وزیر جدید راه و شهرسازی در مجلس: باید راهی برای تامین منابع مالی پروژه‌ها پیدا کنیم!
گروه راه و شهرسازی|
همان‌طور که انتظار می‌رفت، دیروز مجلس یازدهم به مهرداد بذرپاش برای تصدی وزارت راه و شهرسازی رای اعتماد داد. دیروز در غیاب رییس دولت سیزدهم در دفاع از وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی خود به مجلس، 6 نماینده مجلس به عنوان مخالف و موافق هر یک به مدت 15 دقیقه سخن گفتند و سپس مهرداد بذرپاش نیز پشت تریبون قرار گرفت و سخنانی را به صورت کلی درباره حوزه‌های مرتبط با وزارت راه و شهرسازی ایراد کرد و در نهایت، پس از رای‌گیری از نمایندگان مجلس، او با ۱۸۷ رای موافق، ۶۴ رای مخالف، ۷ رای ممتنع و ۵ رای باطله از مجموع ۲۶۳ نماینده حاضر، وزیر راه و شهرسازی شد و به هیات دولت سیزدهم راه پیدا کرد.
مهم‌ترین بخش اظهارات بذرپاش در جلسه دیروز مجلس آنجا بود که به هزینه 2800 هزار میلیارد تومانی ساخت 4 میلیون مسکن در 4 سال اشاره کرد. مساله‌ای که اقتصاددانان و کارشناسان مسکن از حدود دو سال قبل و در زمان تدوین قانون موسوم به جهش تولید مسکن در مجلس به نمایندگان مجلس و سپس در دوران مبارزات انتخاباتی ریاست‌جمهوری به ابراهیم رییسی، کاندیدای ریاست‌جمهوری گوشزد کردند. نمایندگان مجلس و به ویژه اعضای کمیسیون عمران به عنوان طراح قانون جهش تولید مسکن در آن زمان و طی 17 ماه گذشته همواره اعلام کرده‌اند که شیوه تامین مالی این ابرپروژه در قانون یادشده پیش بینی شده است. رستم قاسمی، وزیر سابق راه و شهرسازی نیز این مساله را همواره تایید می‌کرد اما دیروز مهرداد بذرپاش بدون اشاره به این مکانیسم قانونی- که البته صرفا روی کاغذ آمده و تاکنون قابلیت اجرا نداشته است- گفت: «باید راهی برای تامین منابع مالی پروژه‌ها پیدا کنیم. روش‌های جدیدی لازم است.» به این ترتیب، وزیر تازه راه و شهرسازی نیز خود به خوبی می‌داند که مکانیسم تصریح شده در قانون جهش تولید مسکن مصوب 17 مرداد 1400 قابلیت اجرا ندارد و از همین رو، نمایندگان مجلس را به پیدا کردن شیوه‌ای تازه برای تامین مالی این ابرپروژه دعوت می‌کند. این ماجرا البته یک روی سکه است، روی دیگر سکه لزوم پرداخت حداقل 40 میلیون تومان از سوی متقاضیان مسکن دولتی برای مشارکت در ساخت مسکن و همچنین بازپرداخت تسهیلات اعطای احتمالی از سوی نظام بانکی است. از آنجا که مخاطبان مسکن دولتی اغلب از قشر متوسط و ضعیف جامعه هستند و در کوران جهش‌های تورمی سال‌های اخیر بیش از همیشه توان مالی خود را از دست داده‌اند، تامین پیش پرداخت و همچنین بازپرداخت اقساط تسهیلات برای آنها یا برای بخش قابل توجهی از آنها مقدور نیست. مشکلات مسکن دولتی البته رویه‌های دیگری نیز دارد از جمله انجام ساخت و سازهای احتمالی در بیابان و آنچه که شهرهای جدید خوانده می‌شود. شهرهایی که فاقد زیرساخت‌های شهری همچون بهداشت، درمان، آموزش، مسجد، کلانتری، خیابان، حمل و نقل عمومی به شهرهای اصلی و مادر و حتی آب آشامیدنی سالم نیستند و از همین رو، هزینه‌های خانه‌سازی دولتی، فراتر از 2800 هزار میلیارد تومان و طولانی‌تر از زمانبندی‌های اعلامی از سوی دولت و مجلس خواهد بود. نمونه چنین رویکردی در حال حاضر در قالب ایجاد شهرهای جدید پردیس، پرند و هشتگرد پیش روی مردم و مسوولان قرار دارد. شهرهایی فاقد امکانات و حتی فاقد جمعیت از پیش تعیین شده. در عین حال، طی دو سال گذشته بحث‌های زیادی درباره عامل کانونی و مرکزی بحران مسکن –تورم و سیاست‌های تورم زا- در ایران صورت گرفته است و حتی مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در یک گزارش علمی اعلام کرد که فضای اقتصاد کلان بر بازار مسکن سایه انداخته است و تا زمانی که نوسان‌های شدید در شاخص‌های اقتصاد کلان نظیر تورم و نرخ ارز تعدیل نشوند، مشکل سرپناه نیز حل نخواهد شد.
