پنجره ديپلماسي باز است
وزير خارجه ايران با تاكيد براين كه «پيام‌هايي به شكل مستقيم، غيرمستقيم يا از طريق واسطه‌ها بين ما و طرف امريكايي تبادل شده، اما هيچگاه هيچ موضوعي غير از موضوع هسته‌اي مورد گفت‌وگو نبوده است» خاطرنشان كرد: توافق قاهره ديگر نمي‌تواند مبناي همكاري ما با آژانس باشد.
وزير خارجه ايران با تاكيد براين كه «پيام‌هايي به شكل مستقيم، غيرمستقيم يا از طريق واسطه‌ها بين ما و طرف امريكايي تبادل شده، اما هيچگاه هيچ موضوعي غير از موضوع هسته‌اي مورد گفت‌وگو نبوده است» خاطرنشان كرد: توافق قاهره ديگر نمي‌تواند مبناي همكاري ما با آژانس باشد.
«سيدعباس عراقچي» وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران در پاسخ به پرسش خبرنگاران، با اشاره به نشست با سفرا و روساي نمايندگي خارجي مقيم تهران كه صبح امروز (يك‌شنبه) در محل وزارت خارجه ايران برگزار شد، گفت: « در اين جلسه درباره آثار و تبعات تصميم اتخاذشده براي اجراي اسنپ‌بك توضيحاتي ارائه شد تا همگان در جريان باشند كه كشورهاي غربي در شوراي امنيت چه شرايطي را پديد آوردند و چه مخاطراتي در پي آن ممكن است ايجاد شود از جمله مشكلات حقوقي و سياسي كه به تبع اين تصميم به وجود خواهد آمد.» وي همچنين تاكيد كرد: «ايران همواره براي دستيابي به يك راه‌حل مذاكراتي منصفانه و متعادل تلاش كرده است، اما اين كشورهاي غربي بودند كه به دليل درخواست‌ها و مطالبات زياده‌خواهانه و غيرمعقول خود، به اين تلاش‌ها پاسخ منفي دادند.» وزير امور خارجه ايران در پاسخ به پرسش خبرنگار ايسنا درباره گزارش‌هاي رسانه‌اي مبني بر اينكه امريكا چهار شرط را براي مذاكره با ايران از جمله شروط غيرهسته‌اي گذاشته است، گفت: «شرط‌هايي كه در رسانه‌ها مدعي شدند گذاشته شده، هيچ‌كدام رسمابه ما گفته نشده است. ما در ماه‌هاي اخير فقط درباره موضوع هسته‌اي با امريكايي‌ها صحبت داشتيم؛ البته به‌صورت غيرمستقيم. پيام‌هايي به شكل مستقيم، غيرمستقيم يا از طريق واسطه‌ها بين ما و طرف امريكايي تبادل شده، اما هيچگاه هيچ موضوعي غير از موضوع هسته‌اي مورد گفت‌وگو نبوده است.» وي افزود: «در اين تبادلات، پيشنهادات ما كاملا روشن بود و فكر مي‌كنيم اگر به پيشنهاد ما توجه مي‌شد و فرصت براي ديپلماسي به اين شكل از بين نمي‌رفت يا محدود نمي‌شد، دستيابي به يك راه‌حل مذاكره‌شده و ديپلماتيك دور از دسترس نبود. اكنون همچنين امكاني وجود دارد، به‌شرط آنكه طرف مقابل با حسن نيت وارد مذاكراتي شود كه منافع متقابل طرفين را در بر داشته باشد.» عراقچي در ادامه اظهار كرد: «تفاوت شرايط امروز با گذشته اين است كه يك موضوع جديد به آن اضافه شده است؛ اقدامي كه در شوراي امنيت انجام دادند. همانطور كه پيش‌تر گفتم، اين اقدام هرگونه مذاكره آينده را سخت‌تر و پيچيده‌تر مي‌كند و دستيابي به يك راه‌حل توافق‌شده را دشوارتر خواهد ساخت.» وي تأكيد كرد: «با اين حال، وزارت امور خارجه به تلاش‌هاي خود براي پيشبرد ديپلماسي ادامه خواهد داد. از نظر ما، نقش ديپلماسي هيچگاه قابل حذف يا ناديده گرفتن نيست. ما به تلاش‌هاي خود ادامه خواهيم داد، اما همانطور كه گفتم، با توجه به تغيير شرايط- چه پس از تهديد و حمله نظامي و چه پس از اجراي اسنپ‌بك- مذاكرات آينده قطعا مانند گذشته نخواهد بود.» وزير امور خارجه ايران در ادامه گفت‌وگوي خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالي در ارتباط با اينكه با توجه به اجراي اسنپ‌بك همكاري‌هاي ايران و آژانس چگونه خواهد بود و وضعيت توافق قاهره به چه نحو پيش خواهد رفت، گفت: «ما توافقي با آژانس امضا كرديم درباره شكل جديد همكاري‌هاي بين ايران و آژانس و دليل آن هم كاملا روشن بود. با توجه به تغييرات ميداني كه صورت گرفته و حمله‌اي كه به تأسيسات ما انجام شد، همكاري با آژانس مانند گذشته نمي‌توانست ادامه يابد. به‌دليل تهديدات امنيتي، نگراني‌هاي امنيتي و ايمني موجود، قطعا لازم بود يك چارچوب جديد براي همكاري تعريف شود. اين ديپلمات عاليرتبه جمهوري اسلامي ايران افزود: «آژانس نيز با اين موضوع موافق بود و پذيرفت كه به چارچوب جديدي نياز است. چندين دور مذاكره ميان ايران و آژانس صورت گرفت و در نهايت اين گفت‌وگوها در قاهره به نتيجه رسيد و توافق قاهره امضا شد. وزير خارجه در ادامه تصريح كرد: با اين حال، اكنون توافق قاهره ديگر نمي‌تواند مبناي همكاري ما با آژانس باشد و تصميم ايران در خصوص تداوم همكاري‌ها با آژانس اعلام خواهد شد. همانطور كه پس از امضاي توافق در قاهره هم گفتم، اجراي اسنپ‌بك همه شرايط را تغيير داده و ما با وضعيت جديدي روبه‌رو هستيم. همان‌گونه كه حمله نظامي شرايط را تغيير داد، اكنون نيز تصميمات جديدي بايد اتخاذ شود. از نظر من، توافق قاهره ديگر براي وضعيت موجود كارايي ندارد.
