گلی ماندگار| هنوز زمان زیادی از اعلام سازمان جهانی بهداشت برای پایان وضعیت اضطرار کرونا در دنیا نگذشته است که سویه جدیدی از کووید ۱۹ در برخی کشورها شناسایی شده است. بر اساس آمارها به غیر از ایالات متحده، سویه EG.۵ در ایرلند، فرانسه، بریتانیا، ژاپن و چین به سرعت در حال سرایت است.
در ایران هم مسوولان اعلام کردند که جز افراد سالمند و کسانی که بیماری زمینه‌ای دارند دیگر کسی مجبور نیست در اماکن عمومی از ماسک استفاده کند. البته به گفته مسوولان سویه جدید هنوز در ایران شناسایی نشده است اما این دلیل نمی‌شود که امکان وجود آن را در کشور کاملا تکذیب کرد. به هر حال اگر قرار باشد سویه جدید یک بار دیگر جهان را درگیر کند قطعا ایران هم یکی از کشورهای درگیر خواهد بود.
هر چند که دیگر با وجود واکسن و داروهایی که در این سه سال گذشته ساخته شده است امید به زنده ماندن افراد بعد از ابتلا به کرونا بسیار افزایش یافته اما هنوز هم هستند کسانی که به دلیل ضعف سیستم ایمنی بدن یا بیماری‌های زمینه‌ای ممکن است نتوانند از فشار این بیماری جان سالم به ببرند پس همچنان امکان مرگ و میر افراد بر اثر کرونا وجود دارد. ضمن اینکه در بسیاری از کشورها از جمله ایران اکثریت قریب به اتفاق افراد نهایتا دو دوز از واکسن را دریافت کرده‌اند و همین مساله هم می‌تواند در همه‌گیری دوباره سویه جدید تاثیرگذار باشد. دنیا خیلی زودتر از آنچه که بتوان تصور کرد به زندگی عادی خود بازگشت افراد کرونا را ضعیف شده دیدند و گمان کردند همه‌چیز رو به اتمام است اما...
سویه جدید را نباید دست‌کم گرفت
دکتر مسعود مردانی، متخصص بیماری‌های عفونی در این رابطه به «تعادل» می‌گوید: قبلا هم هشدار داده‌ایم که نباید فکر کنیم کرونا به پایان رسیده است. این ویروس هر چند وقت یک بار با جهشی تازه همراه می‌شود و ممکن است حتی درمان‌های قبلی برای جهش‌های بعدی خیلی موثر نباشند. اینکه که زدن ماسک دیگر در هیچ کجای دنیا لازم و ضروری نیست به این خاطر است که مردم دوست دارند خیلی زود به زندگی عادی خود بازگردند اما اگر بخواهیم از منظر متخصصان به موضوع نگاه کنیم کرونا همچنان وجود دارد و رعایت پروتکل‌های بهداشت برای افراد به خصوص کسانی که از نظر جسمی آسیب پذیر هستند لازم است.
او می‌افزاید: خوشبختانه هنوز نمونه‌ای از سویه جدید کرونا در کشور مشاهده نشده است اما این بدان معنا نیست که امکان ورود آن به کشور وجود ندارد. باید در مبادی ورودی و خروجی کشور سخت‌گیری‌های بیشتری صورت بگیرد. از سوی دیگر چون در ایام اربعین و سفر میلیون‌ها نفر به مناطق زیارتی در عراق هستیم باید این کنترل‌ها با وسواس بیشتری انجام شود. به هر حال مساله جان افراد است که بیش از همه هر فرد باید مراقب سلامتی خودش باشد و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مانع از ابتلا به بیماری شود.
زائران باید ماسک بزنند
این متخصص بیماری‌های عفونی در مورد زائران کربلا می‌گوید: توصیه اکید این است که افراد حتما در اجتماعات از ماسک استفاده کنند. همانطور که می‌دانیم زیرسویه‌های جدید کرونا قدرت انتقال بسیار بالایی دارند. هر چند میزان مرگ و میر در سویه‌های جدید بسیار پایین است اما اگر میزان افراد مبتلا در کشور از میزان ظرفیت بیمارستان‌ها بیشتر شود احتمال مرگ و میر هم افزایش خواهد یافت. مساله اینجاست که وقتی می‌توانیم با پیشگیری و رعایت پروتکل‌های بهداشتی سلامت خود و خانواده مان را تضمین کنیم بهترین کار همین اجرای پروتکل‌ها خواهد بود.
