تعادل|
بازار خودرو درحالی پس از تجربه یک‌دوره روند افزایش قیمت‌ها، اکنون روند نزولی را طی می‌کند و قیمت خودرو در حال ریزش است که وزارت صمت با رونمایی از نسخه جدید خود به دنبال گران کردن محصولات شرکت‌های خودروساز است و زمان‌بندی افزایش قیمت خودرو در مبدا را هم اعلام کرده است. معاون خودرویی وزرات صمت، می‌گوید: با توجه به اینکه از سال ۹۹ قیمت کارخانه‌ای خودروها تغییری نداشته و با توجه به تورم موجود به احتمال زیاد بین ۳۰ تا ۷۰ درصد افزایش قیمت خودرو را شاهد خواهیم بود.
بنابراین باید کف رشد قیمت خودرو در مبدا را 30 درصد دانست و یک اختلاف 10 درصدی را در سقف قیمت کارخانه محصولات تولیدی خودروساز شاهد هستیم. بنا بر اعلام معاون وزارت صمت، محاسبات در انتهای فروردین ماه انجام خواهد شد و در نهایت قیمت‌های جدید اعلام می‌شود. با توجه به این اظهارات، باید منتظر زلزله چند ده ریشتری قیمت‌های کارخانه‌ای خودرو باشیم.
عرضه خودرو در بورس منتفی شد
صدای افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو بیش از هر زمان دیگری شنیده می‌شود. به نظر می‌رسد سیاست‌گذار خودرویی مشغول جمع‌بندی نهایی در این زمینه است و قصد دارد مجوز افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو را در سال 1402 صادر کند.
در همین راستا، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به تازگی در نشست خبری پایان سال 1401 گریزی به بحث افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو زد. مجید عشقی گفت قیمت محصولات تولیدی شرکت‌های خودروساز در مبدأ باید به گونه‌ای تعیین شود که خودروسازان با فروش محصولات خود زیان نکنند.
این مدیر بورسی اعلام کرد چنانچه قیمت کارخانه‌ای خودرو به میزانی افزایش پیدا کند که خودروسازان در فروش محصولاتشان با زیان روبرو نشوند دیگر نیازی به عرضه خودرو در بورس نیست. عشقی معتقد است اگر ایران خودرو و سایپا همانند سال‌های پیش به فروش با قیمت‌های دستوری ادامه می‌دادند، دیگر اثری از صنعت خودرو باقی نماند.
او تاکید کرد ما اصراری به فروش خودرو در بورس کالا نداریم. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد دلیل اصرار به عرضه خودرو از مسیر بورس کالا به این دلیل بود که شرکت‌های خودروساز تا حد امکان از زیان دهی دور شوند.
آن طور که عشقی می‌گوید قول‌هایی در ارتباط با افزایش قیمت خودرو در مبدا داده شده و قرار است این افزایش قیمت‌ها به گونه‌ای اعمال شود که خودروسازان زیانی در صورت‌های مالی خود ثبت نکنند. این مدیر بورسی معتقد بود بحث بر سر این مساله که عرضه خودرو در بورس کالا سبب افزایش یا کاهش قیمت‌ها در بازار شده را نمی‌توان راستی‌آزمایی کرد؛ تنها اتفاقی که می‌توان درباره فروش بورسی خودرو گفت این است که هیچگاه قیمت خودروهای عرضه شده در بورس کالا بیشتر از قیمت‌های نبوده که مصرف‌کننده باید در بازار برای آن خودروها پرداخت می‌کرده است.
با توجه به اظهارات رییس سازمان بورس و اوراق بهادار باید پرونده عرضه خودرو را تا اینجای کار بسته شده تلقی کرد. معاون وزیر صمت هم در نشست خبری روز گذشته با تایید صحبت‌های عشقی درباره عرضه خودروها در بورس کالا در سال آینده عنوان کرد: با توجه به نظر شورای رقابت برای عرضه خودروها پس از به روزرسانی قیمت خودروها در سال آینده و نظر بر عرضه به صورت طرح‌های فروش در نظر گرفته شده (طرح یکپارچه عرضه خودروهای داخلی) و نظر مخالف این شورا با عرضه در بورس، احتمالا بحث عرضه خودروها در بورس کالا در سال ۱۴۰۲، منتفی باشد.
افزایش قیمت خودرو در مبدا
پیشتر مازیار بیگلو عضو هیات رییسه انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو از رشد 30 درصدی تا 80 درصدی قیمت خودرو در مبدا خبر داده بود. حال وزارت صمت رسما از نسخه گران شدن خودروها رونمایی کرد. معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت روز گذشته در نشست با خبرنگارن با اشاره به ورود مجدد شورای رقابت به بحث قیمت‌گذاری خودرو گفته بود: با توجه به وضعیت فعلی خودرو و تقاضای بیشتر آن در مقایسه با عرضه، از نظر شورای رقابت خودرو دارایی بازار انحصاری است و به همین منظور در مقوله قیمت‌گذاری آن ورود می‌کند.
