چه نهادهایی مسوول مقابله با دامپینگ LG هستند؟
باز شدن پرونده تخلفات LG هر روز وقایع مهم‌تری درباره اتفاقاتی که در حاشیه حضور این برند در بازار ایران در حال رخ دادن است روشن می‌کند. در حقیقت ورود گمرک به پرونده LG باعث شد که بسیاری از مشکلاتی که این برند در بازار لوازم خانگی ایران ایجاد کرده بود روشن شود. گمرک در راستای تخلفات گمرکی رخ داده به مساله ورود کرد، اما توجه به پرونده LG نشان می‌دهد از سال‌ها پیش این برند درگیر مسائلی بوده است که بسیار بیشتر از تخلفات گمرکی به بازار ایران آسیب می‌زند.
پرونده LG درباره قاعده 2 الف یک قاعده جهانی است و با اتصال گمرک ایران به کنوانسیون‌های بین‌المللی این قاعده برای کالاهای وارداتی به کشور اعمال می‌شود.
در این راستا اگر قطعات منفصله وارد کشور شود و درنهایت با پیچ، جوش و پرچ کالای نهایی به دست آید از سطح ردیف قطعه به کالای کامل تبدیل می‌شود. ماجرا این است که تعرفه لوازم خانگی 7 درصد و تعرفه قطعات کامل 26 درصد است. بعضی واحدها به جای تولید کالای کامل قطعات را از گمرکات مختلف وارد کشور می‌کنند و از آنجا که قطعات به انبار واحد رفته و فروشنده کالای نهایی یکسان است قاعده 2 الف برای این دست کالاها اعمال می‌شود.
درحقیقت جنس‌های کره‌یی با تعرفه‌یی پایین به اقتصاد ایران وارد می‌شد اما در عمل با قیمتی به بازار عرضه می‌شد که از یک سو تولیدکنندگان داخلی قدرت رقابت با این کالاهای کره‌یی را نداشته باشند و از سوی دیگر نهایت سود برای LG به دست آید. با نگاهی دقیق‌تر به اتفاقی که در حال رخ دادن است متوجه می‌شویم که پدیده رخ داده مصداق مشخص دامپینگ در اقتصاد ایران و در بازار لوازم خانگی است.
در تعریف اقتصادی دامپینگ عبارت است از صادرات یک کالا با قیمت کمتر از هزینه‌های تمام شده یا به عبارتی دیگر فروش کالا در خارج به قیمتی کمتر از قیمت داخلی. دامپینگ از واژه dump به معنی شکستن قیمت گرفته شده است. درک این موضوع کمی سخت است، اما دامپینگ در اطراف ما به‌شدت در حال وقوع است. کشورهای ثروتمند قدرت رقابت مصنوعی به کالاهای خود می‌دهند و آن را به بازارهای جهانی صادر می‌کنند و این عمل سبب سلب قدرت رقابت از کالاهای کشورهای توسعه نیافته می‌شود. این عمل نتیجه‌یی جز افزایش فقر در کشورهای توسعه نیافته ندارند.
پدیده دامپینگ در صورت استمرار منجر به خارج شدن رقبای داخلی و به‌تبع آن ایجاد انحصار در بازار می‌شود و زمانی که شرکت به غولی بزرگ بدل شد دیگر نمی‌توان انتظار داشت که شرکت‌های داخلی بتوانند با غول انحصارگر مقابله کنند. به همین دلیل در اکثر کشورهای توسعه یافته شاهد قوانین ضدتراست برای شرکت‌هایی هستیم که اقدام به دامپینگ و تلاش برای ایجاد انحصار در بازار می‌کنند.
با توجه به سیاستی که توسط LG در نظر گرفته شده است یعنی واردات قطعات با کارت بازرگانی یک بار مصرف و سر هم کردن آنها و فروش در بازار می‌توان به خوبی به این نتیجه رسید که LG در حال دامپینگ در بازار است. جالب آنکه این مساله توسط دولت پیگیری نشده است و تنها نهادی که به مساله ورود کرده گمرک است که آن هم به خاطر کاهش درآمد گمرکی و دور زدن نظام تعرفه‌یی به این مساله ورود کرده است. این در حالی است که در تمام جهان شاهد قوانین ضدتراست هستیم.
سوال اساسی این است که چه نهادهایی باید پیش از این به مساله دامپینگ LG در ایران ورود می‌کردند؟
نخستین نهاد که باید با چنین پدیده‌یی مقابله کند طبیعتا وزارت صنعت، معدن و تجارت است. این وزارتخانه که میراث‌دار وزارت بازرگانی است در سال‌های اخیر چندان در مسائل مربوط به وزارت بازرگانی موفق نبوده است و در پرونده LG نیز اتفاقا همین وزارتخانه تاکید دارد که جرایم بخشیده شود. این در حالی است که بر اساس قانون این وزارتخانه موظف است به پرونده LG در تخلفات دامپینگ و تلاش برای ایجاد انحصار هم ورود کند.
نهاد دومی که می‌تواند به مساله انحصار LG ورود کند شورای رقابت است. با توجه به اینکه سهم LG به مدد تمام تخلفات و اغماض‌ها درباره این برند کره‌یی بیش از 30 درصد بازار است پس طبیعتا می‌توان از شورای رقابت انتظار داشت که به بحث LG ورود کند. شورای رقابت با هدف تسهیل‌کنندگی فعالیت بخش خصوصی و به‌طور کلی‌تر عرصه اقتصادی و نوعی عامل برای کاهش ریسک در این بخش شکل گرفت تا بخش خصوصی با ورود به بازار نگران انحصارات و رقبای انحصارگر خود نباشد.
این شورا براساس موضوع ماده ۵۳ قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه و اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی تشکیل شده است. به نظر می‌رسد در حال حاضر که وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره LG ملاطفت بیش از حد به خرج می‌دهد بتوان از طریق این نهاد مهم اقتصادی پرونده را پیگیری کرد.
نکته مهم این است که ایران هم دارای قوانین ضدانحصاری است و هم تجربیات جهانی به خوبی نشان می‌دهد که چگونه باید در پرونده‌هایی همچون LG ورود کرد. علاوه بر جریمه تخلفات که قطعا باید از این شرکت گرفته شود، وضع تعرفه‌های اختصاصی می‌تواند بهترین روش برای هشدار به کسانی باشد که قصد دارند با اخلال در بازارهای ایران برای خود سود کسب کنند.
در حقیقت همان‌طور که گمرک با مشخص کردن رنگ مسیرها افراد خوش‌نام را از بعضی تشریفات گمرکی معاف می‌کند می‌توان برای شرکت‌هایی همچون ال‌جی تعرفه‌هایی بیشتر از تعرفه‌های معمول واردات کالا در نظر گرفت تا شاهد رقابت بیشتر و منصفانه‌تر در بازار لوازم خانگی باشیم.