پیش‌بینی اتمام کرونا سخت است
مردانی در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان پایانی بر کرونا در جهان متصور بود می‌گوید: متاسفانه در این زمینه نمی‌توانیم با اطمینان خاطر حرف بزنیم و پیش بینی این اتفاق سخت است. بارها و بارها تصور کرده‌ایم که کرونا تمام شده اما خیلی زود یک زیرسویه جدید با قدرت انتقال بالا دوباره جهان را درگیر کرده است. به این ترتیب اگر بخواهیم بگوییم که آیا به زندگی قبل از همه‌گیری کرونا برخواهیم گشت یا نه باید گفت که احتمالا خیر. این اتفاق اگر هم بیفتند در آینده‌ای بسیار نزدیک نخواهد بود. اما جهان حالا دیگر آماده است و می‌تواند با این ویروس و زیرسویه‌های جدید آن مقابله کند اما بهترین راه مقابل با این بیماری پیشگیری از ابتلا به آن است.
او می‌افزاید: متاسفانه در ایران بسیاری از افراد دوزهای یادآور واکسن را تزریق نکرده‌اند در حالی که باید همه ۴ دوز واکسن زده باشند اما اکثرا تنها به زدن دو دوز واکسن اکتفا کرده‌اند که این مساله هم می‌تواند باعث افزایش تعداد مبتلایان با ورود سویه جدید به کشور باشد. یکی دیگر از راه‌های پیشگیری همین تزریق دوزهای یادآور واکسن است که به همه توصیه می‌شود به خصوص افراد سالمند و کسانی که به بیماری زمینه‌ای مبتلا هستند.
پیشتازی و سرعت بالای ابتلا به سویه جدید EG5
ازسوی دیگر رییس انجمن بیماری‌های عفونی کشور با بیان اینکه سازمان بهداشت جهانی پایان شرایط اضطراری پاندمی کرونا را اعلام کرده است، گفت: سویه جدید EG5 مسری‌تر از سویه‌های دیگر است و می‌تواند جهش پیدا کند، بنابراین باید میزان پایش و رصد جهش‌ها را بالا برد تا شناسایی به موقع سویه‌های جدید انجام شود.
آمیتیس رمضانی، با اشاره به این موضوع که سازمان بهداشت جهانی هرگز کرونا را تمام شده ندانسته بلکه پایان شرایط اضطرار پاندمی کووید را اعلام کرده است، گفت: هیچ‌وقت در کشور ما و سایر کشورهای کرونا تمام نشده است اما دیگر شرایط اضطراری که با مرگ ومیر بالا همراه بود به پایان رسیده است. او در ادامه افزود: به مرور زمان و پیدایش سویه‌های جدید این ویروس از شدت آسیبی که ویروس کرونا برای فرد ایجاد می‌کرد به تدریج کاسته شد، یعنی درگیری ریه کمتر و بیشتر علائم تنفسی فوقانی تشدید شد و در نتیجه فرد فقط علائمی مانند گلودرد، آبریزش، سردرد و ترشحات چشمی پیدا می‌کند و در کل مرگ و میر بسیار کاهش پیدا کرد.
رعایت موارد بهداشتی همچنان اهمیت دارد
مدیر گروه تحقیقات بالینی انستیتو پاستور ایران، با توضیح اینکه اومیکرون نسبت به کرونای اولیه یا همان ووهان کم‌خطرتر است، تصریح کرد: کرونای اولیه دارای جهش‌های بیشتر و خطرناک‌تر از اومیکرون بود اما اومیکرون از نظر سرایت درگیری‌های بیشتری داشت، بنابراین باید بگوییم کرونا هیچ‌وقت تمام نشده است و باید شاهد زیرسویه‌های جدیدی باشیم. رمضانی بیان داشت: در شرایط فعلی موارد اضطراری کم شده و همچنان برای گروه‌های پرخطر همچون افراد دارای بیماری زمینه‌ای یا افراد مسن خطرناک است و باید تمامی موارد ایمنی و بهداشتی را مانند سابق رعایت و انجام دهند.
