سرگرداني بورس ايران ميان نوسان
در روزهاي اخير بازارهاي جهاني با افت قابل توجه رمزارزها و نوسان طلا در محدوده چهار هزار دلار مواجه شدند؛ روندي كه بسياري آن را ناشي از سياست‌هاي فدرال رزرو در قبال نرخ بهره مي‌دانند. اين تحولات نشان مي‌دهد سرمايه‌گذاران جهاني در حال بازنگري در سبد دارايي‌هاي خود هستند و دارايي‌هاي پرريسك بيش از پيش تحت فشار قرار گرفته‌اند.
در روزهاي اخير بازارهاي جهاني با افت قابل توجه رمزارزها و نوسان طلا در محدوده چهار هزار دلار مواجه شدند؛ روندي كه بسياري آن را ناشي از سياست‌هاي فدرال رزرو در قبال نرخ بهره مي‌دانند. اين تحولات نشان مي‌دهد سرمايه‌گذاران جهاني در حال بازنگري در سبد دارايي‌هاي خود هستند و دارايي‌هاي پرريسك بيش از پيش تحت فشار قرار گرفته‌اند. اما در بورس ايران، ريسك‌ها فراتر از اين تحولات جهاني است؛ تورم فزاينده، نرخ بهره بالا و سياست‌هاي ارزي و قيمت‌گذاري دستوري فضايي غيرقابل پيش‌بيني براي شركت‌ها و سهامداران ايجاد كرده است. در هفته گذشته شاخص كل پس از فتح سقف قبلي وارد فاز عرضه‌هاي سنگين و بازار در يك روز غيرمنتظره با فشار فروش مواجه شد. هرچند در دقايق پاياني بخشي از صفوف فروش جمع شد، اما اين نوسان نشان داد كه بازار در قله‌ها بيش از هر زمان ديگري حساس به اخبار سياسي و اقتصادي است. عليرضا سادات معتقد است كه افت اخير قيمت بيت‌كوين و ساير رمزارزها جذابيت اين بازار را براي معامله‌گران كوتاه‌مدت كاهش داده و همين امر باعثمي شود بخشي از نقدينگي سرگردان به سمت بورس حركت كند. با اين حال، ورود اين نقدينگي بيشتر در قالب معاملات نوساني خواهد بود و نمي‌توان انتظار داشت كه سرمايه‌گذاري‌هاي پايدار شكل بگيرد عليرضا سادات كارشناس بورس در گفت گو با بازار گفت: سه مولفه اصلي در روزهاي اخير بر رفتار بازار اثر گذاشته‌اند؛ نخست ريسك‌هاي سياسي كه كوچك‌ترين خبر منفي مي‌تواند فشار فروش سنگيني ايجاد كند، دوم سياست‌هاي ارزي و اصلاحات اقتصادي كه با زمزمه حذف ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ و گسترش تالار دوم همراه شده و مي‌تواند موتور محرك بازار باشد، و سوم اخبار صنايع كه در اوج بازار اثر رواني شديدي دارند و كوچك‌ترين شايعه مي‌تواند يك نماد را به‌شدت تحت فشار قرار دهد. در كنار اين عوامل، گزارش‌هاي ماهانه شركت‌ها نيز آلارم جدي براي سياست‌گذاران به همراه داشت؛ افزايش چشمگير هزينه‌هاي مالي و اداري ناشي از نرخ بهره ۴۰ درصدي حاشيه سود بسياري از شركت‌ها را كاهش داده و ادامه اين روند براي توليدكنندگان امكان‌پذير نخواهد بود. اين وضعيت نشان مي‌دهد سياست‌هاي فعلي نه تنها تورم را مهار نكرده‌اند، بلكه فشار مضاعفي بر بخش توليد وارد كرده‌اند. وي افزود: وزارت اقتصاد وعده حمايت از بورس را داده است، اما تجربه نشان داده اين حمايت‌ها تنها در كوتاه‌مدت اثرگذارند و بدون تغيير جدي در سياست‌هاي كلان نمي‌توان انتظار رشد پايدار داشت. در شرايط كنوني بورس بيش از هر زمان ديگري تحت سلطه نوسان‌گيرها و بازارساز حركت مي‌كند و تنها كساني در بازار باقي مي‌مانند كه با استراتژي‌هاي كوتاه‌مدت همچون ذخيره سود و مديريت ريسك فعال باشند. بنابراين روند بورس نشان داده كه ريسك‌هاي سيستماتيك آن سنگين‌تر از وعده‌هاي حمايتي است و تا زماني كه اصلاحات واقعي در سياست‌هاي اقتصادي و نرخ بهره صورت نگيرد، بازار همچنان در محدوده‌هاي نوسان خواهد كرد و سرمايه‌گذاران بايد بر مبناي خبرها مسير سرمايه‌گذاري خود را انتخاب كنند. سادات با نگاهي به تاثير تغييرات در بازار جهاني بر معاملات بازار بورسس ايران تصريح كرد: افت اخير قيمت بيت‌كوين و ساير رمزارزها جذابيت اين بازار را براي معامله‌گران كوتاه‌مدت كاهش داده و همين امر باعث مي‌شود بخشي از نقدينگي سرگردان به سمت بورس حركت كند. با اين حال، ورود اين نقدينگي بيشتر در قالب معاملات نوساني خواهد بود و نمي‌توان انتظار داشت كه سرمايه‌گذاري‌هاي پايدار شكل بگيرد.