ورود بازرسان با تصميم شعام براي تعويض سوخت نيروگاه بوشهر
وزير امور خارجه با بيان اينكه «ورود بازرسان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به ايران با تصميم شوراي عالي امنيت ملي و براي نظارت بر تعويض سوخت نيروگاه بوشهر انجام گرفته است»، گفت: هيچ متن توافقي درباره چارچوب همكاري جديد ايران و آژانس مورد تاييد نهايي قرار نگرفته است.
وزير امور خارجه با بيان اينكه «ورود بازرسان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به ايران با تصميم شوراي عالي امنيت ملي و براي نظارت بر تعويض سوخت نيروگاه بوشهر انجام گرفته است»، گفت: هيچ متن توافقي درباره چارچوب همكاري جديد ايران و آژانس مورد تاييد نهايي قرار نگرفته است. «سيد عباس عراقچي» با اشاره به اظهارنظر مقامات آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در خصوص ورود بازرسان اين نهاد به ايران گفت: قانون مصوب مجلس شوراي اسلامي همكاري با آژانس را موكول به تصميم شوراي عالي امنيت ملي كرده است، لذا طبق قانون تمامي درخواست‌هاي آژانس به شوراي عالي امنيت ملي مي‌رود تا در مورد آنها تصميم‌گيري شود. وزير امور خارجه كشورمان اظهار كرد: اكنون نيز در خصوص تعويض سوخت نيروگاه بوشهر كه بايد تحت نظر بازرسان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي انجام شود، تصميمات گرفته شده و هر نوع همكاري نيز در همين چارچوب قانون مجلس خواهد بود كه تامين‌كننده منافع ملت ايران باشد. وي در گفت‌وگو با خانه ملت در رابطه با اظهارات نماينده مردم تهران در نشست علني امروز مجلس در خصوص نهايي شدن متن توافق همكاري ايران و آژانس درباره مداليته جديد تصريح كرد: هيچ متني هنوز مورد تاييد نهايي قرار نگرفته است؛ بعضي از ديدگاه‌ها بين دو طرف ردوبدل شده و ديدگاه‌هاي آژانس نيز چندين مرتبه به صورت مكتوب ارايه شده است. در هر مذاكره طبيعي است طرفين ديدگاه‌ها و نظرات خودشان را تبادل مي‌كنند تا نهايتا طي يك مذاكره به جمع‌بندي برسند. نمي‌دانم متن مورد اشاره نماينده محترم از كجا آمده اما بايد گفت كه اين متن، متن مورد مذاكره و توافق نيست. عراقچي در خصوص محور نشست امروز خود با اعضاي كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي خاطرنشان كرد: امروز در خصوص مسير ارمنستان و آذربايجان و توافق صورت گرفته، مذاكرات هسته‌اي با اروپايي‌ها، مذاكرات با آژانس، مباحث اسنپ‌بك و تمديد آن تبادل نظر خوبي صورت گرفت و نمايندگان نظرات مفيدي ارايه كردند.
بدون نظارت آژانس در ايران
هيچ مذاكره جدي شكل نمي‌گيرد
همچنين مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي با بيان اينكه ايران و آژانس به‌طور مستمر در حالي رايزني هستند تا مشخص كنند چه سازوكارهايي بايد طراحي و اجرا شود تا از سرگيري فعاليت‌هاي آژانس در ايران امكان‌پذير شود، مدعي شد: اگر بخواهيد از تكرار آنچه در ژوئن ديديم جلوگيري كنيد، بايد اين فعاليت‌ها ازسر گرفته شوند.
«رافائل گروسي»، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در گفت‌وگويي با شبكه امريكايي در پاسخ به سوالي درباره گزارش‌هاي رسانه‌اي پيرامون احتمال نهايي‌شدن توافق ميان ايران و آژانس گفت: وقتي حملات هوايي آغاز شد، روشن بود كه ادامه بازرسي‌ها ممكن نيست. شرايط جنگي بود و ما كشور را ترك كرديم. از آن زمان تاكنون، به‌طور مستمر با ايران در حال گفت‌وگو هستيم تا شرايط بازگشت را فراهم كنيم. اين كار آسان نيست، چون همان‌طور كه مي‌توانيد تصور كنيد، در ايران برخي حضور بازرسان بين‌المللي را به زيان امنيت ملي خود مي‌دانند و برخي چنين ديدگاهي ندارند. بنابراين موضوع اين است كه چه ترتيباتي لازم است تا ما بتوانيم بازگرديم و وظايف خودمان را انجام دهيم. امريكا در اول تير با مشاركت در تجاوزگري رژيم صهيونيستي به حاكميت ملي و تماميت ارضي ايران، تاسيسات هسته‌اي صلح‌آميز آن را با بمب‌هاي سنگرشكن هدف قرار داد. اين تاسيسات آسيب جدي ديد، اما نه مقامات ايران و نه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي افزايش سطح تشعشعات خارجي را گزارش نكردند.
ايران به دليل عمل نكردن «رافائل گروسي»، مديركل آژانس به وظايف قانوني‌اش در حفاظت از تاسيسات اتمي صلح‌آميز ايران در تجاوزگري رژيم صهيونيستي و امريكا به اين تاسيسات كه تحت پوشش توافق پادماني با آژانس قرار داشت، همچنين گزارش فني جانبدارانه او درباره برنامه هسته‌اي ايران-گزارشي كه تهران آن را زمينه‌سازي اين تجاوزگري مي‌داند، همكاري خود با آژانس را به تعليق درآورد. اگرچه سطحي از گفت‌وگوهاي فني ميان ايران و آژانس در جريان است و تهران اعلام كرده در حال بررسي شكل همكاري با آژانس پس از تحولات اخير است.
