تغيير نگاه به بورس
تالار شيشه‌اي معاملات در اولين روزهاي رسمي كاري هفته روند چندان خوبي نداشت و ميل به سرخ پوشي داشت. در حال حاضر بورس تهران پتانسيل بسيار بالايي براي رشد و توسعه دارد اما متاسفانه شرايط حاصل اجازه رشد بازار را نمي‌دهد و بورس همچنان در روندهاي منفي حركت مي‌كند. اين روندهاي منفي اصل بازار نيست و تنها اين روندها ناشي از شرايط حاصل شده است. يعني دخالت، دستكاري، تصميم‌گيري و عوامل اينچنيني باعث شده كه بازار سهام روزهاي منفي را تجربه كند.
تالار شيشه‌اي معاملات در اولين روزهاي رسمي كاري هفته روند چندان خوبي نداشت و ميل به سرخ پوشي داشت. در حال حاضر بورس تهران پتانسيل بسيار بالايي براي رشد و توسعه دارد اما متاسفانه شرايط حاصل اجازه رشد بازار را نمي‌دهد و بورس همچنان در روندهاي منفي حركت مي‌كند. اين روندهاي منفي اصل بازار نيست و تنها اين روندها ناشي از شرايط حاصل شده است. يعني دخالت، دستكاري، تصميم‌گيري و عوامل اينچنيني باعث شده كه بازار سهام روزهاي منفي را تجربه كند.
اگر ميزان دخالت و دستكاري در بازار سهام كاهش يابد و بازار سرمايه مسير واقعي خود را پيش برود آن زمان روند پس از حدود چهار سال مي‌توان روي خوش تالار شيشه‌اي را ديد. دولت دوازدهم در سال 99 زمينه ريزش بورس را فراهم كرد و پس از آن دولت سيزدهم و مديران پيشين و فعلي اين دولت نتوانسته‌اند كاري براي بورس انجام دهند و گاها با بخشي از عملكرد خود عوامل خروج نقدينگي و اعتماد را از فراهم كرده‌اند.
سال 1403 يك شروع جديد براي بازار سرمايه است و اگر شرايط همانند روزهاي اول كاري اين سال باقي بماند احتمالا تالار شيشه‌اي روي واقعي خود را نشان دهد و شاهد رشد و توسعه در اين بازار باشيم. در حال حاضر اغلب سهام ارزندگي بسيار بالايي دارند و در قيمت‌هاي بسيار پايين معامله مي‌شوند؛ بررسي اعداد و ارقام همچنين صورت مالي بخش عمده‌اي از نمادهاي بازار نشان مي‌دهد كه سرمايه‌گذاري ميان مدت و بلندمدت سود بسيار خوبي در پي دارد و سرمايه‌گذاران مي‌توانند همانند گذشته بورس را يك سپر قوي در برابر تورم بدانند.
پيش از اين گفته شد كه بورس سپر قوي در برابر تورم و آينه تمام نماي اقتصاد كشور است؛ اما از سال 99 اين سپر و آينه شكسته شد و هر روز شاهد اوضاع وخيم‌تري هستيم و احتمالا در سال جديد اين اوضاع وخيم به روزهاي خوب تبديل شود.
روزهاي خوش در انتظار بازار سهام
علي عباسيان، كارشناس بازار سرمايه نوشت:
« معمولا در طول يك سال در بورس دو گام صعودي را داشتيم؛ بنابراين به نظر مي‌رسد اين فنر فشرده‌تر شده و امسال مي‌توانيم عقب ماندگي سال قبل را جبران كنيم. صنايع دلاري در سال ۱۴۰۳ مي‌توانند پيشران و ليدر بازار باشند و كليت بازار سرمايه را مثبت كنند. به نظر مي‌رسد در سه ماهه ابتدايي سال ۱۴۰۳ حداقل يك گام صعودي قابل توجه را داشته باشيم.
بزرگ‌ترين مانع رشد بورس در سال ۱۴۰۲ دخالت‌هاي نابجاي سياست‌گذار بوده و دخالت‌هاي سياست‌گذار ريسك‌هاي سيستماتيك را به‌شدت بالا مي‌برد؛ بنابراين در كنار ريسك‌هايي مثل ريسك نرخ ارز، نرخ بهره، جنگ و... ريسك تصميم‌گيري سياست‌گذار هم اضافه و مانع رشد بورس شد.
بورس در برنامه هفتم توسعه توسط دولت نيز به كل ناديده گرفته شده است. برنامه هفتم توسعه تنها برنامه‌اي است كه در آن تنها يك بار به بازار سرمايه اشاره شده و آن هم به عنوان قُلك و تامين سرمايه بوده؛ با وجود اينكه در برنامه‌هاي ششم توسعه بند‌هايي داشتيم كه در آن به افزايش سيستم‌هاي مالي، افزايش ابزار‌هاي مالي، شناسايي ابزار‌هاي مالي نوين اشاره شده بود؛ اما در برنامه هفتم توسعه به هيچ عنوان به اين موارد اشاره نشده و صرفا بورس به عنوان يكي از راه‌هاي تامين مالي برنامه هفتم معرفي شده است؛ بنابراين در اين برنامه هيچ اشاره‌اي به بورس نشده و بزرگ‌ترين ايرادي كه به اين دولت وارد است همين نكته است. توصيه من به سياست‌گذار، تغيير نگاه به بورس به عنوان موتور محرك اقتصاد است. نگاه اخير سياست‌گذار به بورس به عنوان عامل تورم به كل اشتباه است و بايد تغيير كند.»
