تعادل|
بازار خودروی کشور در رکود قرار دارد. اما این رکود هم نتوانست جلوی افزایش قیمت را بگیرد و برخی از خودروها با افزایش جزئی قیمت همراه کرد. حال اما با ورود دلار به کانال ۳۳ هزار تومان، این پرسش مطرح می‌شود که آیا قیمت خودرو به این افزایش واکنشی نشان خواهد داد. برخی تحلیلگران بازار خودرو می‌گویند: از آنجایی که بازار خودروی کشور، یک بازار دلار است پیش‌بینی می‌شود، با ادامه روند افزایش نرخ دلار، قیمت خودرو هم افزایشی شود. اما یک کارشناس خودرو روایت دیگری از وضعیت بازار در چند روز اخیر می‌دهد و می‌گوید بازار در شرایط فعلی به نوسان دلار واکنش نشان نمی‌دهد.
در همین حال، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با اشاره به راه انداختن نمایش آزادسازی واردات از سوی وزارت صمت، در اظهاراتی گفته: خودروهایی که مشمول قیمت‌گذاری است به بهانه پایین بودن کیفیت از رده تولید خارج می‌شوند، که دیگر خودرویی مشمول قیمت‌گذاری نشود و بتوان آنها را آزاد به فروش رساند به عبارتی آنها را مهندسی بازار می‌کنند.
واکنش بازار خودرو به افزایش قیمت دلار
بازار مدت‌هاست در وضعیت رکودی قرار دارد. اما این رکود هم نتوانسته است جلوی نوسان قیمت خودرو در بازار را بگیرد. از سال گذشته بازار به دلایل مختلفی دچار نوسان‌های قیمتی شد. یکی از این دلایل، کمبود عرضه خودرو به بازار بود. درحالی که دو خودروساز داخلی، یعنی ایران‌خودرو و سایپا، انحصار بازار را به دست دارند، اما تولید آنها به مشکل بر خورد و نتوانستند نیازهای بازار را تامین کنند. در نتیجه، خودروهای داخلی با افزایش قیمت در سال گذشته همراه شد.
اما هفته‌های گذشته بازار دلار با نوسانات قیمتی زیادی همراه شد. نرخ دلار در طی تنها ۱۰ روز، دو هزار تومان گران شد و دیروز هم به کانال ۳۳ هزار تومان وارد شد.
از آنجایی که بازار خودروی کشور، یک بازار دلار است پیش‌بینی می‌شود که با ادامه روند افزایش نرخ دلار، قیمت خودرو هم افزایشی شود. اما یک کارشناس خودرو روایت دیگری از وضعیت بازار در چند روز اخیر می‌دهد و می‌گوید بازار در شرایط فعلی به نوسان دلار واکنش نشان نمی‌دهد.
عماد جعفری، کارشناس صنعت خودرو در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز» گفت: افزایش قیمت دلار در طی چند روز نمی‌تواند تاثیری در قیمت خودرو داشته باشد. با توجه به شرایط اجتماعی- سیاسی فعلی، ذهن مردم درگیر افزایش نرخ دلار نیست. در نتیجه تاثیرپذیری قیمت خودرو از دلار کم شده است.
او افزود: البته در هفته‌های گذشته هم دلار افزایش داشت. اما بازار خودروی کشور تاثیری از این افزایش نپذیرفت واز وضعیت رکودی خود خارج نشد. این رکود نشات‌گرفته از چشم‌انتظاری بازار به مذاکرات برجام است. خریداران و فروشندگان با رصد اخبار پیش‌بینی می‌کنند که احتمال شکل‌گیری توافق بیشتر از عدم توافق است. پس در خرید و فروش خودروها صبر می‌کنند.
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: به نظر نمی‌رسد قیمت خودرو در روزهای آینده با افزایش همراه شود. چون مشخص نیست که این افزایش نرخ دلار موقت است و دوباره کاهشی می‌شود یا ادامه دارد.
