نخستین هیات بخش خصوصی چین در تهران
وظیفه تشکل‌ها تامین زیرساخت‌ها برای توسعه مبادلات تجاری است
گروه تشکل‌ها|
بعد از برجام چین به عنوان نخستین هیات عالی‌رتبه‌یی بود که وارد ایران شد و حالا هواپیمای متشکل از نمایندگان هیات چینی امروز برای چندمین مرتبه به تهران نشست. این‌بار برای گسترش روابط دو سویه چینی‌ها نمایندگان بخش‌خصوصی خود را برای نخستین مرتبه عازم تهران کردند تا با همتایان ایرانی خود درباره مسائل اقتصادی، تجاری و صنعتی وارد فاز مذاکره شوند. حال باتوجه به اینکه یک سالگی برجام هم پشت سر گذاشته شد برخی از کارشناسان تشکلی از چگونگی دستاورد تشکل‌ها در دوران برجام و برای توسعه صادرات کالاهای غیرنفتی از عملکردشان پرسش‌هایی را مطرح می‌کنند که در این زمینه مجیدرضا حریری، نایب‌رییس اتاق مشترک ایران و چین گفت: «وظیفه ما دنبال کردن مسائلی هچون فروخته شدن کالاها توسط شرکت‌های ایرانی به همتایان چینیشان نیست، بلکه وظیفه ما به عنوان نهاد تشکلی تامین زیرساخت‌ها برای توسعه مبادلات تجاری است؛ چراکه هدف ما این است که تا 10 سال آینده سطح روابط اقتصادی ایران و چین را به 600 میلیارد دلار برسانیم.» در زیر ماحصل گفت‌وگوی این فعال تشکلی را با «تعادل» می‌خوانید:
براساس اخبار اعلام شده فعالان اقتصادی چین امروز در ایران حضور خواهند یافت و با مقامات بخش خصوصی نشستی را برگزار خواهند کرد. هدف از نشست دو جانبه چیست؟
همانطور که خود شما هم اشاره کردید امروز هواپیمای هیات چینی برای گسترش ارتباطات در حوزه‌های تجاری، صنعتی و معدنی به تهران نشست. به‌طور مشخص ما هر ماه یک و دو هیات چینی را در کشور پذیرا هستیم که این هیات‌های مختلف از استان‌های مختلف چین به کشورمان می‌آیند. آنچه مسلم است آنها به دنبال فرصتی برای ادامه رایزنی با ایران هستند تا در بخش‌های مختلف ایران سرمایه‌گذاری‌هایی را انجام دهند. البته باید به این موضوع هم اشاره کرد که کشور چین به عنوان رفیق تحریم و شریک برجام محسوب می‌شود و در دوران تشدید تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران با دولت ایران همکاری‌های زیادی را داشته است. درواقع، این‌بار هم هدف از ورود هیات‌های اقتصادی گسترش مبادلات اقتصادی با ایران است. به هرحال ایران دارای مزیت‌های فراوانی همچون نیروی انسانی تحصیل کرده، منابع انرژی ارزان است از اینرو نه تنها چین بلکه دیگر کشورها نیز تمایل دارند تادر دوران برجام با بخش‌های اقتصادی و دارای مزیت در ایران آشنا و پای مذاکره بنشینند. به عبارت دیگر هدف از اعزام ورود هیات چینی نیز فرصتی برای ادامه همکاری با ایران است. دراین میان ما به عنوان نهاد تشکلی موظفیم تا
زیرساخت‌ها را برای گسترش این نوع فرصت‌ها مهیا کنیم.
همانطور که اشاره کردید چینی‌ها در گذشته و در دوران اجرای برجام هم چندین هیات به کشور اعزام کرده‌اند. ماحصل نشست‌های گذشته چه بوده است؟
به هرحال در گذشته و بعد از توافق‌های هسته‌یی میان ابرقدرت‌های جهانی ما شاهد ورود هیاتی بلند پایه به کشورمان بودیم. در این میان و تنها یک هفته پس از برداشتن تحریم‌های هسته‌یی ایران، رییس‌جمهور چین وارد ایران شد و 18سند و تفاهم‌نامه همکاری بین ایران و چین در حوزه‌های مختلف به امضا رسید که البته این قراردادها فقط در سطح اقتصادی نبود و بلکه در حوزه‌های فرهنگ، سیاست، امنیت، نظامی و قضایی را هم شامل شد. آنچه باید در آن یادآور شد این است که در شرایط کنونی برای احیای رشد بخش اقتصاد باید از این رفت و آمدها استفاده کرد و دولتمردان از یک سو باید درصدد فراهم کردن زیرساخت‌ها باشند و از سوی دیگر بخش خصوصی باید اقداماتی را برای اعزام هیات‌ها و براساس توسعه روابط درنظر گیرد. به واقع، در دوران برجام کارها نباید بر دوش یک طرف یعنی دولت یا بخش خصوصی باشد. ما در این شرایط باید به تقسیم کار بپردازیم و اقدامات را برای انجام مذاکرات در بخش اقتصادی فراهم‌سازیم. از سوی دیگر هیات بلند پایه ایرانی نیز طی ماه‌های گذشته به آسیای میانه سفر کرد و در این سفر نیز دستاوردهایی به انجام رسید.
