افزايش ريسك‌هاي سياسي در بازار سرمايه
يك كارشناس و تحليلگر بازار سرمايه در نشستي كه به بررسي گزارش‌هاي ماهانه منتشر شده شركت‌ها در سامانه جامع اطلاع‌رساني ناشران (كدال) اختصاص داشت، با اشاره به تحولات اخير سياسي و اقتصادي، ديدگاه‌هاي خود را تشريح كرد و گفت: در يك ماه گذشته، فضاي كشور تحت تاثير تمديد نشدن مكانيسم ماشه، فعال شدن تحريم‌ها و رشد ريسك‌هاي تجاري و سياسي قرار گرفته است؛ شرايطي كه از نگاه او همچنان پابرجاست و اگرچه حتي در بدبينانه‌ترين سناريو مي‌تواند به درگيري نظامي منجر شود تا امروز موجب جبران بخشي از زيان سهامداران شده است.
يك كارشناس و تحليلگر بازار سرمايه در نشستي كه به بررسي گزارش‌هاي ماهانه منتشر شده شركت‌ها در سامانه جامع اطلاع‌رساني ناشران (كدال) اختصاص داشت، با اشاره به تحولات اخير سياسي و اقتصادي، ديدگاه‌هاي خود را تشريح كرد و گفت: در يك ماه گذشته، فضاي كشور تحت تاثير تمديد نشدن مكانيسم ماشه، فعال شدن تحريم‌ها و رشد ريسك‌هاي تجاري و سياسي قرار گرفته است؛ شرايطي كه از نگاه او همچنان پابرجاست و اگرچه حتي در بدبينانه‌ترين سناريو مي‌تواند به درگيري نظامي منجر شود تا امروز موجب جبران بخشي از زيان سهامداران شده است.نويد خاندوزي، كارشناس و تحليلگر بازار سرمايه با بيان اينكه بازار پس از يك ريزش سنگين، به مرحله ارزندگي كم‌سابقه رسيده و ورود جريان‌هاي نقدينگي از سوي سرمايه‌گذاران حقيقي و حقوقي شدت گرفته است، افزود: تركيب چشم‌انداز نرخ ارز و موقعيت بنيادي سهام، مهم‌ترين عوامل محرك فعلي هستند؛ هرچند موانع جدي مانند نرخ بهره بالا و فضاي پرريسك سياسي، نيازمند مديريت دقيق خواهند بود.خاندوزي در ابتدا با اشاره به تحولات اخير سياسي و اقتصادي گفت: ما در يك ماه گذشته در فضايي قرار داشتيم كه اتفاقات عجيب و غريبي رخ داد.وي با بيان اينكه تمديد نشدن مكانيسم ماشه و فعال شدن تحريم‌ها يا همان اسنپ‌بك، سطح ريسك‌ها را افزايش داده است ؛افزود: در اين مدت اسنپ بك اتفاق افتاد و ما افزايش ريسك را داشتيم.اگر خوشبينانه نگاه كنيم، وضعيت به شكلي است كه فقط تحريم اتفاق مي‌افتد اگر خوشبينانه نگاه كنيم، وضعيت به شكلي است كه فقط تحريم اتفاق مي‌افتد و آنقدر فشار مي‌آورند تا ما به ميز مذاكره برگرديم؛ مشابه دوره پاياني دولت آقاي احمدي‌نژاد كه صادرات نفت به حدود ۶۰۰ هزار بشكه رسيده بود. اما بدبينانه‌ترين سناريو، همان چيزي است كه بسياري از آن واهمه دارند و اخبار نيز درباره‌اش صحبت مي‌كنند؛ يعني جنگ.اين تحليلگر اقتصادي با بيان اينكه هيچ‌كس نمي‌تواند ادعا كند ريسك‌ها كاهش يافته است، تأكيد كرد: از ديد من، همچنان هم ريسك تجاري و هم ريسك سياسي كه در حالت فزاينده‌اش به جنگ ختم مي‌شود باقي مانده است.
هشدار درباره سرعت اقدامات طرف مقابل
خاندوزي در ادامه گفت: ۲ نكته در طرف مقابل وجود دارد كه ذهن مرا درگير كرده است؛ نخست اينكه طرف مقابل بسيار عجله دارد و سرعت اقداماتي كه عليه ما انجام مي‌دهد، بسيار بالاست و دوم اينكه درخواست‌هايي كه مطرح كرده، عجيب است؛ طرف مقابل بسيار عجله دارد و سرعت اقداماتي كه عليه ما انجام مي‌دهد، بسيار بالاست .از تحويل اورانيوم ۶۰ درصد گرفته تا توقف كامل غني‌سازي، محدود كردن برد موشك به زير ۴۰۰ كيلومتر و به رسميت شناختن اسراييل. اين مطالبات، همانطور كه رهبري نيز اشاره داشتند، در ذهن مخاطب بايد باقي بماند.وي به وضعيت بازار سرمايه پرداخت و اظهار داشت: ما با بازاري مواجه شديم كه ريزش سنگين و اصلاح بسيار عميقي داشته است.
