تاثیر تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه بر بازار نفت
این روزها که قیمت نفت ساز افزایش را کوک کرده است بیشتر از هر مساله‌ای تحت تاثیر تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه و نگرانی سرمایه‌گذاران از متاثر شدن عرضه این منطقه، است. جدیدترین گزارش ماهانه اوپک حاکی از آن است که قیمت نفت سنگین ایران در مارس، برای سومین ماه متوالی افزایش یافته است.
این روزها که قیمت نفت ساز افزایش را کوک کرده است بیشتر از هر مساله‌ای تحت تاثیر تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه و نگرانی سرمایه‌گذاران از متاثر شدن عرضه این منطقه، است. جدیدترین گزارش ماهانه اوپک حاکی از آن است که قیمت نفت سنگین ایران در مارس، برای سومین ماه متوالی افزایش یافته است. سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) در گزارش ماهانه خود از بازار نفت، اعلام کرد قیمت هر بشکه نفت سنگین ایران در مارس، به ۸۳ دلار و ۴۸ سنت رسید که در مقایسه با قیمت ۸۰ دلار و ۳۴ سنت در فوریه، ۳ دلار و ۱۴ سنت معادل ۳.۹ افزایش داشت. میانگین قیمت نفت سنگین ایران از ابتدای سال ۲۰۲۴ تاکنون، به ۸۱ دلار و ۲۷ سنت در مقایسه با ۸۰ دلار و ۶۷ سنت در مدت مشابه سال ۲۰۲۳ رسیده است. ارزش سبد نفتی اوپک در مارس به ۸۴ دلار و ۲۲ سنت در هر بشکه رسید که ۲ دلار و ۹۹ سنت معادل ۳.۷ درصد در مقایسه با ۸۱ دلار و ۲۳ سنت در فوریه، افزایش داشت. میانگین ارزش سبد نفتی اوپک از ابتدای سال ۲۰۲۴ تاکنون، به ۸۱ دلار و ۷۷ سنت در هر بشکه رسیده است که در مقایسه با ۸۰ دلار و ۵۶ سنت در مدت مشابه سال ۲۰۲۳، یک دلار و ۲۰ سنت معادل ۱.۵ درصد افزایش نشان می‌دهد. طبق آمار منابع ثانویه اوپک، تولید نفت اوپک که متشکل از ۱۲ کشور است، در مارس، به ۲۶.۶۰ میلیون بشکه در روز رسید که ۳۰۰۰ بشکه در روز بر مبنای ماه به ماه افزایش داشت. تولید نفت عمدتا در ایران، عربستان سعودی، گابن و کویت افزایش داشت، در حالی که در نیجریه عراق و ونزوئلا کاهش یافت. تولید نفت ایران در مارس، با ۲۸۰۰۰ بشکه در روز افزایش، به ۳.۱۸۸ میلیون بشکه در روز رسید. همچنین شاخص‌های نفت پس از کشته شدن سه پسر رهبر حماس در حمله هوایی رژیم صهیونیستی در غزه که نگرانی‌ها نسبت به توقف مذاکرات آتش بس میان دو طرف را برانگیخت، بیش از یک دلار افزایش یافتند. رژیم صهیونیستی و حماس دور جدیدی از مذاکرات را در جنگ شش ماهه غزه آغاز کرده‌اند اما در این مذاکرات، هنوز توافقی حاصل نشده است. ییپ جون رونگ، استراتژیست بازار در شرکت آی جی در این باره گفت: قیمت‌ها به تحولات ژئوپلیتیکی در خاورمیانه حساس مانده‌اند و فعالان بازار در صورت طولانی‌تر شدن جنگ، احتمال مختل شدن عرضه نفت خاورمیانه را می‌دهند. این وضعیت، ریسک گریزی بازار را که شب گذشته، انتظارات برای کاهش نرخ بهره امریکا در ژوئن را تغییر داد، جبران کرد. نرخ بهره بالاتر، رشد اقتصادی را ضعیف کرده و تقاضا برای نفت را سرکوب می‌کند. گزارش فدرال رزرو نشان داد مقامات بانک مرکزی امریکا نگران هستند که پیشرفت حاصل شده برای کنترل تورم، ممکن