موافقت کمیسیون عمران
در حالی که بذرپاش به هنگام طرح سوال درباره شیوه تامین مالی ساخت مسکن دولتی هیچ اشاره‌ای به مکانیسم طراحی شده از سوی کمیسیون عمران در قانون جهش تولید مسکن نکرد و از نمایندگان مجلس خواست که شیوه جدیدی را برای تامین مالی این پروژه پیدا کنند، کمیسیون عمران با بذرپاش اعلام موافقت کرد. براساس این گزارش، پیش از اظهارات 3 نماینده مخالف و 3 نماینده مخالف وزارت بذرپاش، ذبیح‌الله اعظمی سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی از موافقت این کمیسیون با وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی خبر داد.عبدالجلال ایری سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز در گزارش خود از موافقت این کمیسیون با وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی خبر داد.
باید برنامه مسکن خود را اعلام می‌کرد
مهدی عسگری نماینده مردم کرج در مجلس در مخالفت با وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی پشت تریبون قرار گرفت و با تاکید بر ضرورت تحقق وعده دولت در حوزه ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی اظهار کرد که وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی باید برنامه خود را صراحتا در این حوزه اعلام می‌کرد. وی گفت: امروز در آستانه تصمیم مهمی در مجلس شورای اسلامی هستیم و برای وزارتخانه‌ای تصمیم می‌گیریم که زیرساخت‌های اساسی کشور را در بر می‌گیرد. ما امروز در حوزه حمل و نقل زمینی، دریایی و هوایی چالش‌های زیادی داریم. پیشرفت کشور در حوزه اقتصادی وابسته به ارتباط با همسایگان از طریق خطوط ترانزیتی شمال به جنوب و شرق به غرب است که همه اینها به وزارت راه و شهرسازی برمی‌گردد. مهم‌ترین موضوعی که در این وزارتخانه وجود دارد بحث زمین و مسکن است.
از رستم مدیرتر نیست!
مجتبی یوسفی عضو کمیسیون عمران مجلس نیز در مخالفت با گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه «آقای بذرپاش مدیر است اما قطعاً از آقای قاسمی مدیرتر نیست»، گفت: آیا در حوزه تخصصی در بین یک میلیون نفر مهندس و چندین میلیون فعال در حوزه شهرسازی، حمل و نقل و کریدورهای بین‌المللی، یک نفر نبود که معرفی شود؟
به معترضین حکمرانی چه بگوییم؟
وی گفت: از ریاست محترم جمهوری تشکر می‌کنم که این شجاعت را داشت که بعد از تشکیل کابینه اگر وزیر یا استانداری کوتاهی کرد، خودش پیش قدم شود که این کار قابل احترامی است.
مجتبی توانگر نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی نیز در مخالفت با وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی گفت: آقای رییسی ما در جریان نیروهای انقلاب با عده قلیلی که در خیابان، اغتشاش و آشوب می‌کنند مرزبندی داریم و با تمام وجود برای امنیت، رفاه و آرامش مردم در مقابل این جماعت داعش‌صفت می‌ایستیم اما معترضین برای ما مهم و محترم هستند. بر اساس نظرسنجی نهادهای دولت جنابعالی، درصد بالایی از مردم به این روش حکمرانی در دولت معترض هستند می‌خواهیم به سوال معترضین چه بگوییم؟ برای هر پستی بگوییم؛ همان آقایی که همیشه برای شهرداری تهران مطرح است؟ همان آقایی که همیشه برای وزارت رفاه، وزارت صمت و اکنون راه و احتمالا برای سازمان برنامه مطرح بوده و هست؟ فکر می‌کنید بازتاب این انتخاب در جامعه و این بخش از مردم معترض، پالسی برای اصلاح حکمرانی در دولت و مجلس است؟
وی بیان کرد: امروز روز دانشجو است و آقای بذرپاش سوابق بسیار خوبی در جنبش دانشجویی دارد. نگذارید جنبش دانشجویی با این انتخاب ناامید شود.
