امروز «سوم آذر» است و نشستن این روز روی تقویم «ایرانیان» این معنی را میدهد که مذاکرهکنندگان به موعد نهایی برای رسیدن به توافق جامع هستهیی رسیدهاند و با دمیدن نخستین انوار خورشید سحرگاهی امروز، موعد توافق شده برای مذاکرات بین ایران و کشورهای 1+5 به پایان میرسد. اما در کنار اخبار رسمی مطبوعات و خبرگزاریها، «شبکههای اجتماعی» هم بهعنوان مهمترین ابزارهای رسانهیی دنیای مدرن، بازتابی از دیدگاههای عمومی مردم ایران را درباره این موضوع پردازش میکنند که بد نیست ردپای مذاکرات را در این شبکهها هم دنبال کرد.
1-در شرایطی که دادههای مناسبی برای تحلیل سرنوشت مذاکرات دراختیارمان نیست، مناسبترین روش این است که شواهد و قراین موجود را در کنار هم قرار داده و براساس قوانین احتمالاتی به ارزیابی اقدام کنیم. در حالی که امروز زمان برای مذاکرهکنندگان به موعد نهایی خود میرسد، خوشبختانه همچنان شواهد «توافق جامع» بیش از قراین «تمدید مذاکرات» در رسانههای داخلی و خارجی انعکاس داده میشود. بیشتر خبرنگاران ایرانی که در وین حاضر هستند در تماسهایشان از نوعی فضای معلق در مذاکرات صحبت میکنند که رمزگشایی از سرنوشت مبهم مذاکرات را سخت میکند. از درصد غنیسازی گرفته تا تعلیق تمامی تحریمها همگی دایره وسیعی از سوءتفاهمها را شکل میدهند که طی روزهای قبل از توافق بهعنوان مشکلات احتمالی از آنها یاد میشود.
2- بعد از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید مفهومی بهنام «دیپلماسی عمومی» در فضای سیاست خارجی کشورمان مطرح شد تا از ظرفیتهای سیال شبکههای اجتماعی درراستای تحقق منافع ملی کشورمان استفاده شود. طی روزهای منتهی به سوم آذر نیز مانند ادوار پیشین مذاکرات هستهیی، شاهد جنگهای روانی و رسانهیی گستردهیی هستیم که بیشتر در اتمسفر دنیای مجازی و شبکههای اجتماعی دیده میشود. کامنتهایی که ازسوی خبرنگاران و تحلیلگران در فیسبوک، توییتر و یوتیوب پردازش میشود، مهمترین ادوات این جنگ روانی محسوب میشوند.
3-اما سکه دیپلماسی«فیسبوکی» یک روی دیگر هم دارد؛ تجربیات گذشته نشان داده که هر زمان که پای رسانهها به جزییات مذاکرات باز شده است، بنا به دلایل گوناگون زمینه برای رسیدن به نقطه تعادل در مذاکرات دشوارتر شده است. با چنین سوابقی است که مردان دیپلماسی دوطرف ترجیح دادهاند تا زمان رسیدن به نقطه ثقل مذاکرات از رویارویی جدی با اصحاب رسانه بپرهیزند. براساس این متدولوژی بود که صفحه رسمی ظریف در فیسبوک به یک خواب پاییزی فرو رفت و مایکل مان هم در صفحه توییترش یکسری حرفهای تکراری را پردازش کرد. با این وجود کاور پیج رسمی ظریف در فیسبوک مزین به شعر زیبایی است که شاید خبر مهم امروز کشورمان نیز باشد. محمدجواد ظریف روی کاور صفحه شخصی خود در فیسبوک نوشته است: «بازگردد عاقبت این در، بلی...»