يك ديپلمات نزديك به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در پي اعلام بازگشت بازرسان آژانس به ايران از سوي «رافائل گروسي»، مديركل اين نهاد گفت كه اگرچه توافق درباره سطح دسترسي بين اين نهاد نظارتي سازمان ملل و ايران نهايي نشده است اما انتظار مي‌رود كه به نتيجه برسد.
خبرگزاري آسوشيتدپرس به نقل از اين منبع آگاه گزارش داد: بازرسي‌ها فعلا فقط مربوط به تاسيساتي (هسته‌اي) خواهد بود كه تحت تاثير حملات امريكا و اسراييل قرار نگرفته‌اند.
گروسي در مصاحبه با شبکه فاکس‌نیوز بيان كرد: ايران عضو معاهده منع گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي است و بايد تحت بازرسي قرار گيرد. ما همواره اين موضوع را با طرف ايراني در ميان گذاشته‌ايم. اكنون نخستین گروه بازرسان آژانس به ایران بازگشته‌اند و ما در آستانه آغاز دوباره كارمان هستيم. مسلما در ايران تاسيسات زيادي وجود دارد؛ برخي از آنها مورد حمله قرار گرفته‌اند و برخي نه. بنابراين اكنون در حال گفت‌وگو هستيم كه چه سازوكارهايي بايد طراحي و اجرا شود تا از سرگيري فعاليت‌ها امكان‌پذير شود.
او در پاسخ به سوالي درباره ديدار با مقامات دولت «دونالد ترامپ»، رييس‌جمهور امريكا در سفر به واشنگتن گفت: در واشنگتن با مجموعه‌اي از مقامات دولت امريكا، از جمله با «استيو ويتكاف»، نماينده ويژه رييس‌جمهور امريكا ديدار كردم. ديدار خوبي با او داشتم. از ابتداي دولت جديد با او در تماس بوده‌ام و درباره مسائل مختلف گفت‌وگو كرده‌ايم. او طبيعتا درگير موضوعات متعددي است، اما براي ايالات متحده بسيار مهم است كه اين پرونده را به‌دقت دنبال و ارزيابي كند آيا امكان مذاكرات دوجانبه‌اي كه پيش از اين حملات انجام مي‌شد، وجود دارد يا نه. من برداشت‌ها و مشاهدات خودم را در اختيارشان قرار دادم تا ببينيم چگونه مي‌توان از اين نقطه به بعد پيش رفت. مديركل آژانس در پاسخ به اين سوال كه «با توجه به اينكه دولت ترامپ در حال حاضر مذاكراتي با ايران ندارد و در عوض، اروپايي‌ها فعالانه در حال مذاكره با ايران هستند، واكنش واشنگتن به اين موضوع چيست؟»، ادعا كرد: «مقامات امريكايي كه من با آنها گفت‌وگو داشتم به‌شدت براي حفظ صلح تلاش مي‌كنند و در هفته‌هاي اخير هم شاهد موفقيت‌هايي بوده‌ايم؛ به اين معنا كه با وجود شرايط دشوار، امكان توافق و نزديك كردن طرف‌ها در برخي موضوعات فراهم شده است. اما پرونده ايران موضوع ويژه‌اي است، زيرا اسراييل هم در آن دخيل است و خود امريكا نيز اقدام نظامي كرده است. همين مساله روند ازسرگيري گفت‌وگوها را دشوارتر مي‌سازد اما غيرممكن نيست. به هيچ‌وجه غيرممكن نيست».
در حالي كه گروسي حملات به تاسيسات اتمي ايران را كه تحت توافق پادماني با آژانس قرار داشته، محكوم نكرده و در عمل به وظايف خود در حفاظت از آن كوتاهي كرد، در اين گفت‌وگو مدعي شد: فقط بايد برخي شرايط رعايت شود و مهم‌تر از همه اين است كه كار بازرسان ما از سر گرفته شود، چون بدون نظارت آژانس، هيچ مذاكره جدي‌اي نمي‌تواند شكل بگيرد، به‌ويژه اگر بخواهيد از تكرار آنچه در ژوئن ديديم جلوگيري كنيد.
او درباره بحث فعال‌سازي «سازوكار ماشه» و بازگشت تحريم‌هاي شوراي امنيت عليه ايران گفت: همان‌طور كه اشاره شد، اين مساله فقط به ايران مربوط نمي‌شود و بازيگران ديگري هم درگير هستند. اروپايي‌ها به صورت جدي اكنون در حال بررسي گزينه فعال‌سازي دوباره تحريم‌ها هستند. اينكه آيا چنين تصميمي بگيرند يا خير، پرسشي است كه بايد خودشان به آن پاسخ دهند. اما براي درك شرايط بايد توجه داشت كه آنها پيش از تصميم‌گيري مي‌خواهند ببينند آيا ايران با آژانس همكاري مي‌كند يا نه. اينكه آيا بازرسي‌ها برقرار مي‌شود و روند بازگشت به شرايط عادي باز مي‌گردد يا نه شده يا خير.
