اعمال فيلترينگ در «ديسكورد» از اول ارديبهشت در حالي كه فيلترينگ گوگل‌پلي از مهر ماه ۱۴۰۱ ادامه دارد، مشكلات گسترده‌اي در صنعت بازي به وجود آورده است كه تاثير آن را مي‌توان در مهاجرت تيم‌هاي بازي‌سازي مشاهده كرد؛ بازي‌سازان مي‌گويند ادامه اين روند به تعطيلي استوديوهاي بازي‌سازي منجر خواهد شد.
فيلترينگ در صنعت بازي طي دو سال اخير، ضربات متعددي به آن زده است. به‌تازگي «ديسكورد»، صفحه چت آنلاين بازيكنان، فيلتر شده و ضربه ديگري به اين صنعت وارد كرده است. ديسكورد يكي از محبوب‌ترين راه‌هاي ارتباطي ميان بازيكنان است و اكنون عملاً اين ارتباط دچار اختلال شده است. ابوالفضل صادق، رييس كميسيون بازي‌هاي رايانه‌اي سازمان نصر، درباره تاثيرات فيلترينگ در صنعت بازي و فيلتر شدن ديسكورد به پيوست گفت: فيلتر شدن ديسكورد كه يكي از پلتفرم‌هاي مورد استفاده بازيكنان است آخرين خبر تلخ صنعت بازي بود. بعد از فيلترينگ توئيچ، ديسكورد به محبوب‌ترين پلتفرم براي گيمرها تبديل شده بود. دليل فيلتر شدن اين پلتفرم، آزاد بودن ارسال محتواي غيراخلاقي در آن اعلام شده است. متاسفانه شرايط بعد از فيلتر شدن، براي رفع فيلترينگ بسيار سخت است و معمولاً پلتفرمي بعد از فيلتر شدن ديگر نمي‌تواند به حالت قبل از فيلترينگ برگردد. مشكلاتي كه به وجود مي‌آيد نبايد به فيلتر شدن آن پلتفرم منجر شود. اين موضوع باعث بي‌اعتمادي جوانان مي‌شود و بازي كردن يكي از معدود فرصت‌هايي است كه نسل جوان مي‌تواند با آن احساس خوشحالي كند.
تلاش سازمان نصر براي رفع فيلتر گوگل‌پلي
ابوالفضل صادق درباره تلاش براي رفع فيلترينگ گوگل‌پلي گفت: كميسيون بازي و سرگرمي سازمان نصر دو بار براي وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات براي رفع فيلترينگ گوگل‌پلي نامه نوشته است. صادق درباره علت فيلتر شدن گوگل‌پلي توضيح داد: دليلي كه گوگل‌پلي فيلتر شد، تحريم و فيلتر شدن روبيكا از سوي گوگل‌پلي بود و تصميم بر اين گرفته شد كه در مقابل، گوگل‌پلي را فيلتر كنند كه اين موضوع شديداً بازيسازها را تحت تاثير قرار داد. دليل ديگر فيلتر شدن برخي از پلتفرم‌هاي بازي، فروختن كارت‌هاي بازي در ايران بدون گرفتن ماليات از فروش آن بود. در حالي كه در شرايط فيلترينگ اين كارت‌ها همچنان خريد و فروش مي‌شوند و مالياتي از آن گرفته نمي‌شود. او افزود: با اتفاقات رخ‌داده كه به‌طور خاص بازيسازها را هدف قرار داده، بازيسازها تصميم به مهاجرت گرفته‌اند و اهرمي كه مي‌تواند به عنوان ابزار فرهنگي كمك‌كننده باشد، در حال حاضر در حال از بين رفتن است و بازيسازهاي بزرگ به دليل بالا رفتن هزينه ماركتينگ خود با فيلتر شدن گوگل‌پلي، در اين فكر هستند كه كسب‌وكار خود را تعطيل كنند. مهدي بهفر، فعال حوزه بازي‌سازي درباره تاثير فيلترينگ به صنعت بازي و بازيكنان گفت: ديسكورد جدا از اينكه فضاي چت محبوبي بين بازيكنان بود، بستر خوبي نيز براي بازيسازها فراهم مي‌كرد كه مي‌توانستند از آن به عنوان پشتيبان يا كمك‌كننده استفاده كنند. علاوه بر فيلتر شدن ديسكورد، به‌طور كلي فيلترينگ موجب شد بازيكنان پلتفرم‌هاي بازي، مجبور به انتخاب بارگيري برنامه بازي از مايكت و بازار يا پلي‌استور شوند. نگاه كلي در پشت پرده اجراي اين برنامه، نصب بيشتر درگاه‌هاي داخلي بود اما نتايج نشان مي‌دهد فيلترينگ تاثيري در رفتار اين كاربران نداشته كه اصطلاحاً مايكت بتواند جايگزين گوگل‌پلي شود.