است متوقف شود و سیاست انقباضی برای مدت طولانی‌تری ضروری است تا تورم را در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان، مهار کند. سرمایه‌گذاران اکنون سپتامبر را زمان احتمالی آغاز سیکل کاهش نرخ بهره در امریکا می دانند. اوپک در جدیدترین گزارش ماهانه خود، مصرف بالای سوخت در ماه‌های تابستان را پیش‌بینی کرد و همچنان به دورنمای رشد نسبتا قوی تقاضای جهانی برای نفت در سال ۲۰۲۴ پایبند ماند. سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) درآخرین گزارش ماهانه خود که منتشر شد، اعلام کرد تقاضای جهانی برای نفت در سال ۲۰۲۴، به میزان ۲.۲۵ میلیون بشکه در روز و در سال ۲۰۲۵، به میزان ۱.۸۵ میلیون بشکه در روز رشد خواهد کرد. تقویت رشد اقتصادی می‌تواند از قیمت نفت که اخیرا به بالای ۹۰ دلار در هر بشکه صعود کرده است، حمایت بیشتری کند. اوپک و متحدانش که به گروه اوپک پلاس معروف هستند، هفته گذشته موافقت کردند محدودیت عرضه فعلی نفت را تا پایان ژوئن حفظ کنند.در گزارش اوپک آمده است: با وجود برخی ریسک‌های نزولی، روند مشاهده شده در ابتدای سال، می‌تواند به پتانسیل صعودی بیشتر برای رشد اقتصادی جهانی در سال ۲۰۲۴ منتهی شود. اوپک در آستانه تابستان که معمولا تقاضای فصلی برای سوخت با سفرهای بیشتر مردم، افزایش پیدا می‌کند، پیش‌بینی کرد تقاضای جهانی برای سوخت جت به میزان ۶۰۰ هزار بشکه در روز بر مبنای سال به سال در سه ماهه دوم، بنزین به میزان ۴۰۰ هزار بشکه در روز و دیزل به میزان ۲۰۰ هزار بشکه در روز، افزایش پیدا خواهد کرد. پس از دیدار هفته گذشته کمیته نظارتی مشترک وزیران اوپک پلاس، در نشست ژوئن وزیران اوپک پلاس، درباره تمدید محدودیت عرضه فعلی یا بازگشت تولید به بازار تصمیم‌گیری خواهد شد. طبق گزارش اوپک، دورنمای تقاضای قوی برای نفت در ماه‌های تابستان، در بحبوحه ادامه ابهامات، مستلزم رصد محتاطانه بازار است تا توازن پایدار و مناسب بازار تضمین شود. اوپک نرخ رشد اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۴ را ۲.۸ درصد پیش‌بینی کرد که تغییری نسبت به گزارش ماه قبل این سازمان نداشت و اعلام کرد اقتصاد امریکا مانند همیشه، به تقاضا برای سوخت، رونق تابستانی خواهد بخشید. اختلاف بیشتر از حد معمولی بین پیش‌بینی کنندگان در مورد میزان رشد تقاضای جهانی برای نفت در سال ۲۰۲۴ وجود دارد که تا حدودی به دلیل اختلاف نظر درباره روند گذار جهانی به سمت سوخت‌های پاک‌تر است. شرکت بازرگانی انرژی ویتول، هفته جاری اعلام کرد تقاضای جهانی برای نفت امسال به میزان ۱.۹ میلیون بشکه در روز رشد می‌کند که فاصله چندانی با دیدگاه اوپک ندارد، در حالی که اداره اطلاعات انرژی امریکا پیش‌بینی خود از رشد تقاضا را به ۹۵۰ هزار بشکه در روز کاهش داده است. آژانس بین المللی انرژی که نماینده کشورهای صنعتی شده و به اوج رسیدن تقاضا برای نفت تا سال ۲۰۳۰ را پیش‌بینی کرده است، روز جمعه پیش‌بینی‌های خود را به روز خواهد کرد. اوپک بر این باور است که مصرف نفت در دو دهه آینده، همچنان رشد خواهد کرد و پیک تقاضا برای نفت را پیش‌بینی نمی‌کند.
