ورود ۳۰۰ قطار عبوري از چين تا پايان سال
در آستانه هفته دولت، مديرعامل شركت راه‌آهن از تحولات اساسي در حوزه ريلي كشور خبر داد؛ تحولاتي كه نه‌تنها در ابعاد زيرساختي و ناوگاني قابل توجه هستند، بلكه نشانه‌اي از بازگشت قدرت چانه‌زني ايران در ترانزيت بين‌المللي و پروژه عظيم «يك كمربند - يك راه» به شمار مي‌روند.
در آستانه هفته دولت، مديرعامل شركت راه‌آهن از تحولات اساسي در حوزه ريلي كشور خبر داد؛ تحولاتي كه نه‌تنها در ابعاد زيرساختي و ناوگاني قابل توجه هستند، بلكه نشانه‌اي از بازگشت قدرت چانه‌زني ايران در ترانزيت بين‌المللي و پروژه عظيم «يك كمربند - يك راه» به شمار مي‌روند. جبارعلي ذاكري، معاون وزير راه و شهرسازي و مديرعامل شركت راه‌آهن، در تشريح عملكرد يك‌ساله اين شركت، از رشد چشمگير سرمايه‌گذاري، توسعه زيرساخت‌ها، افزايش بهره‌وري ناوگان، پيشرفت ديپلماسي ريلي و تحقق پروژه‌هاي كلان خبر داد. به گفته او، يكي از مهم‌ترين اقدامات، توافق با شش كشور در مسير چين تا تركيه براي فعال‌سازي مسير جنوبي كريدور يك كمربند - يك راه است؛ توافقي كه نتيجه آن تا پايان سال جاري، ورود ۳۰۰ قطار عبوري از چين به ايران خواهد بود. ذاكري با اشاره به جابه‌جايي گسترده كالا بين چين و اروپا اظهار كرد: با شش كشور واقع در مسير چين تا تركيه براي فعال‌سازي مسير جنوبي كريدور يك كمربند -يك راه، تعرفه‌هاي مشتركي تعريف شده و بر اين اساس، ۳۰ قطار عبوري هماهنگ شده و تا پايان امسال اين عدد به ۳۰۰ قطار خواهد رسيد.
رشد ۱۳ درصدي
لكوموتيوهاي آماده‌به‌كار
تحول در بخش ناوگان ريلي نيز يكي ديگر از نكات برجسته عملكرد راه‌آهن بوده است. ذاكري در اين باره گفت: در دولت چهاردهم و طي يك سال اخير، خوشبختانه همكاران من در راه‌آهن توانستند اقدامات خوبي را در راستاي توسعه شبكه ريلي و جذب سرمايه‌گذار انجام دهند كه نتيجه آن جذب ۸۰ هزار ميليارد تومان سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي ناوگان، زيرساخت‌ها و توسعه زيربناها بوده است. او افزود: از ابتداي امسال، ۶۳۶ دستگاه ناوگان جديد شامل واگن‌هاي مسافري، واگن‌هاي باري و ۲۹ دستگاه لكوموتيو جديد يا بازسازي‌شده وارد شبكه بهره‌برداري شده است. همچنين تعداد لكوموتيوهاي آماده‌به‌كار از ۴۸۹ دستگاه در مرداد پارسال به ۵۵۴ دستگاه در مرداد امسال رسيده كه رشد قابل‌توجه ۱۳ درصدي را نشان مي‌دهد.
ثبت ركورد ترانزيت
به گفته مديرعامل راه‌آهن، اين تحولات، نتايج ملموسي در بهره‌وري شبكه ريلي داشته‌اند، او افزود: در بخش بار، افزايش ۱۲ درصدي نسبت به مدت مشابه سال قبل داشتيم و در بخش مسافر نيز خوشبختانه با وجود محدوديت‌ها، كاهش نداشتيم و حتي يك درصد افزايش ثبت شد. ذاكري ادامه داد: يكي از اتفاقات مثبت سال گذشته، بهبود عملكرد ترانزيت كشور بود. خوشبختانه همكاران ما توانستند ركورد ۵ ميليون تن بار ترانزيتي را در شبكه ريلي كشور ثبت كنند كه اميدوارم اين روند تا پايان سال ادامه پيدا كند.
جهش در صادرات ريلي به ازبكستان و افغانستان
در حوزه صادرات ريلي نيز تحولاتي چشمگير رخ داده است. ذاكري اعلام كرد: با توافقي كه حاصل شد، صادرات ريلي با حجم بيش از دو ميليون تن به ازبكستان تا پايان سال انجام مي‌شود. همچنين انتقال ۵۰ هزار تن بار از ايران و ساير كشورها به افغانستان در آخرين مرحله حمل بار با اين كشور انجام شده است.
