صعود بزرگ يا آغاز سقوط؟

بازار رمزارزها در آستانه تصميمي تاريخي قرار گرفته است. بيت‌كوين پس از پشت سر گذاشتن يكي از سنگين‌ترين سقوط‌هاي سال‌هاي اخير، دوباره تا مرز ۱۱۴ هزار دلار بالا آمده؛ اما هنوز روشن نيست اين بازگشت، مقدمه صعودي تازه است يا آخرين نفس‌هاي بازار پيش از زمستاني طولاني. داده‌هاي كلان اقتصادي، سياست‌هاي پولي امريكا و رفتار سرمايه‌گذاران نهادي اكنون بيش از هر زمان ديگري مسير آينده رمزارز شماره يك جهان را تعيين مي‌كنند. بازار رمزارزها در روزهاي اخير صحنه يكي از پرتنش‌ترين دوره‌هاي تاريخ خود بوده است. پس از سقوطي سنگين كه بيش از ۲۰ ميليارد دلار موقعيت معاملاتي را از بين برد، بيت‌كوين بار ديگر توانست خود را به محدوده بالاي ۱۱۰ هزار دلار برساند. اما اين بازگشت، آيا نشانه قدرت دوباره است يا آرامشي موقت پيش از توفاني ديگر؟ تحليلگران، اقتصاددانان و فعالان بازار بر سر پاسخ اين پرسش به دو جبهه كاملاً متفاوت تقسيم شده‌اند: گروهي از ادامه روند صعودي سخن مي‌گويند و گروهي ديگر از احتمال شكسته شدن الگوي رشد تاريخي و آغاز اصلاحي عميق خبر مي‌دهند.

    سقوط بزرگ؛ پاكسازي لازم براي ادامه مسير

نوسانات شديد اخير به تعبير بسياري از تحليلگران، «پاكسازي بزرگ» بازار بوده است. سقوط قيمت از محدوده ۱۲۱ هزار دلار تا نزديكي ۱۰۲ هزار دلار در مدت كوتاهي، منجر به ليكوييد شدن موقعيت‌هاي اهرمي گسترده شد و بخش قابل توجهي از سفته‌بازان كوتاه‌مدت را از بازار خارج كرد. داده‌هاي درون‌زنجيره‌اي نشان مي‌دهد نرخ‌هاي تأمين مالي به كمترين سطح از زمان بازار نزولي ۲۰۲۲ رسيده است؛ نشانه‌اي كه معمولاً آغاز دوره‌اي تازه و سالم‌تر از رشد را رقم مي‌زند. به گفته برخي تحليلگران، اين اتفاق شايد دردناك اما ضروري بوده است. بازار رمزارزها پس از دوره‌اي از هيجان و استفاده بيش از حد از اهرم، نياز به بازتنظيم داشت تا بتواند با قدرت بيشتري به مسير صعودي بازگردد. اكنون، بيت‌كوين با پشت‌سر گذاشتن يكي از شديدترين نوسانات تاريخ خود، در محدوده‌اي قرار گرفته كه مي‌تواند سكوي پرتابي براي صعودهاي آينده باشد - البته در صورتي كه عوامل كلان اقتصادي همراهي كنند.

    سياست، اقتصاد و بازار  سه ضلع يك مثلث تعيين‌كننده

در حالي كه معامله‌گران چشم به نمودارها دوخته‌اند، نيروهاي بزرگ‌تري در حال شكل دادن به مسير بيت‌كوين هستند. تصميم اخير دولت امريكا براي اعمال تعرفه‌هاي سنگين بر كالاهاي چيني، موجي از نگراني را در سراسر بازارهاي جهاني به راه انداخت. اين تنش‌ها تنها به وال‌استريت محدود نماند و بلافاصله در بازارهاي رمزارزي هم انعكاس يافت. همزمان، داده‌هاي ضعيف اشتغال در امريكا، كه نشان از كاهش سرعت رشد اقتصادي دارد، باعث شد بسياري از سرمايه‌گذاران به سمت دارايي‌هاي امن‌تر از جمله اوراق قرضه و طلا حركت كنند. افزايش تقاضا براي اوراق قرضه موجب كاهش بازدهي و در نتيجه كاهش اشتهاي ريسك در بازار كريپتو شد. از سوي ديگر، سخنان اخير رييس فدرال رزرو امريكا درباره پايان سياست‌هاي انقباضي و احتمال كاهش نرخ بهره، بلافاصله موجي از خوش‌بيني ايجاد كرد. اقتصاددانان معتقدند با كاهش هزينه استقراض، نقدينگي تازه‌اي وارد بازار دارايي‌هاي پرريسك از جمله رمزارزها خواهد شد. همين امر، زمينه‌ساز بازگشت تدريجي قيمت بيت‌كوين از كف‌هاي اخير شده است.

