فرارهای مالیاتی از ملکه بریتانیا تا وزیر ترامپ
گروه جهان
انتشار صدها هزار سند جدید از سرمایهگذاری ثروتمندان جهان در گریزگاهها یا بهشتهای مالیاتی، نشاندهنده ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم رهبران سیاستمدار شماری از کشورها با فرارهای بزرگ مالیاتی است. «اوراق پارادایز » حدود 13.5میلیون سند است که توسط شبکهیی از روزنامهنگاران افشاگر منتشر شده است. همین شبکه پیش از این در سال ۲۰۱۶ «اوراق پاناما» را منتشر کرده بود. طبق اسناد جدید، بسیاری از پناهگاههای مالیاتی به بنگاههای اسمی در برمودا و شرکتهای جعلی در سنگاپور برمیگردند. الیزابت دوم ملکه بریتانیا، ویلبر راس وزیر بازرگانی امریکا و جاستین ترودو نخستوزیر کانادا، ازجمله افرادی هستند که کمتر از ۲۴ ساعت پس از انتشار این اسناد، نامشان بهعنوان افراد مرتبط با سرمایهگذاریهای هنگفت «فراساحلی» مورد توجه رسانهها قرار گرفت.
وزیر بازرگانی ترامپ؛ رسوایی دیگر
درست زمانی که پرونده تحقیقات دخالت روسیه در انتخابات ریاستجمهوری امریکا به مرحله حساسی رسیده، برخی اسناد اوراق پارادایز از روابط مالی ویلبر راس وزیر بازرگانی دولت ترامپ، با روسها خبر دادهاند. بنا بر اسناد افشا شده، ویلبر راس که در دهه ۱۹۹۰ ترامپ را از ورشکستگی نجات داد و مزدش را با دریافت کرسی وزارت بازرگانی دریافت کرد در یک شرکت کشتیرانی سرمایهگذاری کرده که با شرکت دیگری، توسط ولادیمیر پوتین و نزدیکانش اداره میشود. علاوه بر وزیر بازرگانی، نام چند مقام دیگر کابینه ترامپ نیز در این اوراق ذکر شده است. نشریه لوموند در این باره نوشته: «ویلبر راس با خرید شرکتهای آهن و فولاد در آستانه ورشکستگی، میلیاردها دلار ثروت اندوخته است. او که یکی از قدرتمندترین اعضای کابینه ترامپ بهشمار میرود، در زمان ورود به دولت ۸۰ شرکت متعلق به خود را واگذار کرد اما ۹ بنگاه اقتصادی تحت مدیریتش در گریزگاههای مالیاتی نظیر جزایر کایمن و مارشال را مخفیانه حفظ کرد. یکی از این شرکتها، نویگیتور هولدینگز است؛ موسسهیی که براساس اسناد جدید در ارتباط تنگاتنگ با شماری از گروههای تجاری روسیه است که مدیران آنها ازجمله پدرخواندههایی هستند که از زمان الحاق شبه جزیره کریمه اوکراین به روسیه، از سوی دولت آمریکا تحریم شدهاند.»
نیویورکتایمز نیز نوشته: «افشای رابطه وزیر بازرگانی دولت امریکا با روسیه در شرایطی که دادگستری ایالاتمتحده درباره دخالت احتمالی مسکو در انتخابات امریکا به سود دونالد ترامپ تحقیق میکند بسیار معنیدار است.»
ملکه بریتانیا؛ قانونی اما سوالبرانگیز
این اسناد همچنین نشان میدهد حدود 10میلیون پوند (معادل 13 میلیون دلار) از اموال شخصی ملکه بریتانیا در صندوقهای فراساحلی سرمایهگذاری شده بود. این پول را سرپرستی املاک لنکستر ملکه بریتانیا، در حسابهایی در جزایر کایمن و برمودا سرمایهگذاری کرده است. سرپرستی املاک لنکستر حدود 500میلیون پوند املاک شخصی، سرمایهگذاری و درآمد ملکه بریتانیا را اداره میکند. حالا براساس اسناد افشا شده 10میلیون پوند از این دارایی از شرکتی سردرآورده که پشت شرکت برایتهاوس است؛ شرکت برایتهاوس به وام دادن غیرمسوولانه متهم است. گرچه این سرمایهگذاریها غیرقانونی نبوده و به این معنا نیست که ملکه بریتانیا مالیات نمیدهد اما این پرسش را مطرح میکند که آیا او باید در تجارتهای فراساحل سرمایهگذاری کند؟ سرپرستی املاک لنکستر ملکه بریتانیا میگوید که در تصمیمگیری در حسابهای فراساحل نقش نداشته است. سرپرستی املاک لنکستر پیشتر گفته بود که بهطور مرتب هر اقدام یا انصراف را زیرنظر دارد تا تاثیر منفی بر اعتبار ملکه بریتانیا نداشته باشد. گفته میشود ملکه بریتانیا علاقه خاصی به این املاک دارد.