خيز نفت براي صعود
بهاي معاملات نفت برنت براي تحويل در ژوئن، ۴۱ سنت افزايش يافت و به ۸۷ دلار و ۸۳ سنت در هر بشكه رسيد. بهاي معاملات وست تگزاس اينترمديت امريكا براي تحويل در ماه مه، با ۴۱ سنت افزايش، به ۸۴ دلار و ۱۲ سنت در هر بشكه رسيد. ييپ جون رونگ، استراتژيست بازار شركت‌اي جي در ايميلي به رويترز گفت: عوامل مثبت براي رشد قيمت نفت با شرايط اقتصادي بهتر از حد مطلوب در چين و امريكا، همچنان اضافه مي‌شوند و همزمان، تنش‌هاي ژئوپليتيكي در خاورميانه، شدت مي‌گيرد.
در مارس، فعاليت توليدي چين براي نخستين بار در ۶ ماه اخير، رشد كرد و در امريكا، فعاليت بخش توليد براي نخستين بار در يك سال و نيم گذشته، توسعه پيدا كرد كه به معناي رشد تقاضا براي نفت در سال ميلادي جاري خواهد بود. چين بزرگ‌ترين واردكننده نفت در جهان و امريكا بزرگ‌ترين مصرف كننده نفت در جهان است. در خاورميانه، حمله رژيم صهيونيستي به كنسولگري ايران در سوريه، نگراني‌هايي را نسبت به احتمال متاثر شدن عرضه نفت برانگيخته است.
در اين بين، نشست كميته نظارتي مشترك وزيران اوپك پلاس براي بازبيني بازار و پايبندي اعضا به محدوديت عرضه، روز چهارشنبه برگزار مي‌شود. انتظار مي‌رود در اين نشست، تغيير در سياست توليد اوپك پلاس كه در حال حاضر توليدش را ۲.۲ ميليون بشكه در روز محدود كرده است، پيشنهاد نشود. توليد نفت اوپك در ماه ميلادي گذشته، ۵۰ هزار بشكه در روز كاهش يافت و نشان مي‌دهد محدوديت عرضه داوطلبانه، تاثير داشته است.
بر اساس گزارش رويترز، سورو سركار، مدير تيم بخش انرژي بانك دي بي اس در اين باره گفت: انضباط بالاتر در اعمال محدوديت عرضه توسط اعضاي اوپك پلاس، ملموس بوده و بازار هم كاهش بيشتر توليد از سوي روسيه در سه ماه آينده را لحاظ كرده است. اين امر به همراه رويدادهاي ژئوپليتيكي اخير از جمله حمله به كنسولگري ايران در سوريه، ممكن است قيمت نفت را در كوتاه‌مدت، به حدود ۹۰ دلار در هر بشكه برساند.
بازار از نگاه معاملات
طي آخرين روز معاملاتي هفته يعني چهارشنبه شاخص كل بورس تهران 5 هزار و 642 واحد نسبت به روز كاري گذشته بالاتر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 250 هزار و 906 واحد رسيد. شاخص كل هم‌وزن بورس نيز با كاهش 128 واحدي در رقم 759 هزار و 696 واحدي ايستاد. شاخص كل فرابورس با افت 54 واحدي به رقم 25 هزار و 579 واحد رسيد. همچنين شاخص هم وزن فرابورس با كاهش 207 واحد به سطح 139 هزار و 437 واحد رسيد.
روز چهارشنبه براي سومين روز خالص تغيير مالكيت حقوقي به حقيقي بازار منفي شد و 284 ميليارد تومان پول حقيقي از بازار سهام خارج شد. نماد خساپا بيشترين خروج پول حقيقي را داشت كه ارزش آن 31 ميليارد تومان بود. پس از خساپا، نمادهاي خودرو، خگستر، كروميت و شستا بيشترين خروج پول حقيقي را داشتند. در سوي ديگر، بيشترين ورود پول حقيقي به نمادهاي فزر، چكاپا، ستران، سيستم و فسبزوار تعلق داشت.
روز اخير فملي، فولاد و نوري نمادهاي سبز پوش بورس بودند كه بيشترين اثر را در رشد شاخص كل بورس داشتند. در سوي ديگر نمادهاي شستا، حكشتي و سدشت از نمادهاي قرمز بودند كه اثر منفي بر شاخص داشتند. در فرابورس نيز نمادهاي تجلي، وسپهر و آريان بيشترين اثر كاهنده را بر شاخص داشتند و نمادهاي فزر، سپيدار و شگويا بيشترين اثر افزايشي را بر شاخص كل فرابورس داشتند.
در بين نمادهاي پرتراكنش بورس اين روز نماد ذوب بيشترين تراكنش را داشت و خودرو و فملي در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفتند. در فرابورس نيز آردينه، خاور و فنر بيشترين تراكنش را داشتند. روز چهارشنبه ارزش معاملات كل بازار سهام به 21 هزار و 843 ميليارد تومان رسيد. ارزش معاملات اوراق بدهي در بازار ثانويه 15 هزار و 298 ميليارد تومان بود كه 70 درصد از ارزش كل معاملات بازار را در اين روز تشكيل مي‌دهد.ارزش معاملات خرد نيز با كاهش 20 درصدي به نسبت روز معاملاتي قبل به رقم 4 هزار و 96 ميليارد تومان رسيد. در معاملات چهارشنبه، 56 نماد صف خريد داشتند و 36 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌هاي خريد با رشد 60 درصدي نسبت به روز كاري قبل به 122 ميليارد تومان افزايش يافت و مجموع ارزش صف‌هاي فروش نيز با كاهش 47 درصدي به 94 ميليارد تومان رسيد.
