آغاز معاملات برق از طریق بورس انرژی

روز گذشته با حضور وزیر نیرو، رونمایی از تابلوی برق سبز در بورس انرژی‌ انجام شد. علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی ‌در این مراسم اظهار داشت: نخستین معامله برق سبز در بورس انرژی انجام خواهد شد و ایران به عنوان اولین کشور در غرب آسیاست که معاملات برق از طریق بورس انرژی در آن انجام می‌شود. وی افزود: در حال حاضر سهم آسیا و اقیانوسیه از بازار انرژی‌های تجدیدپذیر 35 درصد و ارزش بازار انرژی‌های تجدیدپذیر در دنیا 2 هزار میلیارد دلار تا سال 2030 خواهد شد. به گفته مدیرعامل بورس انرژی؛ کشور عربستان 50 درصد، پاکستان 30 درصد و امارات عربی 75 درصد از انرژی خود را از حوزه تجدیدپذیر تامین می‌کند.

وی گفت: طبق پیش‌بینی‌ها تا سال 2050 سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از 6 عنصر راهبردی تولید انرژی در دنیا به 25 درصد می‌رسد. نقوی به سابقه معاملات برق در بورس اشاره کرد و گفت: از دهه 1380 که هنوز بورس انرژی راه‌اندازی نشده بود، وزارت نیرو پیشنهاد انجام معاملات برق از طریق بورس را ارایه کرد و در دولت فعلی با تغییر رویکرد شاهد تلاش‌هایی برای حضور انرژی‌های تجدیدپذیر و برق در بورس انرژی بودیم که امروز اولین معامله برق در بورس انرژی آغاز خواهد شد. مدیرعامل بورس انرژی اظهار امیدواری کرد همه نیروگاه‌های کشور بتوانند برق تولیدی خود را از طریق بورس انرژی ارایه کنند.

به گفته وی؛ معاملات برق سبز به شکل معاملات سلف ماهانه است، همچنین سال گذشته ابزار جدیدی به نام گواهی انرژی تجدیدپذیر (رک) طراحی کردیم که مورد تأیید کمیته فقهی بورس هم قرار گرفت.

   ایجاد شرایط رقابتی برای تجدیدپذیرها

همچنین علی اکبر محرابیان در مراسم رونمایی از تابلوی سبز در بورس انرژی با بیان اینکه در بین کشورهای منطقه ایران اولین کشور است که این کار را آغاز کرده، اظهار کرد: با انجام این کار معضل سرمایه‌گذاران که نمی‌توانستند مطالبات خود را به موقع دریافت کنند برطرف خواهد شد.

به گفته وی امروز یک نقطه عطف در صنعت تجدیدپذیر کشور خواهد بود چرا که شرایط رقابتی برای این صنعت ایجاد می‌شود. وزیر نیرو با اشاره به دلایل اهمیت توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر گفت: با توجه به اینکه با ناترازی قابل توجهی در تامین برق مواجه هستیم و این مساله روش بسیار خوبی برای رفع ناترازی‌ها است. دلیل دوم اقتصادی بودن صنعت تجدیدپذیر است. وی ادامه داد: این انرژی در مقایسه با هر روش دیگری در تامین برق حتی نسبت به روش‌های تامین برق حرارتی بسیار ارزان‌تر و معقول‌تر است. علاوه بر این‌ در حوزه محیط زیست نیز تجدیدپذیرها به عنوان یک انرژی پاک و دارای کمترین آلایندگی شناخته می‌شوند.

محرابیان با بیان اینکه بشر راهی ندارد به غیر از اینکه برای تامین انرژی از روش‌هایی که موجب کاهش آلایندگی می‌شود استفاده کند، اظهار کرد: موضوع بعدی اهمیت توسعه تجدیدپذیر مصرف آب است در حال حاضر در تمام روش‌های تولید برق به جز تجدیدپذیرها مصرف آب قابل توجهی صورت می‌گیرد. در برخی روش‌ها مانند تولید برق در نیروگاه‌های بخار مصرف آب بسیار زیاد بوده و در برخی روش‌ها نیز مصرف آب کمتر است و ما به عنوان کشوری واقع در منطقه‌ای خشک و نیمه خشک باید نسبت به این موضوع حساس باشیم. وزیر نیرو با اشاره به ناترازی در سوخت‌های فسیلی اظهار کرد: در ایران علی‌رغم اقدامات صورت گرفته به ویژه در فصول سرد شاهد ناترازی هستیم لذا با توجه به دلایل مطرح شده توسعه تجدیدپذیرها بسیار اهمیت دارد.

وی در خصوص دلایل عدم توسعه تجدیدپذیرها در این مدت تصریح کرد: علی‌رغم پنج توجیه بسیار ارزشمند به دلیل اقتصاد و رقابت ناجوانمردانه با دیگر روش‌های تامین برق شاهد عدم توسعه‌یافتگی این صنعت هستیم.

محرابیان اضافه کرد: در روش‌های دیگر قیمت سوخت صفر است به همین دلیل گمان می‌کنیم که انرژی‌های تجدیدپذیر بسیار گران هستند هر یک کیلووات تولید برق به‌طور متوسط 27 صدم لیتر سوخت مایع یا 27 صدم مترمکعب گاز مصرف می‌کنند که می‌بینیم تجدیدپذیرها ارزان‌قیمت به حساب می‌آیند.

