دو استراتژی ایران در خنثی‌سازی تحریم‌های تجارت نفت خام

یکی از اقدامات کلیدی در زمینه گسترش تجارت نفت خام، تکیه بر استراتژی‌های جدید نفتی از قبیل متنوع‌سازی مشتریان نفتی و تمرکز بر بازاریابی کوچک مقیاس بوده است، این موضوع به نحوی اهمیت دارد که می‌تواند تعداد زیادی از مشتریان جدید نفتی با حجم کوچک ولی توانمندی تسویه به موقع و آسان دلارهای نفتی را برای ایران ایجاد کند.

به گزارش خبرنگار «تعادل»، همچنین بازارسازی و سیاست خرید تقاضا نیز از دیگر سازوکارهایی است که ایران به سمت آن رفته است و توانسته است تولید نفت خام خود را روزانه 1.5 میلیون بشکه در دو سال اخیر افزایش دهد و تمامی این افزایش نیز به سمت بازارهای صادراتی برود.

در همین رابطه و پیرامون اهمیت توسعه تجارت نفت خام ایران با دو استراتژی فوق با آقای ارسلان محمدی کارشناس حوزه سیاستگذاری به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه خواهید خواند. در همی زمینه، ارسلان محمدی، کارشناس حوزه سیاستگذاری در رابطه با توسعه تجارت نفت خام ایران گفت: توسعه تجارت نفت خام یکی از دستاوردهای مهم دولت سیزدهم در ایران بوده است.

ایران با تمرکز بر توسعه ظرفیت‌های صادراتی خود برای پالایش نفت خام، بدون توجه به تحریم‌ها، بازار جدیدی برای نفت خام خود ایجاد کرده است.  این رویکرد جدید با در نظر گرفتن دو هدف عمده انجام شده است. هدف اول هدف قرار دادن پالایشگاه‌های خصوصی و کوچک در شرق آسیا بوده است. طبق آمار منتشر شده در گزارش اخیر رویترز، تجارت نفت خام ایران با پالایشگاه‌های کوچک و خصوصی در چین رونق گرفته است. 

ایران روزانه حدود 2 میلیون بشکه نفت خام و میعانات گازی صادر می‌کند، زیرا تولید خود را به نزدیک به 3.6 میلیون بشکه در روز رسانده است که نزدیک به حداکثر ظرفیت تولید حدود 4 میلیون بشکه در روز است. این امر به ویژه از ابتدای سال جاری به رشد قابل توجه درآمدهای ارزی ایران منجر شده است.  وی بیان داشت: از نظر تسویه مالی، رویکرد تسویه حساب ایران برای ورود تجهیزات صنعتی و خریدهای کلیدی فناوری در چین کمک زیادی به تسویه بدون انتقال مالی کرده است.

بسیاری از پالایشگاه‌های کوچک چینی مشکلی برای پرداخت نفت ایران نداشته‌اند و آمار تخصیصی بانک مرکزی نشان‌دهنده رشد درآمدهای ارزی ایران است. وی ادامه داد: هدف دوم استراتژی بازاریابی ایران تمرکز بر ظرفیت‌های استفاده نشده و زیرساخت‌های مستهلک شده پالایشگاهی در نقاط مختلف جهان بوده است. ایران با بازسازی زیرساخت‌های مستهلک شده پالایشگاهی و استفاده از این ظرفیت استفاده نشده برای پالایش نفت خام خود، می‌تواند نفت خام خود را به محصولات غیر تحریمی تبدیل کند و رابطه برد-برد با کشور مقصد ایجاد کند. 

وی گفت: این رویکرد برای ایران کاربردی است زیرا ساخت پالایشگاه در داخل کشور زمان می‌برد. با استفاده از این ظرفیت بزرگ، ایران نه تنها می‌تواند بازار نفت جدیدی ایجاد کند، بلکه نفت خام خود را نیز صادر می‌کند و امکان دستیابی به فرآورده‌های نفتی و فروش آنها را بدون مشکل تسویه با طلا یا سایر کالاها فراهم می‌کند. این سیاست استراتژیک منجر به توسعه بازارهای جدید نفت خام برای ایران شده است که قبلاً استفاده نشده بود.

ایران با کمک شرکت‌های دانش بنیان در صنعت نفت و گاز توانسته است صادرات نفت خام و میعانات گازی خود را به حدود 500 هزار بشکه در روز برساند. این رویکرد به کشورهایی مانند ازبکستان، سوریه، آفریقای جنوبی و چندین کشور جدید در امریکای لاتین از جمله کوبا و ونزوئلا گسترش یافته است.

انتظار می‌رود این توسعه صادرات نفت خام ایران را در آینده افزایش بیشتری دهد. محمدی در پایان با اشاره به افزایش بیش از 600 هزار بشکه نفت خام در روز نسبت به پیش‌بینی بودجه و منابع حاصل از آن برای توسعه کشور گفت: در نتیجه این دو رویکرد کلیدی و سیاست راهبردی ایران، صادرات نفت خام به رکورد بی‌سابقه 2 میلیون بشکه در روز رسیده است. این رقم 600 هزار بشکه در روز بیشتر از پیش بینی بودجه ایران است و درآمدهای نفتی ایران را به میزان قابل توجهی افزایش داده است. 

وی عنوان کرد: این دستاورد حاکی از خنثی‌سازی قطعی تحریم‌ها و دسترسی ایران به منابع ارزی جدید و بزرگ است. این منابع در دو سال آینده به محور اصلی توسعه کشور تبدیل شده و دولت را قادر به مهار تورم خواهد کرد. توسعه تجارت نفت خام دستاورد مهمی برای دولت سیزدهم در ایران بوده است. ایران با ایجاد بازارهای جدید برای نفت خام خود توانسته است ظرفیت‌های صادراتی خود را افزایش داده و درآمدهای نفتی قابل توجهی تولید کند. این دستاورد نه تنها به خنثی کردن تاثیر تحریم‌ها کمک می‌کند، بلکه به رشد و ثبات اقتصادی کشور نیز کمک می‌کند.