عراقچي در ادامه پاسخ خود به سوال مطرح شده با تأكيد بر رويكرد صلح‌آميز جمهوري اسلامي ايران در زمينه برنامه هسته‌اي گفت: «براي اثبات صلح‌آميز بودن برنامه هسته‌اي ايران و نشان دادن حسن نيت جمهوري اسلامي در جهت دستيابي به يك راه‌حل مذاكره‌شده و مورد توافق كه منافع ايران را نيز تأمين كند و هم‌زمان اعتمادسازي به وجود آورد، ايران در حقيقت هر مسيري را كه بايد مي‌پيمود، پيموده است.» وي افزود: «ما همكاري با آژانس را آغاز كرديم، گفت‌وگوهاي ديپلماتيك و رايزني‌هاي لازم را انجام داديم و پيشنهادات سازنده، منصفانه و كاملامتوازن ارائه داديم. در حال حاضر هيچ بهانه‌اي در دست كشورهاي غربي وجود ندارد كه ايران را متهم كنند به دوري از مذاكره يا عدم همكاري با آژانس. همچنين هيچ دليل موجهي براي اجراي اسنپ‌بك وجود ندارد، همانطور كه در گذشته هم هيچ توجيهي براي حمله نظامي به ايران وجود نداشت.»
وزير خارجه ادامه داد: «جمهوري اسلامي ايران در عمل نشان داده و ثابت كرده كه به دنبال افزايش تنش يا درگيري نيست، به دنبال سلاح هسته‌اي نيست، بلكه صرفاً خواهان اعمال و حفظ حقوق مشروع خود است. ايران از حقوق خود كوتاه نخواهد آمد، اما در عين حال براي هر راه‌حلي كه بتواند اعتمادسازي كند، آمادگي دارد.» او با يادآوري وقايع چند ماه اخير از جمله حمله نظامي امريكا و اسراييل به ايران گفت: «در زمان حمله نظامي پيشين، بيش از ۱۲۰ كشور جهان و تقريبا تمامي سازمان‌هاي بين‌المللي آن حملات را محكوم كردند و از جمهوري اسلامي ايران حمايت و اعلام همبستگي كردند، چراكه ايران در آن زمان به عنوان يك بازيگر خردمند و معقول در عرصه روابط بين‌الملل شناخته مي‌شد و در حالي كه مشغول مذاكره بود، هدف حمله قرار گرفت.» وزير امور خارجه تأكيد كرد: «اكنون نيز بار ديگر نشان داده شده كه جمهوري اسلامي ايران بازيگري خردمند، معقول و در عين حال هوشمند در عرصه روابط بين‌الملل است؛ از حقوق خود نمي‌گذرد، اما آماده هر راه‌حلي است كه بتواند منافع متقابل طرفين را تأمين كرده و اعتماد نسبت به ماهيت صلح‌آميز برنامه هسته‌اي ايران را تقويت كند.»
عراقچي در ادامه در پاسخ به سوالي در ارتباط با نحوه تعامل ايران با سه كشور اروپايي و آينده تعامل با اين كشورها گفت: «تجربه ثابت كرده است هيچ راه‌حلي جز يك راه‌حل ديپلماتيك مذاكره‌شده براي موضوع برنامه هسته‌اي ايران وجود ندارد.» وي ادامه داد: «آنها در سال‌هاي اخير بارها تهديد به حمله نظامي كردند و حتي امتحان هم كردند، اما ديدند كه اين مشكل با حمله نظامي قابل حل نيست. اروپايي‌ها نيز تهديد كردند كه سازوكار اسنپ‌بك را اجرا مي‌كنند و پاسخ ما همان بود كه همانطور كه حمله نظامي نتوانست راه‌حل نهايي براي موضوع هسته‌اي ايران باشد، اسنپ‌بك هم به همين ترتيب نخواهد توانست راه‌حل باشد و فقط روند مذاكرات را پيچيده‌تر و سخت‌تر مي‌كند.» وزير خارجه افزود: «سه كشور اروپايي به خيال خودشان اهرمي در دست داشتند، اهرم اسنپ‌بك و تهديد به اجراي آن مي‌كردند. حالا اين اهرم را به كار گرفتند و نتيجه‌اش را هم ديدند؛ هيچ اتفاقي نيفتاد كه بتواند مشكلي را حل كند و صرفا ديپلماسي را سخت‌تر و پيچيده‌تر كردند.» وي تأكيد كرد: «ديپلماسي هيچ‌وقت به پايان نمي‌رسد؛ ديپلماسي هميشه وجود دارد، اما اينكه چگونه با چه طرف‌هايي و در چه شرايطي انجام شود، محل بحث است. اكنون ما با شرايط كاملا متفاوتي نسبت به گذشته روبرو هستيم. سه كشور اروپايي قطعا نقش خود را كمرنگ‌تر كرده‌اند و توجيه مذاكراتي با خودشان را تقريبا از بين برده‌اند. در هرگونه راه‌حل مذاكراتي آينده، تصور مي‌كنم كه اين كشورها نقش بسيار كمتري از گذشته خواهند داشت.»