بذرپاش روحیه انقلابی دارد
حسین حاتمی نماینده مردم کلیبر در مجلس به عنوان موافق وزیر پیشنهادی وزیر راه و شهرسازی گفت: سوابق وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی نشان‌دهنده کارنامه درخشان عملکرد اوست و بذرپاش می‌تواند با روحیه انقلابی‌اش سرسلسله مدیران گام دوم انقلاب باشد.
وی اظهار کرد: بذرپاش دکترای مدیریت تکنولوژی داشته و رشته تحصیلی او یک میان رشته در حوزه مدیریت است، بررسی سوابق بذرپاش در حوزه‌های مختلفی همچون دیوان محاسبات، نمایندگی مجلس شورای اسلامی، معاونت ریاست‌جمهوری و موارد دیگر نشان‌دهنده کارنامه درخشان اوست.
مجلس را خوب می‌شناسد
کیومرث سرمدی عضو هیات رییسه کمیسیون اجتماعی مجلس در موافقت با گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی گفت: مهرداد بذرپاش از نظر کارآمدی توانایی بالایی دارد و مجلس را نیز خوب می‌شناسد. وی گفت: آقای بذرپاش ثابت کرده است که به لحاظ کارآمدی توانایی بالایی دارد و هم مجلس شورای اسلامی را خوب می‌شناسد و هم جایگاه نمایندگان را به لحاظ تجربه‌ای که در هیات رییسه داشته است به خوبی می‌داند.
توان راهبردی دارد
مجتبی ذوالنوری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در موافقت با گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی گفت: با توجه به اینکه این وزارتخانه مدیریتی پیچیده و چند تخصصی و چند رشته‌ای دارد، آنچه که لازم است توان راهبردی در این وزارتخانه است که آقای بذرپاش این خصوصیت را دارد.
بذرپاش: منابع مالی می‌خواهیم
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی نیز دیروز در مجلس با بیان اینکه این وزارتخانه پنج صنعت ریلی، هوایی، دریایی، ساختمان و حمل و نقل را تحت پوشش دارد، اظهار کرد: برخی می‌گویند که بنده برنامه‌ای ارایه نکرده‌ام، همین افراد در کمیسیون‌ها حضور پیدا کرده و بعد از طرح انتقادشان از جلسه خارج شدند حال اینکه اگر می‌ماندند برنامه‌هایم را هم می‌شنیدند.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی با بیان اینکه اتمام پروژه‌های نیمه تمام به منابع مالی نیاز دارد، ادامه داد: روش‌های تامین مالی برای اجرای پروژه‌ها مهم است، من رسما در دیوان محاسبات بودم و از بودجه خبر دارم، باید راهی برای تامین منابع مالی برای اجرای پروژه‌ها پیدا کنیم. روش‌های جدیدی لازم است تا بتوان مصوبات مجلس شورای اسلامی همچون ساخت چهار میلیون مسکن را اجرا کرد. ما کمبود مهندس و تکنسین فنی برای ساخت ساختمان و سایر متخصصان برای احداث نداریم.
مسکن نیازمند 2800 همت
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی در ارزیابی برای میزان بودجه لازم برای ساخت چهار میلیون مسکن با متراژ ۱۰۰ متر گفت: نزدیک به دو برابر بودجه عمرانی کشور یعنی ۲۸۰۰ هزار میلیارد تومان برای ساخت چهار میلیون مسکن نیاز داریم، پس فکر نکنید اگر از ساخت مسکن کوتاه آییم مقصر دولت است یا برعکس مقصر مجلس است، ما همه در یک کشتی نشسته‌ایم و همه برای ایران و نظام تلاش می‌کنیم مگر می‌توان برای مردم کاری نکرد.
بذرپاش با بیان اینکه وزارت راه و شهرسازی وزارت امید است، تصریح کرد: یکی از مشکلات برای ساخت مسکن زمین احتکار شده است، دولت‌ها و مجالس قبلی کاری نکردند و قیمت ملک افزایش پیدا کرد که باید برای آن چاره‌اندیشی کرد. احتکار غیرقابل قبول زمین در شهرها وجود دارد. برای ساخت مسکن یک روش واگذاری زمین به افراد سازنده است، همچنین زمین رایگان و انبوه‌سازان و پیمانکاران بزرگ که دارای منابع مالی هستند، داده شود و دولت در قالب اسنادی با آنها تبادل مالی کند. روش دیگر نوسازی بافت‌های روستایی و شهری است که در شهرهای بزرگ شهرداری‌ها مجوز لازم برای ساخت مسکن را می‌دهند.
