جهانپور: واکنش‌ها مغرضانه است
تعادل|طی روزهای گذشته خبری مبنی بر خرید واکسن‌های روسی منتشر شد، این خبر واکنش‌های بسیاری را به دنبال داشت و جمعی از متخصصان و کارشناسان حوزه سلامت نسبت به خرید این واکسن واکنش منفی نشان دادند، از جمله مینو محرز که اعلام کرد به عنوان یکی از اعضای کادر درمان کشور حاضر به تزریق واکسن روسی نیست و خرید آن را شانس بد مردم ایران دانست، از سوی دیگر بسیاری ازمردم هم این سوال برایشان مطرح شده که ماجرای دیگر واکسن‌ها به کجا رسید که حالا وزارت بهداشت و درمان از خرید واکسن روسی خبر می‌دهد.
واکسن‌هایی که قرار بود از هند به ایران بیاید و وزیر بهداشت و درمان ماه‌ها پیش وعده آن را داده بود و در مصاحبه‌ای از خرید 20 میلیون دوز واکسن آکسفورد توسط یک خیر زرتشتی که در هند زندگی می‌کرد خبر داد. بعد از آن مساله واکسن‌هایی بود که سازمان بهداشت جهانی برای کشورهایی که توان خرید واکسن را ندارند در نظر گرفته بود و قرار بود این واکسن‌ها به ایران هم برسد. اما هیچ کدام از این وعده‌ها عملی نشد و کسی هم پاسخگوی این سوالات نیست.
واکسن سیاسی شده است
خبرنگار تعادل با چند تن از متخصصان حوزه سلامت و اعضای کمیته ملی مقابله با کرونا تماس گرفت تا در این باره با آنها صحبت کند و نظر تخصصی این افراد را داشته باشد، اما هیچ کدام حاضر به صحبت در مورد واکسن نشدند و همه به این موضوع اشاره داشتند که متاسفانه مساله واکسن در کشور ما سیاسی شده است و به همین خاطر آنها نمی‌خواهند در این مورد اظهارنظر کنند و تنها آنچه که وزارت بهداشت و درمان می‌گوید باید مورد توجه مردم باشد.
واکسن روسی تایید شده است
اما سخنگوی سازمان غذا و داروی کشور در مصاحبه‌ای با ایسنا تمام قد از واکسن روسی دفاع کرده و مدعی شده است که این واکسن شرایط قابل قبول برای شروع واکسیناسیون را دارا است. بنا به گفته دکتر کیانوش جهانپور در روزهای اخیر بیش از ۱۴ کشور در دنیا این واکسن را تایید یا مجوز مصرف اضطراری آن را صادر کرده‌اند و بیش از ۵۰ کشور نیز درخواست آن را دارند. این واکسن اسپوتنیک نیز فعلا در زمره ۱۰ واکسنی است که فرایند تایید و ورود به سبد کوواکس را کسب کرده و توسط سازمان بهداشت جهانی در دست بررسی است لیکن کوواکس هنوز توزیع واکسنی نداشته است.
اظهاراتی غیرحرفه‌ای
دکتر کیانوش جهانپور در این باره گفت: متاسفانه برخی از اظهارات در رابطه با واکسن کووید که مجوز مصرف اضطراری در کشور دریافت کرده، غیر حرفه‌ای است و اخلاق حرفه‌ای در آن رعایت نشده و در برخی موارد نیز شائبه علایق و تعارض منافع وجود دارد.
او تاکید کرد: مشخص است که مرجع ملی برای تایید واکسن‌ها چه تولید داخل و چه وارداتی، سازمان غذا و دارو است. البته در صورتی که واکسن یا هر فرآورده سلامت محور دیگر، تا زمان بررسی مدارک در سازمان غذا و دارو، توسط سازمان جهانی بهداشت یا رگولاتورهای معتبر تایید شده باشد، این موضوع می‌تواند تسهیلگر روند بررسی آن در سازمان غذا و داروی کشور باشد. اما برای صدور مجوز مصرف اضطراری و با توجه به اینکه تا ماه‌های آینده گزینه‌های مورد استفاده برای واکسن کووید، محدود خواهند بود، به هیچ‌وجه تایید یا فهرست سازمان جهانی بهداشت و دیگر رگولاتورهای کشورهای توسعه یافته الزامی نیست.
