بازار قير و نفت؛ از سايه جنگ تا محدوديت‌هاي ساختاري عرضه
يك كارشناس انرژي گفت: بازار جهاني نفت و قير در هفته گذشته ميان تنش‌هاي ژئوپليتيك و سياست‌هاي عرضه گرفتار ماند؛ حملات اوكراين به تاسيسات روسيه و فشار غرب بر خريداران نفت اين كشور ريسك صعودي قيمت‌ها را بالا برد، اما افزايش توليد اوپك پلاس و پيش‌بيني مازاد عرضه از سوي آژانس بين‌المللي انرژي، مانع جهش قيمت‌ها شد و بازار را در وضعيت شكننده‌اي قرار داد.
يك كارشناس انرژي گفت: بازار جهاني نفت و قير در هفته گذشته ميان تنش‌هاي ژئوپليتيك و سياست‌هاي عرضه گرفتار ماند؛ حملات اوكراين به تاسيسات روسيه و فشار غرب بر خريداران نفت اين كشور ريسك صعودي قيمت‌ها را بالا برد، اما افزايش توليد اوپك پلاس و پيش‌بيني مازاد عرضه از سوي آژانس بين‌المللي انرژي، مانع جهش قيمت‌ها شد و بازار را در وضعيت شكننده‌اي قرار داد.
احمدرضا يوسفي در ياداشتي به تشريح بازار جهاني نفت و قير در هفته گذشته پرداخت. در اين يادداشت آمده است: در هفته گذشته، مجموعه‌اي از تحولات هم‌زمان در روسيه، OPEC+ و امريكا فضاي بازار نفت را شكل داد. حملات پهپادي اوكراين به تأسيسات نفتي روسيه نگراني از اختلال عرضه را بالا برد، اما مسكو با افزايش ۱۱ درصدي صادرات از بنادر غربي تلاش كرد اثر اين حملات را خنثي كند.
در همين زمان OPEC+ تصميم به افزايش توليد از اكتبر گرفت، هرچند اين افزايش محدودتر از دوره‌هاي قبل بود و برخي اعضا همچنان بالاتر از سهميه توليد مي‌كنند . گزارش جديد آژانس بين‌المللي انرژي نيز برآورد كرد كه با شتاب گرفتن عرضه، بازار در آستانه مازاد قرار دارد. از سوي ديگر، امريكا فشار بر خريداران اصلي نفت روسيه مثل چين و هند را شدت بخشيده و اتحاديه اروپا هم دوباره بحث قطع كامل واردات روسيه تا ۲۰۲۶ را مطرح كرده است. در سطح جهاني، نگاه‌ها به فدرال رزرو دوخته شده كه آيا در نشست پيش‌رو نرخ بهره را كاهش خواهد داد يا نه؛ تصميمي كه مستقيما بر هزينه تأمين مالي و تقاضاي انرژي اثرگذار است.
تركيب اين عوامل، از يك‌سو ريسك ژئوپوليتيك بالاتري براي بازار ايجاد كرده و احتمال صعود كوتاه‌مدت قيمت نفت را زنده نگه مي‌دارد و از سوي ديگر با وجود عرضه رو به رشد OPEC+ و روسيه، سايه مازاد عرضه و فشار نزولي همچنان بر سر بازار باقي است. به همين دليل، نفت در شرايطي قرار دارد كه هر خبر تازه از جنگ يا سياست پولي مي‌تواند به سرعت مسير قيمت را تغيير بدهد. قيمت نفت برنت روز پنجشنبه به ٦٧.٤٤ دلار رسيد و به نظر مي‌رسد قيمت نفت در كوتاه‌مدت در بازه خنثي تا كمي صعودي باقي بماند، قيمت فيول CST۱۸۰ سنگاپور نيز به ۴۰۶ دلار و قيمت قير سنگاپور و قير كره جنوبي هر كدام به ۴۱۲ و ۴۰۷ دلار رسيد. برخلاف هفته قبلي كه كاهش‌ها محسوس‌تر بود، اين هفته قيمت صادراتي سنگاپور و كره جنوبي افتي ملايم‌تر داشتند. تقاضاي منطقه‌اي همچنان ضعيف است اما كاهش قيمت‌ها كمتر از هفته قبل بود. قيمت قير در بحرين كماكان براي هفته‌هاي متوالي روي ۴۰۰ دلار ثابت مانده اما قيمت در اروپا مقدار كمي كاهش يافت و به محدوده ۳۷۰ تا ۴۱۰ دلار رسيد، تقاضاي پايين پس از تعطيلات تابستاني هنوز نتوانسته بازار اروپا را احيا كند.
در هند با ادامه فصل مانسون و باران‌هاي شديد كماكان ركود در بازار و خريد ادامه دارد، فعاليت‌هاي عمراني كماكان در هند محدود است.
در شرق چين، قيمت‌ها حدود ۱۰ دلار كاهش يافتند. بارندگي‌هاي سنگين و توفان‌هاي اخير در شمال و شرق چين مانع اصلي فعاليت عمراني بوده‌اند. برخلاف هفته قبل كه اميد به بازگشت تدريجي وجود داشت، اين هفته كاهش تقاضا جدي‌تر شد.
در ايران با نزديك‌تر شدن به زمان ۳۰ روزه جهت اعمال يا كنسل شدن مكانيزم ماشه، فشارها هر چه بيشتر به صادرات وارد شده، عدم ثبات نرخ ارز و ركود بازار ظرف سه ماه گذشته باعث شده تا بازار وارد شرايط سكون وثبات شكننده‌اي شود.
بازار جهاني نفت و قير در هفته گذشته ميان دو نيروي متضاد گرفتار شد: از يك‌سو حملات اوكراين به تاسيسات روسيه و فشار امريكا و اروپا بر واردكنندگان نفت روسيه، ريسك ژئوپليتيك و احتمال جهش كوتاه‌مدت قيمت‌ها را تقويت كرد؛ و از سوي ديگر، تصميم اوپك‌پلاس براي افزايش توليد و پيش‌بيني آژانس بين‌المللي انرژي مبني بر مازاد عرضه، سقفي سنگين بر رشد قيمت‌ها گذاشت. اين تقابل باعث شد بازار نفت در موقعيتي شكننده باقي بماند كه هر خبر سياسي يا اقتصادي مي‌تواند جهت آن را مي‌دهد.
