با بالاگرفتن مباحث در مورد کمبود بنزین تولیدی کشور و واردات بنزین، بار دیگر توجهات معطوف به طرح پالایشگاه های فراسرزمینی شد؛ اما آیا این پالایشگاه ها برای اقتصاد انرژی ما به‌صرفه هستند؟
به گزارش آنا، محمدعلی خطیبی کارشناس بازار نفت در این‌باره گفت: در بازار نفت اگر شرایط عادی را داشته باشیم، اقتصاد پالایشگاه‌های فراسرزمینی را می‌توان بررسی و تحلیل کرد؛ اما وضعیت دیگر شرایط تحریمی است که ما در آن به سر می‌بریم. در این شرایط نفت ما به راحتی فروش نمی‌رود و مجبور به بازارسازی هستیم. با توجه به شرایط موجود، سرمایه گذاری در پروژه‌های پالایشگاهی فراسرزمینی روش خوبی است. با این روش می‌توانیم نفت خام خود را به فروش برسانیم و همچنین با توجه به توان فنی بالای مهندسان و شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی می‌توانیم ارزش افزوده خوبی را ایجاد کنیم.
خطیبی بیان کرد: پالایشگاهی که بحث در مورد آنها است، واحدهای پالایشگاهی خارجی هستند که به دلایلی قادر به کار نیستند. طبیعتا دانش‌بنیان‌ها و متخصصان که علم تعمیر پالایشگاه ها به ویژه در فراسرزمین را دارند به عنوان دو گام اصلی می‌توانند آنها را با شرط اینکه نفت مصرفی خود را از ایران تهیه کنند به مدار تولید بازگردانند. در این روش علاوه بر فروش نفت می‌توانیم تولیدات آنها را نیز به ایران بازگردانیم.
پالایشگاه‌های فراسرزمینی از ساخت پالایشگاه در کشور اقتصادی‌تر است!
خطیبی اظهار کرد: برای ساخت پالایشگاهی مانند پالایشگاه تهران نیاز به سرمایه گذاری حدوداً ۱۰ میلیارد دلار است. چنین سرمایه‌ای در مجموعه صنعت نفت و دولت به سختی قابل تأمین است. حتی در صورت تأمین ملزومات، ساخت پالایشگاه شاید بیش از ۴ سال هم طول بکشد. از این رو تعمیر پالایشگاهی که ساخته و آماده شده و با هزینه‌ای جزئی قادر به آغاز کار مجدد می‌شود، بسیار باصرفه‌تر است.
چرا تولید و مصرف گاز و بنزین ناتراز شد
خطیبی درباره ناترازی تولید و مصرف بنزین گفت: تا زمانی که مصرف بنزین ما حدود ۱۱۰ میلیون لیتر بود مشکلی نداشتیم، اما با پیشی گرفتن نرخ مصرف از تولید در روز‌های پیک سفر‌های جاده‌ای مصرف روزانه بنزین به حدود ۱۲۰ میلیون لیتر می‌رسد و ناچار به واردات بنزین می‌شویم.
وی ادامه داد: چند سال اخیر و بعد از پروژه ستاره خلیج فارس پالایشگاهی برای تولید بنزین ساخته نشده است، اما مصرف همواره افزایش می‌یابد. حداقل سالی یک میلیون خودرو سواری به جمعیت مصرف کنندگان اضافه می‌شود، اما پالایشگاه جدیدی اضافه نشده است؛ پس طبیعی است که دچار ناترازی در تولید بنزین شویم.
این کارشناس صنعت نفت و گاز تصریح کرد: البته مطابق اطلاعات من وزارت نفت در حال احداث پالایشگاه جدید نیز هست، اما طبیعتا این پروژه ۴ الی ۵ سال طول خواهد کشید. همچنین شایان ذکر است که تمام محصول یک پالایشگاه بنزین نخواهد بود و بنزین فقط درصدی از تولید آن را تشکیل خواهد داد. به همین جهت واضح است که تولید هرگز به مصرف نخواهد رسید؛ پس می‌طلبد که در مورد کنترل مصرف بنزین چاره اندیشی کنیم.
وی ادامه داد: اگر در مورد بهینه سازی کاری نکنیم، هرگز به مصرف نخواهیم رسید؛ از همین رو واجب است همزمان با تلاش برای افزایش تولید، نگاه ویژه‌ای به بهینه سازی مصرف بنزین نیز داشته باشیم؛ در غیر این‌صورت همواره واردکننده خواهیم ماند.
موتور خودرو‌های داخلی با کمک دانش‌بنیان‌ها باید اصلاح شود
خطیبی تاکید کرد: در اروپا مصرف نرمال خودرو‌های بنزینی حدود ۴ الی ۵ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر است؛ اما در خودرو‌های داخلی این رقم به حدود ۱۰ لیتر می‌رسد. از این رو واجب است که نسبت به بهینه سازی این خودرو‌ها اقدام کنیم. شرکت‌های دانش‌بنیان ما با بهینه سازی این حوزه و ادبیات و اصول آن آشنا هستند و باید به جد برای بهینه سازی مصرف خودرو‌ها اقدام کنیم.
وی ادامه داد: این همه خودرو نیز برای اقتصاد انرژی و سلامت و کیفیت زندگی افراد جامعه مضر است. الان ترافیک ما از کلان شهر‌ها به جاده‌ها کشیده شده است و این ترافیک بیش از پیش بر مشکلات ناترازی انرژی و مشکلات زیست محیطی ما می‌افزاید.