ویروس کرونا به صورت سینوسی در نوسان است
دبیر انجمن بیماری‌های عفونی و گرمسیری ایران، با بیان اینکه ویروس کرونا در واقع به صورت سینوس‌هایی هستند که تعدادشان زیاد و کم می‌شود، گفت: هر موجی که می‌آمد تأکید موارد بهداشتی بیشتر متوجه افراد پرخطر جامعه بود. مراقبت‌هایی همچون زدن ماسک، پرهیز از مکان‌های پر رفت و آمد و... از جمله مواردی بود که همچنان به آن تأکید می‌شود.
او در بخش دیگری از سخنان خود افزود: هنگامی که ویروس کرونا شیوع پیدا کرد یک جهش مشخص داشت و تمام کشورها سویه غالبشان مثلا دلتا یا بتا همان ویروس منتشر شده بود اما وقتی اومیکرون شناخته شد انواع و اقسام ورژن‌های مختلف و سویه‌های مختلف و ترکیبی شیوع پیدا کرد. تقریبا تا 230 نوع اومیکرون با تنوع و جهش‌های خفیف و ژنتیکی مختلف به وجود آمد که خوشبختانه هیچ کدام در حدی نبودند که تبدیل به یک جهش خطرناک شوند.
سویه جدید XBB.۱.۱۶ بالاترین میزان شیوع
رمضانی همچنین در خصوص زیرسویه جدید کرونا گفت: سویه جدید کووید یکی از زیر سویه‌های جدید و از خانواده اومیکرون و از زیر سویه‌های نوترکیب XBB است. یک سویه به نام XBB.1.16 داشتیم که بالاترین میزان شیوع را در دنیا داشت و یکی از سابواریانتهای امیکرون بود و از کشور هند شیوع پیدا کرده و سپس در دنیا شایع شده بود و رتبه اول را از نظر سابواریانتهای امکیرون داشت و هم‌اکنون این زیر سویه جدید به نام EG۵ از آن زیر سویه مشتق شده است.
او با بیان اینکه در 46 کشور جهان این زیرسویه شناسایی شده است، اظهار داشت: این ویروس جدید در برخی از کشورها نظیر امریکا بالاترین رتبه را از نظر مقدار ابتلا دارد. البته طبق اظهارنظرها مبنی بر اینکه این ویروس برای نخستین‌بار در کشور انگلیس شناسایی شده است نیز وجود دارد. از زمان شیوع سویه اومیکرون تاکنون ساب‌ورایانت‌های بسیاری داشتیم، اما خوشبختانه اغلبشان سبب ایجاد بیماری شدید نشده‌اند.
این سویه هنوز در کشور ما شناسایی نشده است
مدیر گروه تحقیقات بالینی انستیتو پاستور ایران، با بیان اینکه این ویروس در کشور ما شناسایی نشده است، یادآور شد: با توجه به اینکه در فصل تابستان قرار داریم و به تبع آن هوا گرم شده و میزان سفر‌ها نیز افزایش یافته است بنابراین طبیعی به نظر می‌رسد که همچنان ویروس کووید در جامعه وجود داشته باشد.
استفاده از خنک‌کننده‌های هوا مانند کولر بدن را مستعد ابتلا به این ویروس می‌کند اما فرد علائم سرماخوردگی را به باد کولر نسبت می‌دهد و متوجه ابتلا به کووید نیست و همین مساله سرایت این بیماری را افزایش می‌دهد که باید در حال حاضر به آن توجه شود. با توجه به اینکه شدت بیماری زیاد و خطرناک نیست و شبیه بقیه اومیکرون‌هایی است که تاکنون در حال گردش بوده است اما اگر موارد ایمنی رعایت نشود باز هم موارد بستری زیاد می‌شود زیرا سرعت سرایت آن بسیار بالا است.
