بورس کالا در هفته‌ای که گذشت
کالاخبر| در هفته گذشته رویدادها و اظهارنظرهای مهمی پیرامون بورس کالای ایران صورت گرفت که از مهم‌ترین آنها می‌توان به «راه‌اندازی اوراق سلف مسکن در اولویت سازمان بورس»، «نقش بورس کالا در توسعه صنایع غیرقابل انکار است»، «خریداران خودرو ۴۳ میلیارد ریال خسارت تاخیر در تحویل دریافت کردند»، «شفافیت و رصد معاملات از مسیر بورس کالا محقق می‌شود» اشاره کرد. امیرمهدی صبایی از انجام اقدامات لازم برای راه‌اندازی معاملات اوراق سلف مسکن در بورس کالا خبر داد و گفت: راه‌اندازی این معاملات در اولویت فعالیت‌های سازمان بورس قرار گرفته و پیش‌بینی می‌شود اصلاحات لازم در دستورالعمل این معاملات تا شهریورماه به تصویب هیات مدیره سازمان بورس برسد.
مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: با توجه به اهمیت فروش متری مسکن (اوراق سلف مسکن) و ظرفیت‌های موجود در این اوراق، اقدامات لازم برای راه‌اندازی این اوراق به کار گرفته شده و اکنون این موضوع با دستور رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در اولویت فعالیت‌های این سازمان قرار گرفته است. وی با اعلام اینکه راه‌اندازی معاملات اوراق سلف مسکن در بورس کالا نیازمند اصلاح «دستورالعمل اجرایی معاملات سلف استاندارد در بورس کالای ایران» است، گفت: در این زمینه به منظور اصلاح مقررات مذکور در کمیته تدوین مقررات سازمان، موضوع به لحاظ ابعاد فقهی در کمیته فقهی سازمان بورس مطرح و نهایی شد و به نظر می‌رسد که این اقدام حداکثر تا پایان مرداد ماه به اتمام برسد.
شاهین چراغی گفت: اگر وضعیت فعلی صنایع پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی، سیمان، فلزات و فولاد را نسبت به قبل از عرضه این محصولات در بورس کالا مقایسه کنیم به وضوح مشاهده می‌شود که واقعی سازی قیمت‌ها و شفافیت در روند معاملات باعث شده تا سود حاصل از تولید به خود تولیدکنندگان بازگردد و در مقابل، واسطه‌گران که سال‌ها از عدم شفافیت در اقتصاد ایران سود می‌بردند، متضرر شوند. عضو سابق شورای عالی بورس در رابطه با کارکرد و تاثیرات بورس کالا بر صنایع تولیدی کشور اظهار کرد: برخی اشخاص که نسبت به عملکرد بورس کالا اطلاعات کافی ندارند اظهاراتی را مبنی بر اینکه این بازار موجب افزایش قیمت محصولات شده انجام می‌دهند در حالیکه قیمت‌ها در بورس کالا در تقابل عرضه و تقاضا کشف می‌شود و بورس نقشی در کاهش یا افزایش قیمت‌ها ندارد. وی تاکید کرد: از مزیت‌های بزرگ بورس کالا، قابل رصد بودن معاملات برای همگان از جمله سیاست‌گذاران است همچنین کلیه جزییات معاملات برای نهادهای نظارتی نیز شفاف است و به همین دلیل است که مخالفان شفافیت با عملکرد بورس کالا زاویه دارند.
رییس اداره پایش تحویل شرکت بورس کالای ایران گفت: یکی از مزایای بزرگ بورس کالای ایران، اخذ تضامین از عرضه کنندگان کالاها به منظور عمل به تعهدات است که این مزیت مهم در معاملات خودرو طی ماه‌های گذشته بیش از گذشته به چشم می‌آید؛ خریداران خودروهای بورسی که با تاخیر در تحویل مواجه شده‌اند، به دلیل وجود همین مزیت تاکنون موفق به دریافت ۴۳ میلیارد ریال خسارت شده‌اند. زهرا حسین‌زاده به روند پرداخت خسارت دیرکرد تحویل خودرو از سوی خودروسازان اشاره کرد و گفت: پرداخت خسارت به خریداران خودروهای بورسی پس از ارایه درخواست از سوی آنها، رسیدگی و محاسبه لازم انجام و از طریق کارگزاران خریدار به مشتریان پرداخت می‌گردد که این رویه شفاف از مزایای مکانیسم بورس کالا به شمار می‌رود. رییس اداره پایش تحویل شرکت بورس کالای ایران ادامه داد: از میزان درخواست‌هایی که برای اخذ خسارت تاخیر در تحویل خودرو به مدیریت تسویه و پایاپای بورس کالای ایران رسیده است، تاکنون برای تعداد ۲۴۰ درخواست، صورتجلسه صادر شده و همانطور که ذکر شد مبلغ ۴۳ میلیارد ریال به متقاضیان دریافت خسارت از طریق کارگزار خریدار پرداخت شده است.
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اعلام اینکه طبق برنامه اقتصاد مقاومتی، اقتصاد باید به مردم واگذار شود، گفت: عملکرد بورس کالا در سال‌های گذشته در مقابل با رانت و فساد بسیار مثبت بوده، زیرا راه اصلی مقابله با فساد، ایجاد شفافیت در مبادلات است. روح‌اله عباسپور با تاکید بر نقش مهم بورس کالا در رصد دقیق معاملات برای سیاست‌گذاران گفت: داده‌های بورس کالا برای سیاست‌گذاران بسیار مهم است و از طریق همین داده‌ها می‌توان نسبت به جبران کمبودها در بازار اقدام کرد. وی درباره تبعات قیمت‌گذاری دستوری در اقتصاد ایران اعلام کرد: قیمت‌گذاری دستوری پدیده‌ای ناخوشایند در اقتصاد ایران است که با هدف ارزان شدن سفره مردم و تخصیص مواد اولیه ارزان به تولیدکنندگان اجرایی می‌شود، اما در عمل این اهداف محقق نمی‌شود. کارشناس بازار سرمایه با ارایه آماری دقیق از چگونگی تعیین قیمت‌های پایه ۵۵۲ ردیف کالای مورد معامله در بورس کالا در سال ۱۴۰۱، اعلام کرد قیمت پایه محصولات در بورس، ارتباطی با دلار ندارد. به گفته سیاوش وکیلی، ارزش معاملات ۱۴۰۱ بورس کالا بیش از هزار همت بود که معادل ۹ درصد تولید ناخالص داخلی کشور است و سالانه ۱۷ درصد از نقدینگی کل کشور در بورس کالا در حال گردش است.
سیاوش وکیلی در برنامه رهیافت رادیو اقتصاد با موضوع نقش بورس کالا در اقتصاد ملی گفت: در خصوص موضوع کارکردهای بورس کالا و مباحثی که در این زمینه وجود دارد، باید دقیق و منصف بود. این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: سوابق بورس کالا درباره همه محصول‌ها از جمله ورق فولاد یا خودرو نشان می‌دهد هر زمانی که عرضه پایدار در بازار یک محصول شکل گرفته، شرایط مطلوبی نیز فراهم شده است. او تاکید کرد: ورود مقطعی کالایی به بورس می‌تواند در نگاه نخست موجب افزایش نرخ‌ها شود، درحالی که بدون شک ورود پایدار و عرضه کافی محصولی در بورس کالا، کاهش نرخ‌ها را باعث می‌شود و این تجربه در حوزه کل محصول‌ها از جمله مس، فولاد و حتی خودرو به عینه دیده شد.
