آمار 6ماهه اول گمرکات کشور برای سال93 نشان میدهد که هر دو سوی تجارت خارجی ایران در 6ماهه اول امسال نسبت به 6ماهه اول سال92 رشد داشته است. واردات کل کشور در 6ماهه نخست سال92، 20میلیارد دلار بوده درحالی که برای سال جاری این عدد به 26میلیارد دلار رسیده است. همچنین صادرات از 19میلیارد دلار به حدود 23میلیارد دلار رسیده است. هر چند رشد در شهریور کندتر شده، اما نشان میدهد که تحولات سیاسی داخلی به هرحال آثار مثبت خود را بر مبادی ورودی و خروجی کشور داشته است. این آمارها برای 6ماهه نخست سال 92 نسبت به سال91 کاهش 13درصد برای صادرات و حتی کاهش 25درصدی برای واردات را نشان میدهد که با اطلاعات مربوط به رشد منفی اقتصادی انطباق دارد. همین موضوع را میتوان از بهبود رتبه مبادلات خارجی ایران که توسط بانک جهانی منتشر شده نیز درک کرد.
میانگین ارزش وزنی هر تن کالای صادراتی نسبت به دوره مشابه 6ماهه سال92 رشد 9.92درصدی را نشان میدهد. این میانگین برای کالاهای وارداتی نسبت به سال قبل کاهش 11.41درصدی داشته است. همین آمار برای 6ماهه نخست سال92 در مقایسه با سال91 مسیری کاملا متفاوت را نشان میدهد بهطوری که میانگین ارزش وزنی صادرات در این دوره نسبت به 6ماهه سال91 کاهش 21درصدی داشته و ارزش وزنی واردات رشد 9درصدی را نشان میدهد. همچنین آمار مربوط به صادرات به تفکیک کالاهای صادراتی هم کاهش خامفروشیها را نشان میدهد که بیانگر موفقیت سیاستهای ضدخامفروشی دولت است. تغییر رتبه سنگآهن از دومین کالای صادراتی به ششمین و بهبود رتبه محصولات آهن و فولاد از 17 به 7 نشان از این موضوع دارد. بیشترین تغییرات در ارزش صادرات مربوط به پروپان مایع و محصولات فولادی است. این آمار هم برای 6ماهه نخست سال92 وضعیت متفاوتی را نشان میدهد بهطوری که اقلام با ارزش افزوده پایینتر مثل سنگآهن و کنسانتره آن یا متانول رتبههای اول را به خود اختصاص دادهاند و بیشترین بهبود در رتبه را نسبت به 6ماهه نخست سال91 داشتهاند. این تغییرات در مجموع میتواند نشانهیی از بهبود نگاه به
مقوله مراودات تجاری و در عین حال بیانگر بهبود شرایط صنعت داخلی باشد.
در جزییات مربوط به کشورهای مقصد صادرات، چین بیشترین سهم از رشد صادرات ایران را به خود اختصاص داده است. کاهش صادرات به عراق بهدلیل وضعیت این کشور دور از انتظار نبود که البته در شهریور بهبود داشته است. باوجود کاهش در صادرات به عراق همچنان این کشور رتبه اول را در بین کشورهایی که تراز تجاری ایران با آنها مثبت است، دارد. البته در این تراز مثبت هم بهدلیل کاهش در صادرات تغییرات منفی دیده میشود. در رتبهبندی بین کشورهایی که ایران با آنها تراز تجاری مثبت دارد، کشور پاکستان رشد سه رتبهیی را داشته که نشاندهنده کشف بازارهای جدید برای تاجران ایرانی است. همچنین در رتبهبندی تراز تجاری منفی با سایر کشورها تغییر جایگاه چین قابل توجه است. از سال قبل رتبه چین از 17 به 3 رسیده است که نشان از رشد واردات از این کشور دارد. واردات از دو کشور امارات و چین هر یک به ترتیب 60 و 61درصد رشد را نشان میدهد.
تغییرات در میزان صادرات به قارههای مختلف نشان میدهد که بیشترین افزایش در ارزش صادرات مربوط به قاره اروپاست با 33درصد رشد. البته اروپا تنها 4درصد صادرات ایران را به خود اختصاص داده است که در بین کشورهای اروپایی ایتالیا بیشترین سهم از صادرات ایران را دارد. اما در عوض واردات از اروپا 19.07درصد از کل واردات کشور را شامل میشود که عمدتا از کشور آلمان انجام میگیرد. تمامی این موارد بیانگر این نکته است که سیاستهای خروج از رکود دولت و بهبود فضای کسبوکار در یکسال اخیر اثرات خود را بر اقتصاد و صنعت کشور گذاشته است. بهطور مشخص آمار بیانگر کاهش خامفروشیهاست. همچنین بازارهای جدید بهخصوص در منطقه نشانه خوبی از تغییر نگاه تجار به منطقه دارد. از سوی دیگر آمار مربوط به صادرات به اروپا نشان از کاهش حساسیتهای طرفهای تجاری اروپایی دارد که دستاوردهای بهدست آمده در مذاکرات هستهیی در این زمینه بیتاثیر نبوده. به امید روزی که تراز تجاری ایران مثبت باشد.