البته در مسير تقويت پيوندهاي ريلي منطقه‌اي، پروژه‌هاي مسافري نيز در دستور كار قرار گرفته‌اند. ذاكري گفت: پس از پنج سال توقف، قطار مسافري تهران - وان مجددا راه‌اندازي شد و رايزني‌ها با تركيه براي ادامه مسير تا آنكارا در حال انجام است. همچنين مسيرهاي ريلي مشهد - هرات و مشهد - مرو با افغانستان و تركمنستان در مراحل پاياني مذاكره و آماده‌سازي هستند.
كاهش زمان سفر در محور تهران- مشهد
افزايش سرعت قطارها و بهبود زيرساخت‌ها در مسيرهاي پرتردد نيز از ديگر اقدامات بوده است. مديرعامل راه‌آهن افزود: در مسير تهران- مشهد، با اجراي طرح كاهش سرعت‌گيرهاي ورودي و خروجي ايستگاه‌ها، قطارهايي كه امكان حركت با سرعت ۱۶۰ كيلومتر در ساعت را دارند، اكنون مي‌توانند با كاهش يك‌ساعته در زمان سفر مسير را طي كنند.
او ادامه داد كه اين طرح از ابتداي شهريور در تعداد بيشتري از قطارها عملياتي خواهد شد.
پيشرفت پروژه راهبردي شلمچه - بصره
در حوزه پروژه‌هاي منطقه‌اي، پروژه اتصال ريلي ايران به عراق از طريق شلمچه نيز روند مثبتي داشته است.
به گفته ذاكري، از سه تعهد جمهوري اسلامي ايران در اين پروژه، مين‌روبي مسير ۱۴ كيلومتري انجام و تحويل راه‌آهن عراق شده، پل اروند با ۲۵ درصد پيشرفت در حال ساخت است و ۱۸۰۰ متر خط‌آهن در نقطه صفر مرزي و احداث دو خط در ايستگاه شلمچه تكميل شده است. مديرعامل راه‌آهن اظهار كرد: اين اقدامات موجب شد در ايام اربعين، زائران تا نقطه صفر مرزي با قطار منتقل شوند و سرعت حركت بين خرمشهر تا شلمچه نيز به ۱۲۰ كيلومتر در ساعت برسد.
تأسيس شركت حمل‌ونقل ريلي حومه‌اي
ذاكري با اشاره به نياز به توسعه حمل‌ونقل ريلي در حومه كلان‌شهرها گفت: ساختار شركت حمل و نقل ريلي حومه‌اي در راه‌آهن تدوين شده و در مراحل نهايي اخذ مجوز قرار دارد. با توجه به رديف بودجه صفر براي اين شركت، از سه منبع شامل سرمايه‌گذاري بخش خصوصي، احياي ناوگان راكد داخلي و ظرفيت فعلي راه‌آهن استفاده خواهيم كرد. در همين راستا، قزوين به عنوان هاب توزيع قطارهاي حومه‌اي انتخاب شده است. ذاكري ادامه داد: قطارها به‌صورت رفت و برگشتي و با زمان‌بندي نيم‌ساعته حركت خواهند كرد و مسيرهايي مانند قزوين - رشت و قزوين - زنجان نيز در برنامه توسعه قرار دارند. همچنين شهرهاي شيراز، تبريز، يزد و اهواز در اين طرح ديده شده‌اند.
اتصال ۷ مركز عمده بار
و بهره‌برداري از بندر خشك آپرين
مديرعامل راه‌آهن با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه لجستيك گفت: طي يك سال گذشته، هفت مركز عمده بار به شبكه ريلي متصل شده و در اين راستا، ۳۰ كيلومتر خط جديد احداث شده است.
او افزود: پروژه بندر خشك آپرين كه سال‌ها در مراحل مطالعه باقي مانده بود، امسال به ثمر نشست. گمرك در اين بندر مستقر شده، مسووليت انبارداري واگذار شده و شركت سرمايه‌گذار اصلي فعاليت خود را آغاز كرده است.
قطار توسعه روي ريل ديپلماسي و زيرساخت
اظهارات مديرعامل راه‌آهن نشان مي‌دهد كه حمل‌ونقل ريلي ايران در مسير بازسازي، مدرن‌سازي و تبديل‌شدن به يك بازيگر كليدي در ترانزيت منطقه‌اي قرار گرفته است. از رشد ۱۳ درصدي لكوموتيوها گرفته تا افزايش چشمگير ترانزيت و صادرات، از احياي قطار تهران- وان تا پروژه‌هاي حومه‌اي و لجستيكي، چشم‌اندازي اميدواركننده براي نقش‌آفريني ايران در شبكه‌هاي بين‌المللي ترسيم شده است. ذاكري در پايان گفت: ۲۰ مركز لجستيكي در كشور شناسايي شده‌اند كه از اين تعداد، سه تا چهار مركز در اولويت سرمايه‌گذاري قرار دارند و برنامه‌ريزي شده است كه در سال آينده وارد مرحله آماده‌سازي براي جذب سرمايه‌گذار شوند. اين مراكز مي‌توانند نقش مهمي در افزايش سهم ريلي در حمل‌ونقل بار ايفا و به توسعه پايدار كشور كمك كنند.