رفتارهای تجاری و سیاسی
کشورهای سازنده واکسن
جهانپور افزود: از طرف دیگر در رابطه با واکسن کووید، در این ماه‌ها رفتاری تجاری و سیاسی را در سطح کشورهای مختلف سازنده این واکسن، شاهد هستیم و اطلاعات موجود حکایت از آن دارد که این رفتارها بی‌طرفانه نیست و انگیزه‌های دیگری هم دارد. این موضوع قابل پیش بینی بود و اساسا شکل‌گیری اتحادیه و ساز و کار کوواکس در جهت رفع این دغدغه‌ها بود و هست.
او ادامه داد: در مجموع هیچ کدام از واکسن‌های موجود و در دسترس علیه کووید ۱۹، فاز چهارم بالینی را طی نکردند، اما با توجه به هزینه اثربخشی برآورد شده، فاز چهارم عملا نادیده گرفته شده تا واکسن‌ها سریع‌تر به تولید انبوه برسند و به این ترتیب این بحران اپیدمی و مرگ و میر ناشی از آن در دنیا کاهش یابد و حتی متوقف شود.
شرایط قابل قبول «اسپوتنیکV»
و تایید در ۱۴ کشور تاکنون
سخنگوی سازمان غذا و دارو درباره واکسن «اسپوتنیکV» گفت: این واکسن توسط موسسه تحقیقات میکروبیولوژی گامالیا روسیه با مشارکت وزارت بهداشت روسیه، اولین واکسنی است که در کشور مبداء و سازنده ثبت شده و تا روزهای اخیر بیش از ۱۴ کشور در دنیا آن را تایید کرده یا مجوز مصرف اضطراری آن را صادر کرده‌اند و بیش از ۵۰ کشور درخواست آن را دارند. در روسیه نیز تاکنون بیش از ۳ میلیون دز تولید شده و افزون بر یک میلیون دوز از این واکسن تزریق شده است. واکسیناسیون انجام شده در برخی از کشورها و همچنین روسیه با واکسن«اسپوتنیکV» اثربخشی مناسب همراه با بی‌خطری را نشان داده است.
جهانپور تاکید کرد: در مجموع «اسپوتنیکV» شرایط یک واکسن قابل قبول برای شروع واکسیناسیون را داراست و چه بسا بر برخی همتایان خود برتری‌هایی تا امروز داشته است. بر همین اساس هم سازمان غذا و داروی کشورمان مجوز مصرف اضطراری آن را با بررسی مدار تکنیکال آن صادر کرده و هیات امنای ارزی وزارت بهداشت یا شرکتهای خصوصی می‌توانند بحث خرید و ورود را عملیاتی کنند.
بررسی مستندات چند واکسن دیگر
در سازمان غذا و دارو
وی همچنین درباره مقدمات انجام شده برای واردات دیگر واکسن‌های موجود علیه کووید۱۹ گفت: از بین واکسن‌های موجود و در دسترس در دنیا، تعدادی دیگر نیز مستندات فنی خود را به سازمان غذا و دارو کشورمان ارایه کرده‌اند یا در حال تکمیل مدارک هستند و این مستندات در دست بررسی است. این واکسن‌ها از مبداء روسیه، چین و هند هستند و به محض آنکه مستندات از طریق کمیسیون تشخیص صلاحیت ساخت و ورود دارو و مواد بیولوژیک تایید شود و مجوزی صادر شود، آنها هم اطلاع‌رسانی خواهند شد و می‌توانند وارد کشور شوند. این روند بررسی برای واکسن‌های دیگر هم که ممکن است در سبد کوواکس سازمان جهانی بهداشت باشند نیز انجام خواهد شد؛ چنانکه این واکسن اسپوتنیک نیز فعلا از زمره ۱۰ واکسنی است که فرایند تایید و ورود به سبدکوواکس را سابمیت کرده و توسط WHO در دست بررسی است لیکن کوواکس هنوز توزیع واکسنی نداشته است.