    آيا چرخه چهارساله بيت‌كوين  به پايان رسيده است؟

يكي از بحث‌هاي جنجالي اين روزها، موضوع پايان چرخه سنتي چهارساله بيت‌كوين است. در گذشته، هاوينگ هر چهار سال يك‌بار منجر به كاهش عرضه و آغاز موج صعودي جديد مي‌شد، اما اين‌بار الگو به‌درستي تكرار نشده است. تحليلگران مي‌گويند ورود سرمايه‌گذاران نهادي و ابزارهاي مالي جديد مانند ETFها باعث شده است كه بازار ديگر بر اساس «چرخه استخراج» حركت نكند، بلكه به‌شدت تحت تأثير سياست‌هاي پولي و نقدينگي جهاني قرار گيرد. به بيان ديگر، بيت‌كوين اكنون بيشتر به عنوان يك دارايي كلان اقتصادي عمل مي‌كند تا يك دارايي صرفاً فناورانه. در اين چارچوب جديد، شاخص‌هايي مانند حجم عرضه پول (M2)، نرخ بهره، تورم جهاني و حتي رفتار طلا نسبت به دلار اهميت بيشتري پيدا كرده‌اند. بر اساس برخي تحليل‌ها، همبستگي بيت‌كوين با رشد حجم نقدينگي جهاني همچنان قوي است و در صورت تداوم روند انبساطي، مي‌تواند زمينه‌ساز جهش قيمت تا محدوده ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار دلار شود.

   تجارت «تضعيف ارزش پول» موتور جديد رشد بازار

يكي از نكات كليدي در تحليل‌هاي اخير، مفهوم «تجارت تضعيف ارزش پول» است. در جهاني كه دولت‌ها براي فرار از ركود و بدهي، ناگزير از چاپ پول بيشتر هستند، دارايي‌هاي محدود و غيرقابل‌تكثير مانند طلا و بيت‌كوين جذاب‌تر مي‌شوند. بررسي داده‌ها نشان مي‌دهد ارزش واقعي دلار در برابر دارايي‌هاي سخت در حال كاهش مداوم است. طلا در ماه‌هاي اخير ركورد تاريخي ۴,۰۰۰ دلار را ثبت كرده و بيت‌كوين نيز همزمان به سقف‌هاي تازه‌اي رسيده است. اين هم‌زماني، از ديد تحليلگران، نشان‌دهنده تغيير فاز بزرگ در رفتار سرمايه‌گذاران جهاني است؛ فازي كه تمركز آن بر حفظ ارزش در برابر تورم مزمن و فرسايش پول‌هاي ملي است. به همين دليل بسياري معتقدند رشد بيت‌كوين در واقع بازتابي از سقوط تدريجي ارزش ارزهاي فيات است، نه بالعكس. اين روند تا زماني كه دولت‌ها به سياست‌هاي انبساطي و كسري بودجه بالا ادامه دهند، احتمالاً ادامه خواهد داشت.