در شرايطي كه بازارهاي جهاني با افت رمزارزها و نوسان طلا در محدوده چهار هزار دلار دست‌وپنجه نرم مي‌كنند، جريان نقدينگي در ايران نيز به‌طور مستقيم تحت تأثير اين تحولات قرار گرفته است. سرمايه‌گذاران داخلي همواره نسبت به تغييرات بازارهاي موازي واكنش سريع نشان مي‌دهند؛ به گونه‌اي كه هر زمان رمزارزها يا طلا جذابيت خود را از دست مي‌دهند، بخشي از نقدينگي به سمت بورس حركت مي‌كند و در مقابل، در دوره‌هاي رشد شديد اين بازارها، خروج پول از بورس شدت مي‌گيرد. كاهش اخير قيمت بيت‌كوين و ساير رمزارزها جذابيت اين بازار را براي معامله‌گران كوتاه‌مدت كاهش داده و همين امر مي‌تواند به ورود بخشي از نقدينگي سرگردان به بورس منجر شود، هرچند بايد توجه داشت كه اعتماد به بورس همچنان شكننده است و ورود اين نقدينگي بيشتر در قالب نوسان‌گيري و معاملات كوتاه‌مدت خواهد بود تا سرمايه‌گذاري پايدار. به گفته سپهر محمدي بازار جهاني طلا در محدوده چهار هزار دلار در حال نوسان است و سرمايه‌گذاران داخلي با دقت اين روند را دنبال مي‌كنند. اگر طلا در مسير اصلاح باقي بماند، بخشي از سرمايه‌هاي خرد ممكن است به سمت صندوق‌هاي بورسي يا سهام حركت كنند، اما در صورت جهش دوباره طلا، خروج نقدينگي از بورس و حركت به سمت بازارهاي امن‌تر محتمل خواهد بود سپهر محمدي كارشناس بورس در گفت‌وگو با خبرنگار بازار گفت: بازار جهاني طلا نيز در محدوده چهار هزار دلار در حال نوسان است و سرمايه‌گذاران داخلي با دقت اين روند را دنبال مي‌كنند. اگر طلا در مسير اصلاح باقي بماند، بخشي از سرمايه‌هاي خرد كه به دنبال پوشش ريسك هستند ممكن است به سمت صندوق‌هاي بورسي يا سهام حركت كنند، اما در صورت جهش دوباره طلا، خروج نقدينگي از بورس و حركت به سمت بازارهاي امن‌تر محتمل خواهد بود. در اين ميان بايد پذيرفت كه ريسك‌هاي سيستماتيك بورس ايران همچنان سنگين‌تر از بازارهاي موازي است؛ تورم بالا، نرخ بهره ۴۰ درصدي و سياست‌هاي ارزي نامشخص فضايي غيرقابل پيش‌بيني براي شركت‌ها ايجاد كرده‌اند. بنابراين حتي اگر بخشي از نقدينگي به بورس وارد شود، رفتار آن بيشتر بر پايه نوسان‌گيري خواهد بود و نمي‌توان انتظار داشت كه سرمايه‌هاي بلندمدت و پايدار شكل بگيرند. براساس اين گزارش در هفته‌هاي آينده جريان نقدينگي بورس ايران به‌شدت وابسته به دو عامل خواهد بود؛ نخست مسير رمزارزها و طلا كه هرگونه افت در اين بازارها مي‌تواند ورود پول به بورس را تقويت كند و دوم سياست‌هاي اقتصادي داخلي كه اگر وزارت اقتصاد وعده‌هاي حمايتي خود را عملي كند و اصلاحات ارزي و مالي جدي‌تر شود، نقدينگي مي‌تواند با اعتماد بيشتري در بورس باقي بماند. در مجموع، بورس ايران در كوتاه‌مدت بيشتر ميزبان نقدينگي نوسان‌گيرها خواهد بود و تنها در صورتي كه سياست‌هاي كلان ثبات پيدا كنند و ريسك‌هاي سيستماتيك كاهش يابند، مي‌توان انتظار داشت جريان نقدينگي از حالت مقطعي و پرريسك به سمت سرمايه‌گذاري پايدار حركت كند.
