کشاورزی فراسرزمینی واقعیت یا سراب؟

موضوع کشت فراسرزمینی از سال 92 که در هیات دولت مطرح شد تاکنون روی کاغذ مانده است و تنها تفاهمنامه‌هایی با برخی کشور‌ها برای این موضوع امضا شده است اما هنوز برنامه مشخصی برای این موضوع نداریم و این موضوع در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از زمین‌های کشاورزی در ایران تغییر کاربری می‌دهند یا بلااستفاده مانده‌اند. از سال 93 تاکنون چندین کشور به عنوان مقصد کشت فراسرزمینی ایران مطرح شده است از اوکراین، برزیل تا گرجستان و غنا اما هنوز معلوم نیست متولی کشت فراسرزمینی در ایران کیست؟ چند هکتار زمین در کشور‌های خارجی تحت کشت فراسرزمینی از سوی ایران هستند؟ تولید این زمین‌ها چقدر است و چقدر از نیاز کشور را تامین می‌کنند؟ و در کل آیا این طرح موفق بوده است یا خیر؟

به گزارش اگنا، طرح «کشت فرا سرزمینی» در ۲۱ شهریور سال ۹۲ توسط هیات وزیران و با هدف تامین پایدار امنیت غذایی تصویب شد. طبق این مصوبه، کشاورزان و بخش خصوصی اجازه دارند در کشورهای هدف، محصولات مورد نیاز را تولید کنند. «کشت فرا سرزمینی به خرید و فروش یا اجاره طولانی مدت زمین‌های مرغوب کشاورزی یک کشور توسط دولت یا سرمایه‌گذاران و تولید‌کنندگان بخش خصوصی کشورهای دیگر گفته می‌شود.» در این نوع همکاری؛ زمین‌های مرغوب کشور هدف، خریداری و عملیات کشت توسط متخصصان کشور خریدار انجام و تولید نهایی به کشور وارد یا به بازارهای جهانی صادر می‌شود. این موضوع، محدود به کشت محصولات زراعی و باغی محدود نمی‌شود و در حوزه تولید گوشت قرمز و سفید و همچنین صنایع لبنی نیز قابل انجام است. کشت فراسرزمینی می‌تواند موجب رونق تولید محصولات کشاورزی و ایجاد امنیت غذایی برای یک کشور شود لذا بسیاری از کشورها به اهمیت این مساله پی برده و با توجه به محدودیت منابع داخلی (آب و زمین) اقدام به اجاره زمین‌های دیگر کشورها و استفاده از منابع آنها برای تولید کشاورزی می‌کنند. بدون شک کشت محصول در یک کشور خارجی باعث ایجاد نوعی وابستگی به کشور میزبان خواهد شد. بنابراین یکی از مسائلی که باید در طرح‌ریزی کشت فراسرزمینی رعایت شود تبدیل این وابستگی به وابستگی متقابل است. قابلیت حمل و نقل دریایی به‌دلیل سرعت بالا در حمل‌ونقل و توانایی در انتقال حجم بالای کالا، مزیتی است که باید در انتخاب کشورهای مقصد مد نظر قرار گیرد. همچنین باید در نظر داشت که بر اساس اصل مهم جلوگیری از وابسته شدن به یک منبع خاص، لازم است که کشت فراسرزمینی در چند کشور پیگیری شود تا از ایجاد وابستگی به یک کشور جلوگیری شود. تنوع کشورهای میزبان قدرت مانور کشور را در شرایط مختلف افزایش می‌دهد. با مطرح شدن موضوع ورود ایران به کشت برون‌مرزی این سوال مطرح می‌شودکه این قبیل اقدامات چه تاثیری بر کشاورزی ایران دارند؟ آیا این اقدام پیش از این اجرا شده و نتیجه داده است ؟

مشاهده صفحات روزنامه