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو ادامه داد: بازار باید رقابتی شود و امکان حضور همه شرکت‌ها ایجاد شود از این‌رو، واردات باید آزاد و تعرفه منطقی بر آن وضع شود تا فاصله قیمتی خودرو وارداتی ۱۰ تا ۲۰ درصد باشد. وی با بیان اینکه باید قیمت خودرو داخلی باید آزاد شود، گفت: خودروساز داخلی در این شرایط مجبور خواهد شد که خدمات پس از فروش و کیفیت تولیدهای خود را بالاتر ببرند و مشتری هزینه فایده می‌کند وکالاهایی که خدمات بهتری ارایه می‌کنند را خریداری می‌کند.
دادفر با اشاره به راه انداختن نمایش آزادسازی واردات از سوی وزارت صمت، خاطرنشان کرد: خودروهایی که مشمول قیمت‌گذاری است به بهانه پایین بودن کیفیت از رده تولید خارج می‌شوند که دیگر خودرویی مشمول قیمت‌گذاری نشود و بتوان آنها را آزاد به فروش رساند به عبارتی آنها را مهندسی بازار می‌کنند.
وی ادامه داد: خودروسازان داخلی برای اینکه قیمت بالای خودرو داخلی برای مردم پذیرفته شده شود این سخن طرح شد که خودروهایی که نمی‌خواهند از سبد تولید حذف شوند عرضه آنها در بورس صورت می‌گیرد. عرضه خودرو در بورس به معنی پذیرش آحاد جامعه در قیمت کشف شده در بورس است و اگر یک خودرو ۲۲۰میلیون در بازار بفروش می‌رسید؛ بعد از عرضه در بورس قیمت آن بالا می‌رود و حتی می‌توان آن را ۳۵۰ هزار تومان فروخت، به عبارت دیگر بورس خرید و فروش این کالا با قیمت بالا را در بین مردم نهادینه می‌کند.
این فعال اقتصادی تولید خودرو در صنعت داخلی را همراه با زیان دانست و افزود: خودروسازان داخلی به گونه‌ای می‌خواهند زیان را جبران کنند اما مروت، عقل و منطق ایجاب می‌کند که موانع واردات خودرو برداشته و واردات آزادنه انجام شود.
به گفته دادفر، خودرو جایگزین تارای۵۰۰ میلیون تومان است. از این‌رو، این خودرو نمی‌تواند جایگزین خودروهای حذف شده باشد. وی با بیان اینکه صنعت خودروسازی در ایران گرفتار تفکر پرایدساز است، تصریح کرد: به نظر نمی‌رسد که این فکر بتواند برای مردم کاری کند ونتیجه‌ای جز ایجاد نارضایتی نخواهد داشت متاسفانه نهاد و شخصیتی نداریم که جلوی صنعت خودروساز بایستد. مجلس هم مدتی که بحث در زمینه خودرو را رها کرده است.
بازار بلاتکلیف خبر قطعی
اما بازار در روزهای گذشته شاهد افزایش قیمت جزئی برخ از خودروها بود. برای مثال خودروی پارس اتوماتیک در ۲۰ شهریور، ۴۵۳ میلیون تومان بود. اما قیمت این خودرو امروز ۱۰ مهر ۱۴۰۱ به ۴۶۵ میلیون تومان رسیده است. در بازار مشاهده می‌شود که فروشنده‌ها به دلیل اینکه دلار صعودی شده، می‌خواهند از این فضا سودی ببرند و خودروهای خود را با قیمت بالاتری بفروشند که با افزایش قیمت، مردم به این بازار حجوم ببرند و خودرو بخرند. اما مدت‌هاست که این شگرد بازاریان پاسخگو نیست وبازار را از رکود خارج نمی‌کند. عاملی که بازار را از رکود خارج می‌کند، اتمام چشم‌انتظاری و بلاتکلیفی بازار است. باید در رابطه با واردات خودرو و مذاکرات برجام به کشور یک خبر قطعی منتشر شود. اگر اعلام کنند که وارداتی در کار نیست، قیمت‌ها شدیدا افزایشی می‌شود. اما اگر اعلام شود که واردات صورت می‌گیرد و خودروهای خارجی به بازار می‌آید، بازار با یک افت قیمتی شدید همراه خواهد شد. کارشناسان صنعت خودرو می‌گویند که باید اعلام شود که مذاکرات به بن‌بست رسیده یا نه. اگر مذاکرات به بن‌بست رسیده باشد، مردم دیگر منتظر نمی‌ماند و بدون توجه به نوسانات دلار، دوباره اقدام به خرید خودرو می‌کنند و بازار هم از رکود خارج می‌شود.
