نقش تشکلها در توسعه صادرات
با انجام توافق هستهیی در سال گذشته و باز شدن فضای تجاری و تا حدودی بانکی به روی کشور، امیدها برای توسعه صادرات غیر نفتی افزایش یافت. موانع تجاری، تعرفهیی و تحریمهای ظالمانه کم رنگتر شد و تلاشها برای استفاده از این فضای مثبت ایجاد شده افزایش یافت، هر چند تاکنون موفقیتها در این زمینه قابل قبول نبوده، لیکن افقهای روشن قابل رویت است. در این ارتباط تشکلهای تخصصی - صادراتی میتوانند نقش مهمی را بر دوش گرفته و جهت رشد اقتصادی کشور قدمهای ارزشمندی را بردارند. این قبیل تشکلها میتوانند با تجمیع واحدهای صادراتی همگن، نسبت به شناسایی بازارهای هدف صادراتی و شناسایی نیازهای جامعه هدف، کمکهای شایانی را به اعضا انجام دهند و جهت کاهش هزینههای مربوطه قدم بردارند. حتی تشکیل شرکتهای تعاونی صادراتی یا شرکتهای تعاونی اقماری که چسبیده به بدنه تشکل باشد، میتوانند از این ظرفیت خالی مانده در اقتصاد کشور طی برنامههای توسعه چهارم و پنجم نهایت استفاده برده و اهداف صادراتی خود را محقق کنند. تاسیس دفاتر تجاری در کشورهای هدف نیز میتواند از دیگر اقدامات این تشکلها باشد که نقش بسزایی در شناسایی نیازهای جامعه هدف، شناسایی قوانین و محدودیتهای قانونی کشور مورد مطالعه خواهد داشت. تاسیس این دفاتر مشترک، باعث کاهش هزینههای مربوط به مطالعه بازارهای هدف بوده و هزینههای مربوطه را بین شرکتهای عضو تشکل سر شکن میکند و بدینترتیب هر واحد صادراتی مجبور به انجام این هزینههای شناسایی بهطور مستقل نخواهد بود و صرفه جویی قابلتوجهی در مسیر شناسایی بازارهای هدف انجام خواهد شد. در این مسیر میتوان از ظرفیتهای موجود در سفارتخانههای ایران و همچنین اطلاعات بخش بازرگانی این سفارتخانهها نیز بهرهمند شد. گردآمدن واحدهای صادراتی همگن در حول یک تشکل صادراتی میتواند قدرت چانهزنی این تشکل را در کشور خود و با مقامات داخلی مرتبط و همچنین با مسوولان تجاری کشور هدف نیز بالا برده و منجر به اخذ امتیازهای قابلتوجهی برای اعضای خود کند. در صورت تشکیل شرکتهای تعاونی صادراتی یا شرکتهای اقماری تعاونی در کنار تشکلهای صادراتی، هزینههای مرتبط با ارسال نمونه، هزینههای حمل و نقل و هزینههای گمرکی نیز کاهش قابلملاحظهیی خواهد یافت و توان واحدهای صادراتی را در جهان و در مقابل رقبای دیگر به نحو قابلملاحظهیی افزایش خواهد داد. در صنعت نساجی میتوان به شرکتهای تعاونی اقماری در خصوص الیاف و نخ پلی استر، الیاف و نخ پلی پروپیلن، انواع. کفپوش و مخصوصا پوشاک اشاره داشت. لذا لزوم شکلگیری، تقویت و توسعه این قبیل تشکلهای صادراتی در فضای مثبت به وجود آمده در پسابرجام بهشدت احساس میشود و واحدهای صادراتی همگن باید با حضور قدرتمند در این قبیل تشکلها، بیش از پیش جهت توسعه صادرات واحد متبوع و توسعه صادرات غیرنفتی نقشآفرینی کنند. دولت و مشخصا وزارت صنعت و سازمان توسعه تجارت نیز باید از هرگونه کمک به شکلگیری و تقویت و توسعه این نهادها دریغ نکنند و از آنها حمایت و پشتیبانی لازم را به عمل آورند تا بتوان به نحو احسن از فضای ایجاد شده در پسا برجام در راه توسعه صادرات غیر نفتی و تنوع بخشی به کالاهای صادراتی و همچنین به تنوع بخشی به بازارهای هدف صادراتی استفاده کرد.
