سیاست تکنرخی شدن تنها دغدغه این روزهای بانک مرکزی در رابطه با بازار ارز کشور است. بعد از محقق نشدن این امر از سال گذشته تاکنون رییس بانک مرکزی و معاون اول رییسجمهور اجرای آن را به سال 94 موکول کرد. سیف در اظهارنظرهای خود در این رابطه گفته بود، زمینهها تا پایان سال فراهم میشود تا بتوانیم سال آینده مدیریت ارزی شناور را احیا کنیم. آمارها نشان میدهد، خلاف روند نیمه اول سال 93 در ماههای اخیر بانک مرکزی نتوانسته هموارسازی این راه را تداوم بخشد. در اوایل مرداد شکاف ارزی توانست نسبت بهمدت مشابه در سال گذشته خود به نصف کاهش پیدا کند. این خبر تا حد زیادی توانست تحلیلگران را امیدوار به سیاستهای اجرایی بانک مرکزی کند. با این حال میتوان گفت دستاندازهای تکنرخی شدن ارز از هفتم شهریور و با خبر دور جدید تحریمهای امریکا علیه ایران آغاز شد. دلار در آن ماه در بالاترین نرخ به 3280تومان نیز رسید که باعث شد اختلاف با نرخ ارز مرجع به 526تومان برسد. این اختلاف نرخ که نسبت به ماه گذشتهاش بهیکباره 66تومان افزایش یافته بود در ماههای بعد روند افزایشی خود را ادامه داد تا در روزهای گذشته به 581تومان رسید.
بانک مرکزی که نرخ ارز مرجع را از نرخ مصوب دولت نیز بالاتر برده بود در ماههای گذشته روند صعودی آرامی را پشت سر گذاشت بهطوری که از اول مهر تاکنون فقط 14تومان افزایش داشته است. از سوی دیگر دلار نقدی با روند صعودی چشمگیرش حدود 75تومان افزایش داشته است. بهطورکلی کارشناسان علل مختلفی را در رابطه با اختلال در روند تکنرخی شدن ارز بیان کردهاند که عمدهترین نظرها معطوف به مذاکرات هستهیی ایران با کشورهای غربی است. با شروع مذاکرات مسقط بسیاری امیدوار به نتایج این مذاکرات، روند بازار ارز کشور را نزولی پیشبینی میکردند. اما تمدید مذاکرات باعث شد بار دیگر بازار بهحالت انتظار فرو رود. باوجود اینکه دلار بهخوبی توانسته سطح جدید 3250تومان را حفظ کند اما در روزهای گذشته و با نزدیکی به دور نهایی مذاکرات (3آذر) درحالت انتظار بهسر میبرد. همین انتظارها باعث شده که از اول هفته کنونی تا سهشنبه دلار بدون تغییر قیمت روی نرخ 3248تومان بماند.
نگاهی به جدول یکماهه روی پایگاه اینترنتی بانک مرکزی نشاندهنده آن است که این نهاد مهم در تمامی روزها نرخ ارز مرجع را افزایش داده است. نرخ ارز مرجع در یکماهه گذشته 11تومان افزایش داشته است.
از سوی دیگر با نزدیک شدن به فصل بودجهنویسی زمزمهها حول نرخ ارز مصوب دولت شروع شده است، دولت که سال گذشته تکنرخی شدن ارز را وعده داده بود، با سپری شدن نهمین ماه از سال 93 همچنان به این وعده وفا نکرده است، از سوی دیگر از نگاه بسیاری از کارشناسان مسیر تکنرخی شدن ارز راهی طولانی خواهد بود، دولت با بالا بردن نرخ ارز مرجع در چندماهه اخیر سعی در کم کردن شکاف بین دو ارز مرجع و آزاد خواهد داشت.
در همین رابطه رییس کل بانک مرکزی دو مطلب اساسی در سیاستهای ارزی را یکی ایجاد تعادل، آرامش و ثبات در بازار ارز و یکسانسازی نرخ ارز و دیگری را ایجاد مقررات آسان و قابل درک برای فعالان اقتصادی دانسته و میگوید در سیاست اول، شرایط توام با آرامش را در بازار ارز داریم و هدف بانک مرکزی این است که در نخستین فرصت شرایط تکنرخی شدن ارز را داشته باشد اما این امر منوط به تحقق پیشنیاز آن است که مهمترین پیشنیاز شرایط بینالمللی است.
سیف تاکید کرده است بانک مرکزی بر این باور است تا قبل از شفاف شدن شرایط بینالمللی بهدنبال یکسانسازی نرخ ارز نرود. یکی از بزرگترین مشکلات فعالان اقتصادی بهویژه کسانی که با ارز سروکار داشتند، غیر از تلاطم بازار ارز، ابهامات بسیار و گاهی تناقضهایی بود که در دستورالعملهای بانک مرکزی وجود داشت.
وی گفته است در حال حاضر آمادگی تکنرخی شدن دلار در کشور باوجود ثبات در بازار ارز وجود دارد، اما باید از نظر تثبیت در شرایط روابط بینالمللی نیز مطمئن شویم که اگر این اطمینان حاصل شد به فاصله 6 ماه میتوانیم نرخ را انتخاب کرده و اقتصادمان را بهسمت یک بازار باثبات حرکت دهیم.
این در شرایطی است که قیمت ارز رسمی در 10 سال گذشته از 902 تومان با افزایش 1748 تومانی به 2650 تومان رسیده است که البته بیشتر این افزایش قیمت مربوط به نوسانات ارزی در سال 91 است.