاینه فنی وسایل نقلیه و حدود مجاز آلایندگی در مراکز معاینه فنی موافق هستند.
نظرسنجی از شهروندان تهرانی درباره «هدف استفاده از خودرو» نشان داد ۵۴.۲ درصد از پاسخگویان در مواقع ضروری، ۳۶.۴ درصد از پاسخگویان برای تردد روزانه در شهر تهران و ۹.۵ درصد از پاسخگویان برای کسب درآمد از خودرو استفاده می‌کنند. مردان بیشتر از زنان برای کسب درآمد و تردد روزانه در سطح شهر و زنان بیشتر از مردان در مواقع ضروری از خودروی خود استفاده می‌کنند.
ارزیابی دیدگاه پاسخگویان در خصوص «تغییر قانون معافیت ۴ ساله خودروهای صفرکیلومتر از معاینه فنی براساس واقعیت‌های روز» نشان داد: ۶۰.۴ درصد از پاسخگویان با تغییر قانون معافیت ۴ ساله خودروهای صفرکیلومتر از معاینه فنی و کارشناسی آن براساس واقعیت‌های روز و کاهش سن معاینه فنی موافقند.
توزیع پاسخگویان برحسب «اطلاع و استفاده از سامانه پیامکی ۲۰۰۰۱۱۲» نشان داد: از بین کسانی که برای گرفتن گواهی معاینه فنی به مراکز معاینه فنی خودرو مراجعه کرده‌اند ۷۹ درصد بیان کرده‌اند از سامانه پیامکی ۲۰۰۰۱۱۲ که طول صف و مدت انتظار در مراکز معاینه فنی را اعلام می‌کند اطلاعی ندارند. فقط ۲۱ درصد از پاسخگویان از این سامانه پیامکی اطلاع دارند. ۵۲ درصد از پاسخگویان مطلع از سامانه پیامکی ۲۰۰۰۱۱۲ بیان کرده‌اند از این سامانه استفاده نمی‌کنند. همچنین توزیع پاسخگویان برحسب «میزان اطلاع و استفاده از سیستم نوبت‌دهی آنلاین از طریق سایت ستاد معاینه فنی خودرو» نشان داد: ۷۷.۹ درصد از پاسخگویان گفته‌اند از سیستم نوبت‌دهی آنلاین اطلاعی ندارند و فقط ۲۲.۱ درصد گفته‌اند از این سیستم اطلاع دارند. ۵۴.۳ درصد از پاسخگویان مطلع از سیستم آنلاین نوبت‌دهی بیان کرده‌اند تاکنون از این سیستم برای تعیین وقت قبلی برای مراجعه به مراکز معاینه فنی استفاده نکرده‌اند.
با وجود این آمار برخی از کارشناسان بر این باورند، فصل تابستان زمان مناسبی برای ارزیابی طرح ترافیک جدید یا همان طرح کنترل و کاهش آلودگی هوای تهران نیست. به دلیل اینکه همواره بخشی از ساکنان تهران در مسافرت به سر می‌برند، مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل است و نوع آلاینده‌های هوا نیز با آن چه در فصول سرد وجود دارد متفاوت است. اکنون تنها چند هفته تا ابتدای پاییز و آغاز بازگشایی مدارس باقی مانده است. مهر هر سال به ویژه در هفته ابتدایی آن ترافیک در پایتخت اوج می‌گیرد و امسال نیز بازگشایی مدارس با چالش طرح جدید ترافیک همراه است؛ طرحی که بسیاری اجرای آن را در پاییز و زمستان موثر نمی‌دانند.
محمد تقی‌زاده، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری تهران چندی پیش در این باره گفت: ما سه ماه را برای بررسی طرح جدید آلودگی شهر تهران در نظر گرفته‌ا‌یم و می‌توان با آغاز سال تحصیلی، بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها این طرح را ارزیابی کرد و پس از گذشت یک‌ماه از آغاز سال تحصیلی درباره این طرح اظهارنظر کرد.اگر این طرح پس از بررسی‌ها به کاهش آلایندگی‌ها منجر شد ادامه خواهد داشت و در غیر این صورت اگر به آن اهداف مورد نظر نرسیم در اجرای این طرح تجدیدنظر خواهیم کرد.
در مجموع می‌توان گفت، اختلافات بر سر طرح ترافیک جدید با نزدیک شدن به فصل مدارس و ابتدای مهر دوباره میان موافقان و مخالفان طرح بالا گرفته است و سرنوشت طرح کاهش آلودگی هوا مشخص نیست. البته آن طور که مسوولان استانداری و شورای شهر تهران می‌گویند، تصمیم در زمان تحویل کارنامه شهرداری گرفته می‌شود. اگر شهرداری تا 3 ماه دیگر بتواند نمره قبولی کسب کند، طرح ادامه می‌یابد و در غیر این صورت شهرداری در اجرای این طرح مردود و باید اصلاحات لازم برای تغییر طرح یا جایگزینی برای آن انجام گیرد.