دستیار ترودو و لرد اشکرافت
جاستین ترودو نخستوزیر جوان کانادا، در زمان به قدرت رسیدن مبارزه با بهشتهای مالیاتی را یکی از اولویتهای خود معرفی کرده بود. با این حال اسناد پارادایز نشان میدهند که استفان برونفمن، یکی از نزدیکترین مشاوران وی، ۶۰ میلیون دلار در جزایر کایمن سرمایهگذاری کرده است. حمایتهای مالی هوفمن از کمپین انتخاباتی جاستین ترودو، در تاریخ حزب لیبرال کانادا، بیسابقه بهشمار میرود بههمین دلیل افشای این اسناد میتواند اسباب شرمساری ترودو شود که برای برچیدن پناهگاههای مالیاتی کوشش کرده است.
این اسناد همچنین نشان میدهد که لرد اشکرافت معاون سابق حزب محافظهکار بریتانیا و یکی از حامیان مالی مهم این حزب، ممکن است قوانین را در مورد اداره سرمایهگذاریهای فراساحل نادیده گرفته باشد. گفته شده، او زمانی که عضو مجلس اعیان بوده، معافیت مالیاتی کسانی را که منبع درآمدشان خارج از کشور است، حفظ کرده بود با وجود اینکه گزارش کرده محل اقامت دایم او از نظر مالیاتی بریتانیاست.
فراساحل چیست؟ کجاست؟
بیشتر اطلاعاتی که منتشر شده و خواهد شد از اطلاعات داخلی شرکتی حقوقی در جزایر برمودا با عنوان «اپلبی» است که در صدر ارائهکنندگان خدمات فراساحل قرار دارد، شرکتی که به مشتریانش کمک میکند در حوزههای قضایی فراساحل که مالیات ندارند یا مالیات اندکی دارند، فعالیت کنند.
شرکت اپلبی در واکنش به افشای این اطلاعات گفته از اینکه هیچ شواهدی از تخلف وجود ندارد، چه از طرف خودش چه از طرف مشتریانش راضی است و این شرکت کار غیرقانونی را بر نمیتابد.
به گزارش بیبیسی، مراکز مالی فراساحل در اصل به این معناست که افراد یا شرکتها میتوانند خارج از حوزه قضایی کشور خودشان، پول، اموال یا منفعت را به این حوزههای قضایی منتقل کنند و از مزیت مالیات کم بهرهمند شوند. مردم این حوزههای قضایی را به عنوان پناهگاه یا گریزگاه مالیاتی میشناسند، اسم دولتیتر آن مراکز مالی فراساحل است. آنها اکثرا جزایر کوچک، باثبات، قابل اعتماد و محرمانهیی هستند و از نظر اینکه چقدر با دقت تخلفها را بررسی میکنند با هم فرق دارند.
اسناد موسوم به پارادایز (بهشتها) حدود دو سال پس از اسناد پاناما ابتدا در نشریه آلمانی دویچهزایتونگ منتشر شد. این اسناد بار دیگر نشان میدهد که چگونه صاحبان اصلی قدرت و ثروت، بهویژه در کشورهای دموکراتیک غربی با پیروی از اصل سود، سرمایههای خود را به گریزگاههای مالیاتی منتقل و میلیون شهروندان را از درآمدهای مالیاتی محروم میکنند. گفته شده، ۹۶ رسانه از کشورهای مختلف جهان ماهها درباره این اسناد و صحت و سقم آنها تحقیق کردهاند.