گروه راه و شهرسازی| روز گذشته 3 فروند هواپیمای ایرباس 319 وارد ناوگان هوایی ایران ایر شد، این هواپیماها که در سال 2002 ساخته شده‌اند از نوع باریک پیکر تک راهرو بوده و هر کدام ظرفیت پذیرش حدود 140 مسافر و کرو پروازی را دارند.
قرار است که با ورود این 3 فروند هواپیما، ایران ایر پروازهایی را که پیش از این با فوکر ۱۰۰ یا ATR نمی‌توانست انجام دهد با این ایرباس‌های برد متوسط انجام دهد. اما اضافه شدن این هواپیماها به ناوگان هما در حالی انجام می‌شود که در نخستین روزهای اسفند سال جاری، رییس سازمان هواپیمایی کشوری از صدور مجوز واردات تعدادی هواپیما به کشور از سوی این سازمان خبر داده و گفته بود که کانال مالی لازم هم برای خرید این هواپیماها تعیین شده است.
پیش از آن نیز وزیر راه و شهرسازی از تلاش برای خرید تعدادی هواپیمای جدید و توسعه ناوگان هوایی کشور خبر داده بود اگرچه هیچ کدام از این مسوولان جزییاتی درباره چگونگی خرید یا حتی نوع هواپیماها منتشر نکردند. ناگفته نماند که چند روز پییش هم فرزانه شرفبافی، مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگویی اعلام کرد که احتمالا تا پایان امسال 3 فروند هواپیما وارد ناوگان هما خواهد شد که نوع این هواپیماها سوخو نیست و اگرچه مدیران این هواپیماسازی به ایران آمده‌اند، اما هنوز موارد مورد نظر هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران را تامین نکرده‌اند. در این شرایط یعنی با وجود خروج امریکا از برجام و تحریم دوباره ایران برای خرید هواپیما سوال این است که این هواپیماها از کدام کشور خریداری شده اند؟ شیوه تأمین منابع مالی خرید آنها چگونه بوده است؟ و ایران ایر که با حجم بزرگی از بدهی‌های مالی روبه رو است چگونه توانسته هزینه مورد نیاز برای خرید این هواپیماها را تأمین کند.
درباره کشوری که ایران این 3 فروند هواپیما را از آن خریداری کرده، اطلاعات متناقضی منتشر شده است، تعدادی از کارشناسان اعلام کردند که این هواپیما متعلق به تهران ایر (یکی از ایرلاین‌های درحال تأسیس کشور) بوده و به مناسبت پنجاه و هفتمین سالگرد تاسیس ایران ایر به ناوگان هما اضافه شده است، یکی از اعضای کمیسیون عمران مجلس چندی پیش از همکاری عراق و ترکیه برای خرید هواپیماهای نو خبر داده بود، در این میان، برخی دیگر معتقدند که این هواپیما از تاجیکستان و عده‌ای هم از خرید این 3 فروند از مجارستان سخن می‌گویند. در این میان، گفته می‌شود که قرارداد خرید این 3 فروند هواپیما سال گذشته منعقد شده و از همین رو، در دوره پسابرجام مجوز اوفک برای خرید آنها صادر شده است. در عین حال، بنا به گفته برخی از کارشناسان صنعت هوایی، خرید هواپیماهای دست دوم مستلزم داشتن مجوز اوفک نیست. درباره اینکه تأمین مالی این 3 فروند هواپیما چگونه انجام شده است، هم اظهارات متفاوتی از سوی مسوولان حوزه هوایی منتشر شده است. پیش از این رییس سازمان هواپیمایی کشوری در گفت‌وگویی مطرح کرد که خود ایرلاین‌ها کانال مالی برای واردات این هواپیماها را ایجاد کرده‌اند، مدیرعامل هما هم در مصاحبه‌ای اعلام کرد که فعالیت‌های قراردادی این هواپیماها انجام شده و تأمین مالی این هواپیماها از طریق فاینانس که تجربه آن را بیش از این داشتیم، انجام شده است. اما درباره حجم بالای بدهی‌های ایران ایر و اضافه شدن 3 فروند هواپیمای جدید به 29 فروند هواپیمای دیگر این ایرلاین، شرفبافی می‌گوید: بدهی انباشته هما عدد بزرگی است و بازپرداخت اقساط هواپیماهای خریداری شده نزدیک است و باید با افزایش ضریب افزایش ناوگان هوایی هما راهکارهایی را پیدا کنیم که بتوانیم همه هزینه‌های مربوط به این شرکت هواپیمایی بزرگ را پرداخت نماییم. او اضافه می‌کند: باید با کاهش هزینه‌ها درآمدها را افزایش دهیم و برای دستیابی به این مساله برنامه‌هایی را تدوین کرده‌ایم که چه در انتظار صدور مجوز جهت اجراست و اگر این اتفاق رخ ندهد ترازنامه هما به شرایط ایده‌آل باز نمی‌گردد.
انجام تمامی پروازهای ایران
ورود 3 فروند هواپیمای دست دوم به ایران ایر بهانه‌ای شد تا مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در مراسم ورود این هواپیماها درباره شرایط کنونی این ایرلاین بپردازد، او گفت: پس از اعمال تحریم‌ها، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران شرایط بسیار سختی را تجربه می‌کند و با وجود اینکه خدمات لازم برای اوپریت در مقاصد خاصی دریافت نمی‌کند، اما تمامی پروازها در حال انجام است. به گزارش ایسنا، فرزانه شرفبافی اظهار کرد: مدیریت پروازها در برهه زمانی کنونی که با تحریم روبه‌رو هستیم بسیار سخت است. او با تشریح وضعیت توسعه ناوگان هما پس از امضای برجام اعلام کرد: پس از امضای برجام اداره خزانه‌داری امریکا سه مجوز اوفک را برای سه کارخانه سازنده هواپیما صادر کرد و قرار بر این شد تا ایرباس ۱۰۰ فروند هواپیما، ATR ۴۰ فروند که ۲۰ فروند آن آپشنال بود و بوئینگ هم ۸۰ فروند هواپیما به هما تحویل دهد. شرفبافی با اشاره به اینکه قراردادهای ایرباس و بوئینگ ۱۰ ساله بود، ادامه داد: قرار بود که در سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ میلادی سه فروند هواپیمای ATR تحویل داده شود و تا پایان سال ۲۰۱۷ هم 8 فروند هواپیمای ATR تحویل گرفتیم و قرار بود در مورد هواپیماهای بوئینگ نیز قرار بر این بود که در سال ۲۰۱۹ ساخته و تحویل داده شوند. او با بیان اینکه هشتم مه ۲۰۱۸ اتفاقی رخ داد که منجر به خروج یکطرفه امریکایی‌ها از برجام شد، اظهار کرد: اداره خزانه‌داری امریکا به این سه کارخانه اعلام کرد که مجوزهای اوفک باطل است و تنها می‌توانند در راستای خدمات پس از فروش اقدام کنند. مدیرعامل هما یادآورشد: خوشبختانه هیچ پیش پرداختی در مورد هواپیماهای مربوطه پرداخت نشد و هر پرداختی که در دستور کار قرار گرفت به ازای آن هواپیما وارد شد.
