دلار محرك اصلي بازار سهام
بازار سرمايه در روزهاي اخير بار ديگر وارد فاز صعودي شده است؛ روندي كه از اواخر هفته گذشته آغاز شد و روز گذشته با شتاب بيشتري ادامه يافت. هر چند شروع معاملات مثبت بود، اما با نزديك شدن به پايان بازار فشار عرضه افزايش يافت و بسياري از نمادها كه در ابتداي روز سبز بودند، در نهايت با كاهش قيمت پاياني به كار خود پايان دادند.

بازار سرمايه در روزهاي اخير بار ديگر وارد فاز صعودي شده است؛ روندي كه از اواخر هفته گذشته آغاز شد و روز گذشته با شتاب بيشتري ادامه يافت. هر چند شروع معاملات مثبت بود، اما با نزديك شدن به پايان بازار فشار عرضه افزايش يافت و بسياري از نمادها كه در ابتداي روز سبز بودند، در نهايت با كاهش قيمت پاياني به كار خود پايان دادند. بهرغم رشد شاخص كل، جو معاملاتي نشان داد كه بازار همچنان با احتياط پيش ميرود و اعتماد كامل به روند صعودي شكل نگرفته است.
بررسي علت اين موج جديد رشد نشان ميدهد دو عامل اصلي بيشترين تاثير را داشتهاند. نخستين عامل، جهش نرخ ارز در بازار آزاد است كه ركوردهاي جديدي را ثبت كرده و نرخ تتر را به حدود ۱۲۴ هزار توماني رسانده است.
با وجود آنكه اين افزايش هنوز در نرخ دلار توافقي منعكس نشده، تجربه بازارهاي مالي ايران نشان ميدهد كه جهش بازار آزاد معمولا با فاصله زماني كوتاهي اثر خود را بر عملكرد شركتها و انتظارات فعالان بورس ميگذارد. همين موضوع باعث شد كه از انتهاي هفته گذشته اقبال به سوي گروههاي بورسي وابسته به دلار افزايش پيدا كند و نمادهاي صادراتي و كالايي بيشترين حجم تقاضا را به خود اختصاص دهند.
عامل دوم، انتشار بخشنامهاي مرتبط با شركتهاي پالايشي است كه به موضوع تسويه مطالبات سنواتي ميان دولت و شركتهاي پالايش و پخش اشاره دارد. هرچند اين مصوبه از نظر بسياري از تحليلگران نبايد بيش از حد خوشبينانه تفسير شود، اما همين پذيرش بدهي از سوي دولت، روزنهاي از اميد در دل سهامداران پالايشي ايجاد كرده و در كنار رشد نرخ ارز، محرك جديدي براي اين گروه بوده است.
در كنار اين عوامل، انتشار گزارشهاي ماهانه آبانماه نيز نقش موثري در افزايش توجه بازار داشته است. بخش قابل توجهي از شركتها گزارشهايي مثبت ارايه دادهاند و از سوي ديگر، معاملات بورس كالا براي محصولاتي كه تحت قيمتگذاري دستوري نيستند با نرخهاي جديد و بر پايه دلار محاسباتي بيش از ۱۲۰ هزار تومان انجام شده است. اين موضوع انتظار براي رشد فروش شركتهاي كالايي در ماههاي آينده را تقويت كرده و بخشي از تقاضا را به سوي صنايع مرتبط هدايت كرده است. با وجود ثبت بالاترين سطح شاخص كل، بايد توجه داشت كه شاخص از منظر دلاري هنوز با سقف تاريخي فاصله دارد.ادامه در صفحه 3
محاسبات نشان ميدهد شاخص كل بعد از تعديل با دلار همچنان حدود ۲۰ درصد پايينتر از قله ۲۰ ارديبهشت قرار گرفته و نسبت به بازارهاي رقيب مانند طلا، سكه، ارز و صندوقهاي طلا عقب مانده است. همين موضوع يكي از دلايلي است كه نشان ميدهد رشدهاي اخير هنوز نتوانسته اعتماد كامل فعالان بازار را برگرداند.ترس از مداخلات ناگهاني، تجربه تلخ ريزشهاي گذشته و نگراني از عرضههاي سنگين همچنان باعث شده بخشي از سرمايهها ترجيح دهند در بازارهاي موازي باقي بمانند. نوسانات نيز در همين چارچوب قابل تفسير است؛ جايي كه سهامداران كوتاهمدت با اولين نشانههاي عرضه ترجيح دادند سود شناسايي كنند. با اين حال، اثر افزايش نرخ دلار دير يا زود در گزارشهاي مالي شركتها منعكس ميشود و بازار سرمايه ناچار است مسير رشد را دنبال كند. در شرايط امروز، بسياري از شركتها از منظر نسبتهاي ارزشگذاري و سودآوري آينده، در محدودههاي جذاب قرار گرفتهاند و انتظار ميرود با تثبيت شرايط، اعتماد از دسترفته به تدريج به بازار بازگردد.