تنها ۱۰ درصد از بازيكنان
دست از پلي‌استور كشيدند
او ادامه داد: آمار‌ها نشان مي‌دهد تنها ۱۰ درصد از بازيكنان توانسته‌اند دست از پلي‌استور بكشند و به سمت بازار داخلي سوق پيدا كنند و از اين رو درصد بسيار كمي از بازيكنان از بازار داخلي استفاده مي‌كنند. در واقع بازي‌سازان براي بازي‌هاي خود بازاريابي داخلي مي‌كنند اما در اين بازاريابي داخلي دو اتفاق بد رخ مي‌دهد؛ يكي از اتفاقات بد بازاريابي داخلي، هدايت مخاطب از طريق لينك‌هاي مختلف به «پلي‌استور» فيلترشده است. اتفاق بد ديگر در بازاريابي داخلي، ريزش مخاطب و از دست دادن بازيكنان خارجي است كه در بازار داخلي حضور ندارند. بهفر درباره نتايج به دست‌آمده از تبليغات داخلي و تغيير بازيكنان در پي فيلتر شدن پلي‌استور گفت: كيفيت مخاطب پلي‌استور از كيفيت مخاطب بازار داخلي بيشتر است چراكه تنها كاربر دنياي ديجيتال بابت پلتفرم بازي هزينه مي‌كند و با فيلتر شدن گوگل‌پلي، بازي‌هاي ايراني بازيكنان حرفه‌اي خود را از دست داده‌اند. با ريزش تعداد نصب يك پلتفرم بازي، عوامل آن پلتفرم مجبور به تغيير رويه و حتي دچار ريزش نيرو مي‌شوند و به اين ترتيب به‌مرور آن پلتفرم بازي به فروپاشي مي‌رسد. چه‌بسا به دليل فيلتر شدن پلي‌استور، تيم‌هاي كوچك خيلي وقت است كه نابود شده‌اند و امروز خبري از آنها نيست.
بازيسازها مي‌گويند تلاش كردن
بي‌فايده است
مهدي بهفر با اشاره به موضوع مهاجرت بازيسازها گفت: بعد از فيلتر شدن پلي‌استور چند مدل مهاجرت از سوي بازيسازها اتفاق افتاده است كه يكي از آنها، مهاجرت فيزيكي و تغيير مكان بازيسازها به صورت تيمي به خارج كشور است، چون به اين نتيجه مي‌رسند كه تلاش كردن در اين وضعيت بي‌فايده است. او افزود: گونه ديگري از مهاجرت، پنهان است و بازي‌ساز در وهله اول استعفا مي‌دهد و به صورت دوركاري با كارفرما‌ي خارجي همكاري مي‌كند و درآمد دلاري دريافت مي‌كند و در اين شرايط بازي‌ساز هيچ دليلي براي خلق ارزش براي كشور خود ندارد و به اين صورت آن نيرويي را كه مي‌تواند ارزش افزوده توليد كند به‌راحتي از دست مي‌دهيم. بهفر توضيح داد: نوع ديگري از مهاجرت، خروج از صنعت بازي‌سازي است و نيروي متخصص، رشته فيلد كاري خود را تغيير مي‌دهد و صنعت بازي‌سازي به‌طور كلي آن نيروي متخصص را از دست مي‌دهد. اتفاق تلخي كه بعد از اين مهاجرت‌ها رخ مي‌دهد از دست رفتن كارايي صنعت بازي‌سازي به‌مرور است و بخش خصوصي در اين قسمت نابود مي‌شود. بازي‌سازي در دنيا حوزه‌اي است كه افراد جذب‌شده به اين صنعت از رفاه خوبي برخوردار هستند و دريافتي‌هاي خوبي دارند. به همين دليل نيز بازيسازهاي ايراني براي دست پيدا كردن به سطحي از رفاه، به كشور‌هايي مانند كانادا، آلمان، فرانسه، تركيه و فنلاند روي مي‌آورند. كساني كه پلي‌استور را فيلتر كرده‌اند متوجه تبعات وحشتناك اين فيلترينگ نيستند و زماني متوجه آن خواهند شد كه تك‌تك استوديو‌ها تعطيل خواهند كرد.
در هلند بازيسازها بيشتر حمايت مي‌شوند
امين شهيدي، سازنده بازي كه استوديو آنها از ابتدا در هلند راه‌اندازي شده و تيم او هيچگاه در ايران نبوده است، گفت: تحريم در درجه اول و فيلترينگ در درجه دوم بار سنگيني بر عهده استوديو گذاشته است. بازي‌ساز‌هايي كه براي رشدشان هزينه شده، در نهايت به خاطر مواجهه با اين يأس و نااميدي مجبور به مهاجرت مي‌شوند. اين مساله از دور اين‌طور به نظر مي‌رسد كه نگاه توليدمحور در كشور وجود ندارد. فيلترينگ حتي در صورت مفيد بودن نيز بايد با توليدكنندگان هماهنگ و از آنها نظرخواهي شود. «بازي كردن» يا صنعت بازي عموماً براي قشر متوسط است اما فيلترينگ و تحريم اجازه نمي‌دهد قشر متوسط كه بازي كردن جزو آسان‌ترين و در دسترس‌ترين تفريحاتش است، از اين تفريح لذت ببرد. با اينكه در ايران اكثراً درگير بازي هستند اما گفتمان بازي‌سازي در ايران وجود ندارد. استوديو و تيم‌هاي زيادي به دليل تحريم و فيلترينگ مهاجرت كرده‌اند. او صحبت‌هاي خود را اين‌طور به پايان رساند: ما نيز در حال حاضر از لحاظ حقوقي ايران نيستيم و گاهي به ايران سفر مي‌كنيم. به صورت كلي در هلند صنعت بازي‌سازي بسيار مورد لطف دولت قرار مي‌گيرد و دغدغه‌هايي كه ما به عنوان بازي‌ساز در ايران داشتيم مانند دغدغه‌هاي نظارتي فيلترينگ، تحريم و… در هلند وجود ندارد. در هلند نيروي بازي‌ساز قوي وجود ندارد و ما ترجيح مي‌دهيم از نيرو‌هاي ايراني استفاده كنيم.