حال باتوجه به ورود هیات‌های مختلف چینی به کشورمان این‌بار قرار است درباره چه موضوعاتی مذاکرات انجام شود؟
همانطور که در صحبت‌های بالا اشاره کردم هدف از نشست دو جانبه هیات‌های چینی با بخش خصوصی ایران آشنایی با مزیت‌های ایران و سرمایه‌گذاری در بخش‌های اقتصادی کشور است. درواقع این گروه هم همانند سایر گروه‌های دیگر قرار است با همتایان ایرانی خود آشنا شوند و مزیت‌های سرمایه‌گذاری در استان‌های ایران را مورد بررسی قرار دهند. درواقع، در این نشست مشترک قرار است درباره صادرات کالاهای ایرانی و توسعه بازار ایران در چین صحبت‌هایی به عمل آید و از سوی دیگر در این نشست قرار است به ترسیم وضعیت ایران در امر سرمایه‌گذاری و همچنین مزیت‌هایی که برای سرمایه‌گذاران بخش خصوصی قرار است وضع شود، مورد تبادل نظر قرار گیرد. درواقع، در این نشست دو جانبه نمایندگان بخش خصوصی قرار است بستری فراهم شود که افراد دو گروه (چینی- ایرانی) مقابل هم بنشینند و استراتژی‌هایی را در راستای توسعه صادرات کالاهای غیررسمی ترسیم کنند.
در دوران برجام این چندمین هیات چینی است که برای گسترش مبادلات به ایران وارد می‌شود؟
در دوران برجام این نخستین هیات بخش خصوصی چین است که در دوران برجام به ایران سفر می‌کند اما همانطور که در بالا گفته شد در هر ماه یک هیات چینی برای انجام مذاکرات به کشورمان می‌آیند و بخش‌های مختلف اقتصادی را مورد واکاوی قرار می‌دهند.
در صحبت‌هایتان از ورود هیات‌های مختلف اقتصادی و تجاری چین طی ماه‌های گذشته سخن به میان آوردید. باتوجه به اینکه چین شریک دوران تحریم ایران محسوب می‌شد و در آن زمان مبادلات تجاری با این کشور رونق داشت حال اتاق مشترک برای برچیده شدن موانع اقتصادی چه اقداماتی را برای سرمایه‌گذاران درنظر دارد؟
بی شک فضای برجام نسبت به گذشته بهتر خواهد شد. حال در این برهه زمانی برخی می‌گویند ماحصل برجام چه بوده و با رفت و آمد هیات‌ها چه دستاوردهایی برای منافع ملی کشور رقم خورده است؟ در این راستا باید به این موضوع اشاره کرد که وظیفه کلی اتاق‌های مشترک دنبال کردن مذاکرات در سطح جزئی و خرد نیست.
یعنی ما به عنوان مسوولان تشکلی اتاق‌های مشترک وظیفه چگونگی قراردادها و منافع شرکت‌ها نیستیم، یعنی نمی‌توانیم تعاملات شرکت‌ها را با رایزن چینی مورد بررسی قرار دهیم و در این زمینه‌ها وارد جزییات شویم. بطور کلی وظیفه ما ایجاد بستر و تسهیل در امور زیرساختی برای گسترش ارتباطات است. اگر به یاد داشته باشیم مسوولان تشکل‌هایی همچون اتاق مشترک چندین مرتبه برای رفع معضلات زیرساختی، حمل و نقلی و مشکلات پولی و مالی با دولتمردان وارد مذاکره شدند و مسائل مربوط را مورد نقد و بررسی قرار دادند، خوشبختانه بخشی از موانع زیرساختی با پیگیری تشکل‌ها به نتیجه رسید و بخش دیگری نیز نیازمند اعطای بودجه و پیگیری مسوولان دولتی است.
در دوران برجام تشکل‌هایی همچون اتاق مشترک ایران و چین برای توسعه بازارها، همچنین رونق بخش صادرات چه اقداماتی را برای اعضای خود و سرمایه‌گذاران خارجی انجام داده‌اند؟
به هرحال یکی از اقدامات تشکل‌ها در دوران برجام شناسایی نقاط ضعف و چالش‌ها بود. درواقع با تجار ایرانی درباره چالش‌هایی که در مسیر چین قرار دارد نشست‌هایی را برگزار کردیم و برای برطرف کردن آن با دولتمردان وارد مذاکره شدیم. از زمان اجرای برجام و ورود هیات‌های چینی به کشور ما شاهد امضای تفاهمنامه‌ها در بخش‌های صنعتی، معدنی و زیرساختی بودیم که امیدواریم در این دوران طلایی شاهد چشم‌انداز روشن‌تری باشیم.