وی با بیان اینکه بورس انرژی پاسخگوی ابهام اقتصادی در تامین برق کشور است، اظهار کرد: بورس سبز امکان رقابت را برای تولید‌کنندگان تجدیدپذیر فراهم می‌کند ضمن اینکه به چالش موجود در این حوزه نیز قانون‌گذار پاسخ داده است. وزیر نیرو تصریح کرد: زمانی که برق را از سوخت صفر توزیع می‌کنیم امکان رقابت‌پذیری برای تجدیدپذیرها وجود ندارد به همین دلیل در قانون گفته شده که صنایع در سال اول یک درصد برق‌شان را یا از طریق تجدیدپذیرها یا از محل عرضه بورس تامین کنند ضمن اینکه دولت نیز در این راستا کمک کرده است.

وی توضیح داد: بخش اداری موظف شده است که پنج درصد برق خود را از طریق تجدیدپذیرها تامین و در صورت عدم تامین باید این میزان را از محل بورس انرژی دریافت کند.

   780 مگاوات برق از طریق  انرژی‌های تجدیدپذیر تامین می‌شود

همچنین محمود کمانی، رییس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر (ساتبا) در مراسم رونمایی از تابلوی برق سبز در بورس انرژی و انجام نخستین معامله برق سبز اظهار داشت: ایجاد مدل‌های متنوع برای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر در دستورکار‌ دولت قرار گرفت، اما قبل از آن فقط یک مدل در تولید انرژی وجود داشت. وی یکی از موانع توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر را خرید تضمینی برق اعلام کرد و گفت: بر اساس ماده 61 قانون اصلاح مصرف، قرار شد 780 مگاوات برق از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تامین شود، اما مهم‌ترین بحث در مورد قیمت خرید انرژی‌های تجدیدپذیر بود که مرتب مورد گلایه سرمایه‌گذاران قرار می‌گرفت و ساتبا هم به عنوان خریدار متکی به منابع دولتی و در نتیجه نمی‌توانست مطالبات خریداران را به موقع پرداخت کند.

رییس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر گفت: با راه‌اندازی تابلوی برق سبز در بورس انرژی امیدواریم مطالبات تولیدکنندگان به موقع پرداخت شود و قیمت برق بر اساس سازوکار بورس انرژی تعیین می‌شود.

کمانی همچنین گفت: مجلس دو اقدام مهم برای انرژی‌های تجدیدپذیر انجام داد؛ یکی تصویب قانون جهش برای صنایع بود که صنایعی که بیش از یک مگاوات مصرف انرژی دارند را مکلف کرد حداقل یک درصد از انرژی خود را از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تامین کند و تا سقف 5 سال این میزان به 5 درصد برسد. قانون دوم مانع‌زدایی در صنعت برق بود که سال قبل نهایی شد و قرار شد هزار مگاوات انرژی جدید در کشور تولید شود.

   تسهیل ورود شرکت‌های برق تجدیدپذیر  به بازار سرمایه

همچنین مجید عشقی در مراسم رونمایی از تابلوی برق سبز و آغاز معاملات برق تجدیدپذیر با بیان اینکه این رویداد می‌تواند شروع زمینه سرمایه‌گذاری عظیمی برای آیندگان ایران باشد، اظهار داشت: توسعه انرژی تجدیدپذیر ضروری است و ما در ابتدای کار و راه هستیم و یکی از مباحث جدی در برق سرمایه‌گذاری است و به واسطه قیمت‌گذاری در محصولات شرایط سختی برای تامین مالی این صنعت ایجاد شده و به همین دلیل امکان توسعه سرمایه‌گذاری در حوزه برق تجدیدپذیر نبود.  وی افزود: از امروز فرصتی برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌شود که بتوانند برای فروش محصولات خود در این حوزه پیش بینی از بازار داشته باشند و ما هم در بورس هم می‌تواند ابزارهای مختلفی را از جمله ابزاری در قالب سهامی، صندوق پروژه و ... را برای تامین مالی به سرمایه‌گذاران معرفی کنیم. 

رییس سازمان بورس با بیان اینکه منابع خوبی در بازار سرمایه برای سرمایه‌گذاران حوزه برق تجدیدپذیر وجود دارد، ادامه داد: سرمایه‌گذاران در کمترین زمان برای دریافت انواع مجوزهای تامین مالی در بورس در صف خواهند بود و در صورتی که درخواست‌های توجیه‌پذیر ارایه شود، بازار سرمایه ظرفیت خوبی برای سرمایه‌گذاری‌های جدید و توسعه محصولات شرکت‌های برق تجدیدپذیر باشد.

عشقی با اشاره به همکاری وزارت نیرو برای کاهش قطعی برق صنایع تاکید کرد: هر چند در سال ١۴٠٠ با مشکل جدی قطعی مکرر و بدون برنامه برق صنایع مواجه بودیم و ضرر و زیان زیادی از این محل متوجه شرکت‌ها و صنایع شد اما در سال گذشته با کمک وزارت نیرو این قطعی برق کاهش پیدا کرد و امسال هم برنامه بسیار خوبی برای مدیریت مصرف برق صنایع طراحی و تدوین شده است . 

وی افزود: سرمایه‌گذاران در این حوزه با دو مشکل کاهش تولید در صنعت برق و مشکل قیمت‌گذاری و انباشت مطالبات مواجه بودند که با راه‌اندازی تابلو برق سبز این مشکلات صنعت برطرف خواهد شد و ابزارهای متنوعی برای سرمایه‌گذاران این حوزه دیده شده‌ است.