نگراني ترامپ از ظهور يك ارز شرقي به جاي دلار

۱۴۰۴/۰۸/۰۶ - ۰۰:۰۳:۲۷
کد خبر: ۳۶۳۳۳۷

اهداف سفر ترامپ به شرق آسيا چيست؟ آيا اين سفر ارتباطي با تلاش‌هاي چين براي دلارزدايي در سطح منطقه و جهان دارد؟ دورنماي تحولات منطقه شرق آسيا پس از سفر ترامپ چگونه خواهد بود؟ اينها پرسش‌هايي هستند كه پس از سفر ترامپ به ژاپن در محافل تحليلي طرح شده و ضرورت پاسخگويي به آنها احساس مي‌شود.

حسن هاني‌زاده

اهداف سفر ترامپ به شرق آسيا چيست؟ آيا اين سفر ارتباطي با تلاش‌هاي چين براي دلارزدايي در سطح منطقه و جهان دارد؟ دورنماي تحولات منطقه شرق آسيا پس از سفر ترامپ چگونه خواهد بود؟ اينها پرسش‌هايي هستند كه پس از سفر ترامپ به ژاپن در محافل تحليلي طرح شده و ضرورت پاسخگويي به آنها احساس مي‌شود. اصولا سفر دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا به كشورهاي جنوب شرق آسيا براي شركت در چهل و هفتمين نشست كشورهاي آسه‌آن و سفر او به ژاپن و همچنين ديدار با امير قطر در دوحه و در هواپيما، نشان مي‌دهد كه امريكا درصدد يارگيري‌هاي جديد و تشكيل يك جبهه تازه در تقابل با چين و روسيه است. ترامپ ديروز وارد مالزي شد تا جايگاه امريكا را در مواجهه با چين تقويت كند. جايگاهي كه با گسترش روزافزون نفوذ اقتصادي و تجاري چين در سراسر جهان به خصوص شرق آسيا بيش از هر زمان ديگر با چالش روبه‌رو است. 

ترامپ، سياست تعرفه‌اي خود را ابزار اصلي فشار در مذاكرات جهاني مي‌داند و آن را بخشي جدايي‌ناپذير از ديپلماسي اقتصادي‌اش معرفي مي‌كند. ابزاري كه در جريان سفر به شرق آسيا نيز آن را به كار گرفته تا به‌زعم خود دستاوردهاي بيشتري كسب كند.

امروز رييس‌جمهور امريكا باتوجه به تهديداتي كه عليه ونزوئلا براي سرنگوني مادورو رييس‌جمهور انقلابي اين كشور دارد به يارگيري‌هاي جديد در سطح جهان نياز دارد. بر اين اساس ترامپ تلاش مي‌كند فضاي جامعه جهاني را عليه روسيه، چين، ايران و ونزوئلا نگه دارد. اين سفر بيشتر در راستاي تشكيل يك جبهه به هم فشرده در شرق و جنوب شرق آسيا برنامه‌ريزي و انجام شده است. باتوجه به اين واقعيت كه براساس نشانه‌هاي تحليلي دونالد ترامپ درصدد انجام ماجراجويي‌هاي جديد عليه ونزوئلا و برخي كشورهاي محور مقاومت است، يارگيري‌هاي جديد او مي‌تواند دست امريكا را براي اعمال فشار به ونزوئلا پُرتر سازد. اين سفر اگرچه در ظاهر جنبه تجاري و اقتصادي دارد اما در پنهان هدفي جز ايجاد جبهه‌اي عليه كشورهاي غيرهمسو با امريكا (از‌جمله چين، روسيه، ايران، ونزوئلا و...) ندارد. در اين ميان برخي پرسش‌ها در‌خصوص تلاش چين براي دلارزدايي از طريق بريكس و سازمان شانگهاي منتشر شده و برخي معتقدند كه ترامپ از بطن اين سفر به دنبال بي‌اثر كردن اين تلاش‌هاست. 

مساله جايگزين كردن يك ارز جديد شرقي در تقابل با دلار و كاهش سلطه دلار در تعاملات بين‌المللي به‌ شدت ترامپ را نگران كرده است. حتي وزارت خزانه‌داري امريكا درصدد است به نوعي برنامه‌ريزي گسترده‌اي براي احتمال فروپاشي سلطه دلار صورت كند. در واقع مسوولان امريكايي به دنبال برنامه‌هايي هستند كه امريكا در صورت وقوع يك چنين امري آماده نگه دارد. آنها تلاش مي‌كنند احتمال ايجاد يك ارز جديد جهاني براي جايگزيني دلار را كاهش دهند، اما به نظر مي‌رسد فرآيند پايان دادن به سلطه دلار سال‌ها قبل آغاز شده است. امروز بسياري از كشورهاي تاثيرگذار جهان به اين واقعيت پي برده‌اند كه سلطه دلار باعث شده تا مشكلات اقتصاد امريكا به ساير كشورها منتقل شود. هم چين هم روسيه و هم ايران درصدد هستند حداقل در تعاملات منطقه‌اي خود از يك ارز جديد مثلا يوآن چين استفاده كنند. اين خطري جدي براي سلطه دلار است. البته ترامپ قبلا درباره خطر وقوع چنين فروپاشي براي دلار هشدار داده و اعلام كرده كه چين به دنبال ايجاد يك ارز جايگزين است، به همين دليل، يكي از دلايل اصلي نزديك شدن دونالد ترامپ به كشورهاي آسه‌آن در راستاي مانع‌تراشي براي تضعيف دلار و سقوط در برابر ارز شرقي است.

 حضور ناگهاني ترامپ در نشست سران آسه‌آن در چارچوب تلاش امريكا براي تقويت سلطه دلار تلقي مي‌شود. در كنار اين ضرورت‌ها، امريكا تلاش مي‌كند تا زمينه افزايش مناسبات تجاري با كشورهاي شرق آسيا را فراهم سازد. انعقاد توافق‌نامه‌هاي اقتصادي و راهبردي با كشورهاي عضو آ‌سه‌آن براي كسب سود افزون‌تر به نفع امريكاست. البته امريكا در اين مسير، دشواري‌هاي بسياري خواهد داشت. ديروز خبر رسيد كه توافق تجاري ترامپ با كره‌جنوبي در اين بازه زماني ممكن نيست و اين پروژه به آينده موكول شده است.