واردات خودرو استارت خورد
وزارت صنعت، معدن و تجارت در واکنش به انتشار مطلب یکی از روزنامه‌ها با عنوان «واردات خودرو امسال منتفی است»، توضیحاتی ارایه داد. به گزارش ایرنا، بر اساس توضیحات مرکز ارتباطات وزارت صمت، پس از اینکه آیین‌نامه اولیه در هیات وزیران به تصویب رسید، تدوین دستورالعمل اجرایی در دفتر تخصصی خودرویی این وزارتخانه آغاز شد. در کارگروه‌های تخصصی با حضور واردکنندگان، تولیدکنندگان خودرو، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی کار تدوین دستورالعمل انجام شده و هم‌زمان از شرکت‌هایی که برنامه واردات را در دستور کار خود داشتند، درخواست شد تا برنامه‌های خود را به دفتر خودرویی وزارت صمت ارسال کنند. پس از دریافت، درخواست آنها مورد بررسی قرار گرفت و در حال حاضر مطابق با آیین‌نامه واردات و دستورالعمل اجرایی آیین‌نامه فرایند واردات آغاز شده است.
ابوالفضل خلخالی، معاون دفتر تخصصی صنایع خودرو وزارت صنعت هم در گفت‌وگو خبرگزاری تسنیم، درخصوص وضعیت واردات خودرو، اظهار داشت: در وزارت صنعت براساس آیین نامه اجرایی مصوبه هیات وزیران مبنی بر واردات خودرو روند بررسی و اجرای مصوبه واردات خودرو در حال انجام است.
طبق دستورالعمل آیین‌نامه واردات خودرو، بحث سود بازرگانی بر اساس کتاب قوانین صادرات و واردات و سود بازرگانی مطابق با آن چیزی که تا امروز وجود بوده، در نظر گرفته می‌شود و سود شرکت به صورت یک سود متعارف خواهد بود، اما با توجه به اینکه بازار در بخش خودرویی یک بازار نامشخص است موضوع میزان تقاضا و قیمت هم در نظر گرفته می‌شود و خودروهایی که وارد می‌شوند در بورس کالا عرضه خواهند شد و مابه‌التفاوت قیمت پایه، به همراه سود بازرگانی و سود متعارف شرکت با قیمتی که در بورس به فروش خواهد رفت به عنوان سود قطعی توسط دولت برداشت می‌شود. به این صورت که خودرو در بورس به فروش می‌رسد و سازمان بورس قیمت محصول را بر اساس قیمت فوق و هزینه‌های حمل و نقل که سیف می‌شود با سود بازرگانی دولت و حقوق گمرکی و همچنین سود شرکت، پرداخت می‌کند در نهایت سازمان بورس به دولت تحت عنوان سود بازرگانی قطعی پرداخت می‌کند. بر این اساس هم محصولات خودرویی به دست مردم می‌رسد، هم واسطه‌گری کاهش پیدا می‌کند و سود بازرگانی در بخش‌های مربوط به فناوری‌های خودرویی هزینه خواهد شد. علاوه بر آن با توجه به اینکه بازار خودرو ملتهب است، مجبور هستیم که خودرو را در بورس به فروش برسانیم.