انتقال دانش فنی
و تولید مشترک «اسپوتنیکV»
سخنگوی سازمان غذا و دارو از تفاهم صورت گرفته برای انتقال دانش فنی «اسپوتنیکV» و تولید مشترک آن در کشورمان خبر داد و گفت: مجوز مصرف اضطراری "اسپوتنیک V " در کشورمان در ادامه طبق تفاهمات فعلی با انتقال فناوری و تولید مشترک آن نیز همراه خواهد بود و به این ترتیب همکاری مشترک بیوتکنولوژی و صنعت واکسن‌سازی بین ایران و فدراسیون روسیه در دستور کار است و با توجه به زیرساختهای عظیم روسیه در این حوزه و توانمندی بالای ایران، قطعا این همکاری‌ها جایگاه هر دو کشور را در حوزه بیوتکنولوژی و واکسن‌سازی در دنیا ارتقا خواهد داد. با توجه به اینکه ایران تبدیل شدن به یک هاب منطقه‌ای تولید واکسن را هدف‌گذاری کرده، قاعدتا این اقدامات و مشابه آن می‌تواند دستیابی به این هدف را تسهیل کند.
لزوم اقدامات دیپلماتیک
برای خرید و تامین واکسن
سخنگوی سازمان غذا و دارو در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به نقش مذاکرات دیپلماتیک برای تامین و خرید واکسن کووید، گفت: با توجه به اینکه تا ماه‌های آینده، تعداد واکسن‌های تولیدی و عرضه شده با تقاضا در بازار مطابقت ندارد، قاعدتا تامین آن نیازمند مذاکرات دیپلماتیک و پیگیری از مسیر دیپلماسی خواهد بود و در این زمینه وزارت امور خارجه و سفرای ایران در کشورهای مبداء، نقش تسهیلگر داشته و خواهند داشت و اقدام موثر در این رابطه قابل تقدیر است نه اینکه توسط افراد ناآگاه یا حتی با اغراض سیاسی خاص این تلاش‌ها وارونه جلوه داده شود.
آغاز کمپین واکسیناسیون کووید در ایران
جهانپور همچنین گفت: امیدواریم با ورود اولین محموله‌های واکسن کووید۱۹ به کشور، آغاز کمپین واکسیناسیون علیه این بیماری را در کشور شاهد باشیم. بعد از آن نیز از طریق واکسن‌های مورد تایید و انتخاب سازمان غذا و دارو در سبد کوواکس با محوریت سازمان جهانی بهداشت، روند واکسیناسیون ادامه خواهد داشت. در بهار ۱۴۰۰ نیز امیدواریم روند واکسیناسیون علیه این بیماری با واکسن‌های تولید داخل ادامه یابد و به این ترتیب در صورتی که اتفاق غیر منتظره‌ای در ساختار ویروس و واریانتهای جدید آن رخ ندهد، تا پایان سال ۱۴۰۰ کمپین واکسیناسیون علیه کووید ۱۹ را در کشور به پایان برسانیم.
جهانپور در پایان تاکید کرد: دولت و نظام سلامت در مقابل ورود واکسن موثر و ایمن برای مدیریت کووید ۱۹ خود را مسوول می‌داند و در این رابطه از هیچ تلاشی فروگذار نکرده است و البته انتظار می‌رود افراد و نهادهای مختلف مسوولیت اجتماعی و اخلاقی خود در این رابطه را ایفا کنند و از دامن زدن به مسائل حاشیه‌ای خودداری کنند.
