رخت سرخ بر تن بورس

پس از 9 روز صعود بازار متوقف شد و شاخص‌هاي بازار سهام رخت سرخ بر تن كردند. البته باتوجه به روند معاملات به نظر مي‌رسد كه اين سرخ‌پوشي موقت باشد و به نوعي ادامه‌دار نباشد. 

بازار سهام ماه‌ها و سال‌ها روند اصلاحي داشت و اكنون پس از مدت‌ها آرام آرام با ورود نقدينگي هرچند خرد درحال رشد و صعود است. درست است اين رشد يا به نوعي صعود گذشته بازار را جبران كند اما شايد بتواند اميد و نقدينگي را به بازار برگرداند و همين موضوع نقدينگي مي‌تواند آينده بورس را تقويت كند.

به گفته فعالان بازار سهام، پنج سال تمام بازارهاي موازي روند صعودي داشتند و بازار سهام ‌همواره نزولي  و با خروج اعتماد و نقدينگي بوده‌است. در برخي ماه‌ها و هفته‌ها بازار مثبت‌هاي خوبي را تجربه كرده اما اين مثبت‌ها نتوانسته همچنان زيان سرمايه‌گذاران را جبران كند و همچنان پس از پنج سال زيان‌هايشان جبران نشده است در نتيجه، با هر رشد بازار اين زيان‌ها جبران مي‌شود و اميد سهامداران نيز افزايش مي‌يابد و در نتيجه تمامي اين موارد دست به دست يكديگر مي‌دهد كه نقدينگي دوباره وارد بورس شود. برخي كارشناسان عقيده دارند كه علت ريزش امروز بازار ناشي از مكانيسم ماشه و اخبار مربوط به اين حوزه است. در صورت تعويق ۵ تا ۶ ماهه مكانيزم ماشه، شاخص كل بازار سرمايه قادر است تا محدوده سه ميليون واحد رشد كند. اين رشد محدود است و نوسانات ممكن است تا سطح سه ميليون و ۲۰۰ هزار واحد نيز مشاهده شود. در وضعيت فعلي تعويق ماشه، تحريم‌هاي جديد بين‌المللي توسط اروپايي‌ها اعمال نشده است، اما اين تحريم‌ها مي‌توانند مبادلات بانكي و فروش نفت كشور را تحت تأثير شديد قرار دهند. با صادرات فعلي حدود يك تا يك و نيم ميليون بشكه نفت، كسري بودجه سالانه كشور همچنان حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد باقي مي‌ماند كه براي جبران آن انتشار اوراق ضروري است و اين امر به افزايش نرخ بهره منجر خواهد شد.

در اين شرايط، نسبت P/E بازار به حدود ۵ تا ۵.۲ كاهش مي‌يابد، چرا‌كه سهم‌هاي سودده مانند فولاد و پالايشي‌ها به سطوح P/E ۳ تا ۳.۵ مي‌رسند. نرخ بهره نيز احتمالاً به ۳۸ تا ۳۹ درصد افزايش خواهد يافت و دولت تلاش مي‌كند قيمت دلار را كنترل كند تا منابع ارزي براي تأمين نياز‌هاي داخلي و صادرات شركت‌هاي اصلي حفظ شود. اين مديريت ارزي شامل تخصيص دلار ۷۰ توماني براي صادرات فولاد و پالايشگاه‌ها و استفاده از دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ توماني براي واردات خوراك دام و نهاده‌هاي اساسي است تا از افزايش شديد نرخ ارز جلوگيري شود. احتمال تعويق مكانيزم ماشه حدود ۴۵ درصد و احتمال اجراي كامل آن نيز ۴۵درصد برآورد مي‌شود كه نشان‌دهنده حساسيت بالاي بازار به تحولات سياسي و بين‌المللي است.

  شاخص عقب ماند

با وجود اينكه بورس در يك سال گذشته با ريسك‌هاي متعددي مواجه شده شاخص كل تنها حدود ۲۵درصد رشد داشته است؛ رقمي كه در مقايسه با دلار، طلا و حتي سود سپرده بانكي عقب‌تر به نظر مي‌رسد.با اين حال، ابزار‌هاي مالي مانند صندوق‌هاي سهامي كه به عنوان شيوه‌اي غيرمستقيم براي سرمايه‌گذاري شناخته مي‌شوند، توانستند با تشكيل پرتفويي متنوع از سهام مختلف، عملكرد بهتري از خود نشان دهند. بازدهي صندوق‌هاي سهامي در بسياري موارد بالاتر از شاخص كل بوده و برخي از آنها حتي تا دو برابر شاخص كل بورس رشد داشته‌اند.