از نظر ارزندگي، در پنج سال اخير، P/E TTM در شرايط بسيار خوبي قرار گرفته و P/S شاخص نيز وضعيت مطلوبي دارد. ارزش دلاري برخي نمادها به پايين‌ترين سطوح ۱۰ سال گذشته رسيده است.خاندوزي ادامه داد: جريان پولي از بيرون به بازار وارد شده است و اطلاعاتم در اين زمينه دقيق است. تعدادي از تجار كه پيش‌تر از اين موضوع آگاه بودند، چه از طريق شركت‌ها و چه شخصاً، قبل از اين تحولات پول‌هاي بزرگي و حتي پول‌هاي كوچك وارد بازار كردند. همچنين برخي حقوقي‌ها در ماه‌هاي اخير كاملاً فعال بوده‌اند.
تركيب ارزندگي و چشم‌انداز نرخ ارز
اين فعال بازار سرمايه با اشاره به دلايل ورود پول گفت: به نظر من اين ورود جريان پول ناشي از تركيبي از ارزندگي بازار و اخبار احتمالي در مورد نرخ ارز بوده است.وي در توضيح رخدادهاي ارزي گفت: قبلاً به واردكننده گفته مي‌شد اگر دلار ۷۰ هزار توماني مي‌خواهي، سالي سه بار مي‌تواني دريافت كني؛ اما اكنون اين فرآيند هفت ماه طول مي‌كشد. براي دريافت سريع‌تر، بايد از بازار توافقي دلار تهيه كرد.پيش‌بيني مي‌شود طي شش ماه آينده، ارز شركت‌ها به تدريج وارد بازار دوم توافقي شود و تقاضاي واردات نيز به همانجا منتقل گردد تا عمق بازار افزايش يابد.
خاندوزي خاطرنشان كرد: اگرچه بعيد است اين فرايند با توجه به ريسك‌ها در نيمه دوم سال جاري تكميل شود و احتمالاً به سال بعد موكول خواهد شد، اما اوضاع اقتصادي به حدي نابسامان ديده شد كه تصميم گرفتند اين روند را آغاز كنند.
وي تاكيد كرد: اين عامل، يكي از مهم‌ترين محرك‌هاي ورود پول به بازار سرمايه بوده است.اثر مثبت «ماشه» مي‌تواند دلار را به محرك قديمي بازار تبديل كند.نويد خاندوزي با اشاره به تحولات ارزي و تاثير آن بر بازار گفت: هميشه از سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷، نرخ دلار نيما به‌طور معمول حدود ۷,۵۰۰ تومان بوده، دلار ترجيحي ۴,۲۰۰ تومان و نرخ بازار آزاد دلار به ۱۱ هزار تومان رسيده است. سپس سياست‌گذار، نيما را به نرخ آزاد نزديك كرده و جاي آن را گرفته است و ارز ترجيحي جاي نيما را. در اين فرآيند ميانگين نرخ‌ها ۲۰ تا ۲۲ درصد بالا برده شده.وي ادامه داد: الان هم مثلاً مي‌گويم در بودجه، احتمالاً مي‌توان انتظار داشت دلار ترجيحي ۲۸,۵۰۰ تومان، به ۷۰ هزار تومان برسد و دلار بودجه تبديل به نرخ توافقي شود. همه اينها را مي‌شود از اكنون پيش‌بيني كرد.
ورود پول‌هاي بزرگ و كوچك به بازار
خاندوزي همچنين اظهار داشت: يك سري اشخاص حقيقي نيز با پول‌هاي كوچك‌تر مثل ۱۵ ميليارد، ۲۰ ميليارد يا ۴۰ ميليارد تومان نيز وارد بازار شده‌اند كه به نظرم آنان خبر داشته‌اند.وي گفت: اكنون دو عامل همچنان قوي در برابر بازار باقي است؛ يكي نرخ بهره و ديگري ريسك‌هاي سياسي. اين دو عامل، موانع بازار هستند. به نظر من سد مقاومت دولت در مقابل نرخ نيما شكسته ولي روي نرخ بهره همچنان ايستاده و حتي ممكن است بيشتر هم بشود.