     سه مانع اصلي  در مسير صعود به ۱۲۵ هزار دلار

با وجود خوش‌بيني بلندمدت، موانع كوتاه‌مدتي نيز وجود دارد كه مي‌تواند روند صعودي را به تأخير بيندازد. نخست، شرايط نامطمئن اقتصاد جهاني است. ضعف در بازار كار امريكا و تشديد جنگ تجاري با چين، ريسك‌گريزي را افزايش داده و مي‌تواند مانع ورود سرمايه‌هاي جديد به دارايي‌هاي پرريسك شود. دوم، نوسانات بازار مشتقات رمزارزي است. ليكوييد شدن گسترده موقعيت‌ها و رفتار محتاطانه بازارسازان، به‌ويژه در صرافي‌هاي بزرگ، نشانه‌اي از كاهش نقدينگي و افزايش ترس در بين تريدرهاست. و سوم، ابهام در سياست‌هاي نظارتي و احتمال ورود رگولاتورها به ماجراي نوسانات اخير. اگرچه برخي مديران صرافي‌ها از شفافيت دفاع مي‌كنند، اما درخواست‌ها براي بررسي معاملات مشكوك و قطعي‌هاي موقت پلتفرم‌ها، مي‌تواند فشار مضاعفي بر بازار وارد كند.

    جنگ رواني خريداران و فروشندگان

اكنون بازار بيت‌كوين در نقطه‌اي ايستاده كه مي‌توان آن را «نبرد اعصاب» توصيف كرد. خريداران بزرگ همچنان از چشم‌انداز صعودي دفاع مي‌كنند و سطح ۱۱۲ هزار دلار را به عنوان حمايت كليدي حفظ كرده‌اند. در مقابل، فروشندگان در محدوده ۱۲۰ تا ۱۲۵ هزار دلار مقاومت سنگيني ايجاد كرده‌اند كه عبور از آن نيازمند ورود سرمايه‌هاي تازه است. تحليلگران هشدار مي‌دهند كه در صورت شكست حمايت ۱۰۸ هزار دلاري، روند نزولي كوتاه‌مدت مي‌تواند شدت گيرد. در مقابل، تثبيت قيمت بالاتر از ۱۲۰ هزار دلار مي‌تواند به‌منزله تأييد بازگشت خريداران و آغاز فاز جديدي از رشد باشد.

    تصوير كلان: بيت‌كوين و طلا  دو روي يك سكه

در افق بزرگ‌تر، رفتار هم‌زمان طلا و بيت‌كوين قابل‌توجه است. هر دو دارايي به عنوان پناهگاه‌هاي امن سرمايه در دوران بي‌ثباتي اقتصادي عمل مي‌كنند و همبستگي‌شان با افزايش نقدينگي جهاني رو به فزوني است. بسياري از تحليلگران معتقدند رشد هم‌زمان اين دو نشانه‌اي از بي‌اعتمادي گسترده به ارزهاي دولتي است. اين همبستگي مي‌تواند در آينده پررنگ‌تر شود، به‌ويژه اگر فدرال رزرو و بانك‌هاي مركزي ديگر كشورها تصميم به كاهش نرخ بهره و چاپ پول بيشتر بگيرند. در چنين شرايطي، جريان نقدينگي احتمالاً به سمت دارايي‌هاي سخت و كمياب مانند طلا و بيت‌كوين هدايت خواهد شد.

   آينده‌اي پرنوسان اما اميدواركننده

بازار بيت‌كوين در مقطع حساسي قرار دارد؛ جايي ميان ترس از اصلاح و اميد به ركوردهاي تازه. در كوتاه‌مدت، نوسانات شديد و تصميم‌هاي سياسي مي‌تواند جهت حركت را تعيين كند، اما در بلندمدت، داده‌هاي كلان اقتصادي و سياست‌هاي پولي، محرك اصلي خواهند بود. اگر شرايط كلان فعلي — از جمله احتمال كاهش نرخ بهره و رشد عرضه پول — تداوم يابد، بيت‌كوين نه‌تنها مي‌تواند سقف تاريخي ۱۲۵ هزار دلاري خود را پشت سر بگذارد، بلكه راه را براي دستيابي به سطوح ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار دلار نيز هموار خواهد كرد. با اين حال، تجربه نشان داده است كه مسير رشد بيت‌كوين هرگز خطي نيست. همانطور كه در سقوط اخير ديديم، حتي بازارهاي صعودي نيز به اصلاح و بازتنظيم نياز دارند. در نهايت، تنها كساني كه با ديد بلندمدت و مديريت ريسك وارد اين مسير مي‌شوند، مي‌توانند از فرصت‌هاي بزرگ اين بازار پرآشوب بهره ببرند.