گروه بازرگانی| رامین بیات|
در سالجاری باتوجه به هدفگذاری دولت، قرار است 60میلیارد دلار صادرات کالا ازسوی کشورمان انجام شود، اما در چهار ماهه نخست سالجاری با افت میزان صادرات نسبت به سال گذشته روبهرو بودیم. بهزعم کارشناسان کاهش قیمت نفت و برخی کالاهای اساسی علل اصلی کاهش حجم صادرات از نظر ارزشی بوده است. این درحالی است که همزمان با کاهش میزان صادرات، حجم واردات نیز با افت روبهرو بوده است.
براساس این گزارش، از طرف دیگر باتوجه به حصول توافق هستهیی و برچیده شدن تحریمها این گمان میرود که افزایش صادرات رقم خورد، این درحالی است که محمد لاهوتی رییس کنفدراسیون صادرات در گفتوگو با «تعادل» با بیان اینکه فرآیند برچیده شدن تحریمها 6ماه طول خواهید کشید، اظهار داشت: در نتیجه این انتظار که حذف تحریمها خیلی سریع اثر خود را روی میزان صادرات بگذارد، گزاره خیلی درستی نیست.
هدفگذاری محقق نمیشود
رییس کنفدراسیون صادرات در پاسخ به پرسشی در رابطه با پیشبینی وی از میزان صادرات در سالجاری، گفت: بهنظر بنده میزان صادرات در امسال علاوه بر اینکه به هدفگذاری که دولت بهعمل آورده یعنی 60میلیارد دلار نخواهد رسید، بلکه به میزان سال93 که بالغ بر 50میلیارد دلار بوده، نیز ممکن است، نرسد. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران درمورد دلایل خود از این پیشبینی تصریح کرد: اول اینکه بهدلیل کاهش قیمت نفت، میزان صادرات کاهش یافته، دوم بهدلیل عوارضی که دولت بر صادرات برخی کالاها وضع کرده، صادرات در برخی کالاها متوقف شده است. لاهوتی با بیان اینکه بیش از 60درصد از واردات کشور شامل کالاهای سرمایهیی، واسطهیی و ماشینآلات صنعتی و تولیدی است، گفت: بهتبع کاهش واردات این کالاها و ماشینآلات، بنگاههای صنعتی نیز سطح تولید خود را کاهش دادهاند که این موضوع نیز در مجموع به کاهش حجم صادرات انجامیده است.
وضع عوارض برای صادرات کار غلطی است
رییس کنفدراسیون صادرات با بیان اینکه دلیل دولت در توجیه وضع عوارض صادرات، جلوگیری از خامفروشی است، گفت: بهصرف اینکه میخواهیم از خامفروشی موادمعدنی جلوگیری کنیم، برای صادرات آنها محدویت و عوارض وضع کنیم، کار غلطی است. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران ادامه داد: با این تصمیم این فرصت صادرات نیز از بین رفته است و در محصولاتی که به اصطلاح خامفروشی صورت میگرفت، حجم صادرات بهشدت کاهش یافته است.
راهکار جلوگیری از خامفروشی
به گفته این فعال بخش خصوصی راهکار جلوگیری از خامفروشی خلق ارزش افزوده است، نه اینکه با تصمیمات مقطعی و کوتاهمدت از صادرات جلوگیری کرد. لاهوتی با بیان اینکه این محدودیتها و عوارضی که برای صادرات وضع شده هر چند ممکن است در کوتاهمدت بهنفع کشور باشد، اما در بلندمدت اینطور نیست، افزود: باید این توانایی در کشور ایجاد شود تا بتوان مواد خام معدنی و صنعتی را تبدیل به محصول نهایی کرد تا از طریق صادرات این محصولات نهایی خلق ارزش افزوده کرد تا برای کشور ارزآوری شود. رییس کنفدراسیون صادرات درمورد تاثیر لغو تحریمها در افزایش میزان صادرات غیرنفتی نیز عنوان داشت: باتوجه به اینکه فرآیند زمانی لغو تحریمها مدتی طول میکشد، زیاد نباید منتظر تاثیر فوری این موضوع بود، اما باتوجه به اینکه هیاتهای خارجی بعد از توافق نهایی هستهیی به کشورمان رفتوآمد دارند، باید در مذاکره با این کشورها بهدرستی و روی اصول مذاکره کرد تا آنها در کشورمان سرمایهگذاری کنند.
تصمیم درست سازمان توسعه تجارت
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران با بیان اینکه تصمیم اخیر سازمان توسعه تجارت درمورد اینکه شرکتهایی که قصد حضور در ایران و سرمایهگذاری را دارند باید 30درصد محصولات تولیدی خود در ایران را صادر کنند، افزود: این تصمیمی بهموقع و خوب است که باعث افزایش میزان صادرات غیرنفتی در بلندمدت میشود. رییس کنفدراسیون صادرات با بیان اینکه کشورهایی که برای حضور در ایران میآیند، باید برای خود نیز بازار بیاورند، ادامه داد: این تلقی نباید برای آنها ایجاد شود که فقط آنها آمدهاند که به کشورمان کالا وارد کنند، بلکه باید با مذاکراتی که با آنها صورت میگیرد، زمینه را برای ورود کالاهای ایرانی به بازارهای آنان نیز فراهم آورد.
به گفته لاهوتی، کشورمان دارای ظرفیت افزایش میزان صادرات تا میزان 4 تا 6برابر حجم فعلی را دارد، اما باید در این زمینه تمهیداتی را درنظر گرفت.
تحقق صادرات 60میلیاردی سخت است
براساس این گزارش، محسن بهرامی ارضاقدس رییس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در گفتوگو با «تعادل» در پاسخ به این سوال که آیا هدفگذاری دولت در رابطه با افزایش میزان صادرات غیرنفتی به 60میلیارد دلار محقق خواهد شد، گفت: بهنظر میرسد باتوجه به کاهش قیمت نفت که بهتبع آن افت بهای محصولات پتروشیمی و میعانات گازی را بهدنبال داشته است همچنین رکود حاکم بر بازارهای جهانی و وضعیت اقتصادی چین دستیابی به صادرات 60میلیارد دلاری قدری مشکل بهنظر میسد.
این فعال بخش خصوصی ادامه داد: باتوجه به حصول توافق هستهیی و مذاکراتی که بین کشورمان و هیاتهای خارجی برای سرمایهگذاری صورت گرفته است، شاید بتوان این هدفگذاری را با تولیدات مشترک در برخی کالاها و صادرات آنها محقق کرد.
صادرات 50میلیاردی محقق میشود
رییس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران بااشاره به اینکه قطعا از میزان صادرات غیرنفتی سال گذشته که بالغ بر 50میلیارد دلار بود، عبور خواهیم کرد، گفت: باید قدری تلاش مضاعف به خرج داد و تمام امکانات را بسیج کرد تا باتوجه به مشکلات موجود، بالاترین میزان صادرات غیرممکن را در سالجاری رقم زد.
بهرامی ارضاقدس بااشاره به اینکه تاکنون 12.5درصد نسبت به برنامهریزی برای صادرات 60میلیارد دلار از برنامه عقب هستیم، اضافه کرد: امکان دارد در سالجاری میزان صادرات غیرنفتی بین 12 تا 15درصد نسبت به هدفگذاری 60میلیارد دلاری کاهش یابد.