گزارش‌هاي پيش‌رو و شجاعت خريداران
اين تحليلگر بازار سرمايه افزود: نكته آخري كه به نظر من خيلي به بازار در ۲ ماه آتي كمك خواهد كرد، بحث گزارش‌هاست.وقتي بيش از ۲ صفحه نماد براي واچ ليست بيرون مي‌آيد، معتقدم بازار ترسي ندارد چرا كه اگر ۷ تا ۸ درصد قيمت‌ها پايين بيايد، دوباره جذاب مي‌شوند.وي تصريح كرد: با انتشار گزارش‌ها، نمادها از نظر من به سه بخش تقسيم شده‌اند.
بخش اول، ول‌معطل‌ها هستند كه نه در گزارششان خبري بوده و نه اتفاق خاصي افتاده است. اينها مسير خودشان را مي‌روند و زماني رشد مي‌كنند كه بازار ۵۰ درصد بالا رفته باشد و بگويند جا مانده‌اند و سپس خريده شوند.كارشناس بازار سرمايه با بيان اينكه اين دسته را اصلاً مورد توجه قرار نمي‌دهيم، گفت: ۲ دسته ديگر همان‌هايي هستند كه بايد روي آنها تمركز كرد.
دسته اول شامل ليدرها، اهرمي‌ها و سهام‌هاي بزرگ مثل غدير، شستا، فملي، پالايشي‌ها و پتروشيمي‌هاست.او با تاكيد بر اينكه محور بازي فعلاً همين‌ها هستند و پول‌هاي بزرگ نيز همين گروه را مي‌خرند، افزود: دسته دوم شامل نمادهاي كوچك‌تر با گزارش‌هاي قوي است كه يا حركت كرده‌اند يا حركت خواهند كرد و سپس ساير نمادها پشت سرشان حركت مي‌كنند.خاندوزي در ادامه گفت: البته من تركيبي از اين دو دسته را ترجيح مي‌دهم. مثلاً نمادي در دسته كوچك‌ترها وجود دارد كه ارزش سهمش كوچك است ولي P/E آن به عدد ۳ رسيده و به نظرم مي‌تواند در ماه‌هاي آتي، با انتشار گزارش شش ماهه، رشد كند.
اثر كوتاه‌مدت و بلندمدت مكانيسم ماشه
وي درباره اثر مكانيسم ماشه توضيح داد: اثر ماشه در كوتاه‌مدت، فقط آثار رواني بر نرخ ارز دارد. اما در بلندمدت دو حالت دارد؛ مخرب و غيرمخرب. خاندوزي در توضيح حالت مخرب گفت: حالت مخرب زماني است كه دولت در برابر افزايش نرخ ارز مقاومت كند و نيما را سركوب كند و همزمان عمليات شركت‌ها با چالش مواجه شود؛ فروش كاهش يابد، صادراتي‌ها نتوانند بفروشند و مشكل ايجاد شود.
اين تحليلگر بورسي افزود: حالت مثبت، برعكس است؛ يعني يك جو بوده است كه تمام شده، دلار بالا آمده و اين دلار بازار را بالا مي‌برد. دلار، محرك قديمي بازار است؛ هر زمان بازار گير كرده، اين محرك دستش را گرفته، با هم پيش رفته و حالشان خوب شده.
پيش‌بيني شاخص و تركيب پورتفو
خاندوزي در پاسخ به اين پرسش كه آيا روند فعلي مثبت و ادامه‌دار خواهد بود يا نه گفت: بله، با سرعت كمتر نسبت به اين چند روز، روند را ادامه‌دار مي‌بينم.كارشناس بازار سرمايه در ادامه گفت: به نظر من بازار در روزهاي آتي يك رالي با سرعت كمتر نسبت به اين چند روز خواهد داشت، همچنان در همان ۲ دسته، اما كندتر.
وي در خصوص وضعيت شاخص كل بيان كرد: فكر مي‌كنم شاخص مي‌تواند عدد ۳ ميليون واحد را در آبان يا حتي زودتر لمس كند، ولي نزديك اين سطح بايد بسيار دقت كرد. در اين محدوده ارزندگي فعلي احتمالاً كاهش يافته و آن ليست ۲ صفحه‌اي نمادها شايد به نيم‌ورق با تعدادي نماد محدود برسد. نگهداري اوراق با اين تورم و شرايط، ديگر منطقي نيست.او تاكيد كرد: هر كس به بازار نگاه كند، با ديدن P/Eها متوجه مي‌شود كه همچنان نرخ بهره ۴۰ درصد در جريان است. در تركيب دارايي، به نظر من نگهداري اوراق با اين تورم و شرايط، ديگر منطقي نيست.