داده‌هاي مركز پردازش اطلاعات مالي ايران فيپيران، نشان مي‌دهد؛ حداقل ۵ صندوق سرمايه‌گذاري سهامي توانستند در يك سال گذشته از شاخص‌كل بورس عملكرد بهتري داشته باشند. بورس از ابتداي سال ۱۴۰۴ با نوسانات شديدي همراه بوده است. شاخص كل در همان ماه‌هاي نخست سقف تاريخي جديدي را در سطح ۳ ميليون و ۲۰۰ هزار واحد تجربه كرد، اما تحت تأثير ريسك‌ها تا محدوده ۲ ميليون و ۴۰۰ هزار واحد عقب‌نشيني داشت و در اين سطح با مقاومت جدي مواجه شد. با اين حال، در روز‌هاي اخير شاخص بار ديگر روندي صعودي در پيش گرفته است.

برآيند اين نوسانات تاكنون بازدهي شاخص كل در شش‌ماهه نخست سال را به منفي ۲ درصد رسانده است. با اين حال، داده‌هاي مركز پردازش اطلاعات مالي ايران نشان مي‌دهد كه در همين مدت پنج صندوق سهامي عملكرد بهتري ثبت كرده‌اند.اكنون بايد منتظر عملكرد شاخص كل بورس در نيمه دوم سال بود؛ در اين ميان، نكته مهم توجه به ابزار‌هاي سرمايه‌گذاري غيرمستقيم است كه علاوه بر مديريت ريسك، مي‌توانند بازدهي بالاتري نسبت به خريد مستقيم سهام براي سرمايه‌گذاران به همراه داشته باشند.

  بازار از نگاه معاملات

طي چهارمين روز معاملات هفته يعني سه‌شنبه 25 شهريور 1404، شاخص كل بورس تهران با كاهش 47 هزار و 729 واحدي معادل 1.78 درصدي نسبت به معاملات روز گذشته به تراز 2 ميليون و 629 هزار واحدي رسيد. همچنين شاخص كل هم وزن نيز 6هزار و 620 واحد معادل 0.82 واحد در مقايسه به معاملات روز اخير كاهش يافت و درنهايت درجايگاه 796 هزار و 115 واحدي ايستاد. در سوي ديگر معاملات نيز شاخص كل فرابورس كاهش 88 واحدي را در مقايسه با معاملات روز اخير مثبت نمود و به عدد 24 هزار 64واحدي رسيد.   ارزش كل معاملات بازار برابر با 70هزار و 462 ميليارد تومان بوده كه 7 درصد از آن يعني 5هزار و 135 ميليارد تومان مربوط به معاملات خرد سهام و حق تقدم و صندوق‌هاي سهامي بوده است.  از ميان 670 نماد بازار سرمايه در اين روز 115 نماد مثبت و 503 نماد نيز منفي بودند. همچنين 51 نماد معادل 7 درصد از نمادها در صف خريد و 254 نماد معادل 37 درصد از نمادها در صف فروش بودند. 

طي روز سه‌شنبه بيشترين ارزش بازار منفي به صنايع حفاري، فعاليت‌هاي مرتبط با اوراق بهادار، توليد فلزات گرانبهاي غيرآهن، خودرو، بانك‌ها و موسسات اعتباري، فرآورده‌هاي نفتي، بنادر و كشتيراني، پيمانكاري صنعتي، آهن و فولاد، فعاليت مهندسي، خدمات رفاهي-برق، سخت افزار و تجهيزات، سرمايه‌گذاري، ماشين‌آلات الكتريكي، مخابرات، ماشين‌آلات، محصولات فلزي، سيمان، آهك و گچ، لاستيك و پلاستيك، كاني‌هاي فلزي، چاپ و نشر، نوشيدني و محصولات كشاورزي رسيد و در مقابل نيز بيشتر بازه مثبت متعلق به صنايع بيمه، خدمات رفاهي متنوع، ساير محصولات غذايي، هتل و رستوران، حمل و نقل بارزميني، خرده‌فروشي به‌استثناي وسايل نقليه موتوري و ليزينگ بود. در اين روز ۸۲۱ ميليارد تومان پول حقيقي از بازار، ۵۶۵.۹ ميليارد تومان از صندوق‌هاي سهامي و حق تقدم‌ها و ۱۳۸.۳ ميليارد تومان از صندوق‌هاي درآمد ثابت خارج شد، ولي به صندوق‌هاي اهرمي ۴.۶ ميليارد تومان و صندوق‌هاي طلا ۴۵۷.۲ ميليارد تومان نقدينگي حقيقي‌ها وارد شد.