منوچهر منطقی افزود: شورای رقابت در این زمینه مبنای کار را سازمان حمایت قرار می‌دهد و قیمت‌های پیشنهادی سازمان حمایت را (که آن هم بر مبنای صورت‌های مالی شرکت‌ها است) دریافت و مصوب می‌کند. به گفته او، بر این اساس اگر افزایش در قیمت خودروها داشته باشیم بر مبنای صورت‌های مالی شرکت‌های تولیدکننده است و شورای رقابت این قیمت‌ها را صحت سنجی می‌کند. او افزود: با توجه به اینکه از سال ۹۹ قیمت کارخانه‌ای خودروها تغییری نداشته و با توجه به تورم موجود به احتمال زیاد بین ۳۰ تا ۷۰ درصد افزایش قیمت خودرو را شاهد خواهیم بود. در این راستا محاسبات در انتهای فروردین ماه انجام خواهد شد و در نهایت قیمت‌های جدید اعلام می‌شود. با توجه به برگزاری فروش گسترده خودرو توسط سیاست‌گذار خودرویی و عرضه خودروهای فروخته شده در این طرح فروش از اواخر خردادماه یا اوایل تیرماه 1402 اعضای شورای رقابت تنها تا آن زمان فرصت دارند تا لیست جدید قیمت محصولات تولیدی شرکت‌های خودروساز را تکمیل کنند
ریزش قیمت‌ها در بازار خودرو
اما از قیمت‌ها در بازار خودرو چه خبر؟ گرچه طی هفته‌های گذشته قیمت خودرو با سرعت زیادی روند صعودی را طی کرد، اما از چند روز گذشته با آغاز ریزش قیمت دلار بازار خودرو هم دنده معکوس کشید و قیمت برخی مدل‌ها کاهش یافت. به نظر می‌رسد اکنون این بازار ارز است که هیجانات خود را بلافاصله در بازار خودرو هم تخلیه می‌کند؛ اما این هیجانات در زمان سقف‌شکنی‌های دلار شدت و سرعت بیشتری دارد تا زمان کف‌نشینی ارز. چراکه از زمان رکوردشکنی قیمت دلار تا امروز، قیمت این ارز 14 هزار تومان کاهش پیدا کرد؛ یعنی ریزش حدود 22 درصدی قیمت‌ها، با این حال ریزش قیمت انواع خودرو تقریباً در محدوده یک درصد است.
ارزیابی معاملات خودرویی حاکی از تغییرات قیمت دارد. به‌طوری‌که پراید 111 که هفته‌های گذشته روند افزایش قیمت را در پیش گرفته بود، در نرخ 345 میلیون تومان ثابت ماند.پژو ۲۰۷i که با جهش قیمت همراه شد و قیمت آن در بازار افزایش یافت، ۱۹ میلیون تومان ارزان و در نرخ ۶۰۹ میلیون تومان عرضه شد. قیمت دنا پلاس هم پنج میلیون تومان کاهش داشت و در نرخ ۷۵۵ میلیون تومان عرضه شد.
اما پژو پارس سال، مدل ۱۴۰۰ هم که در روزهای گذشته جهش قیمتی زیادی را تجربه کرد، یک میلیون تومان گران شد و به نرخ ۴۷۲ میلیون تومان در بازار خودرو کشور رسید. پژو ۲۰۶ تیپ ۵ که یکی از پرطرفدارهای بازار خودروهای داخلی است، با پنج میلیون تومان افزایش قیمت نسبت به روز گذشته همراه شد و نرخ ۵۱۰ میلیون تومان را در کارنامه خود ثبت کرد. اما خودروهای خارجی و مونتاژی بازار خودرو امروز چه قیمتی را در کارنامه خود ثبت کردند؟ لاماری که یکی از خودروهای تازه‌وارد بازار کشور است، رکورد جدیدی را ثبت کرد. این خودرو طی یک روز ۲۰ میلیون تومان ارزان شد و به 2 میلیارد و ۵۰ میلیون تومان رسید. دیگنیتی نیز نسبت به روزهای گذشته۲۰ میلیون تومان کاهش قیمت را تجربه کرد و در قیمت یک میلیارد و ۹۷۰ میلیون تومان عرضه شد. کیا اپتیما هیبریدی مدل ۱۳۹۷ هم به پنج میلیارد و 500 میلیون تومان رسید. ام‌وی‌ام X22 pro نیز روز گذشته، به قیمت یک میلیارد و 70 میلیون تومان عرضه شد.
کارشناسان درباره قیمت خودرو در روزهای آینده می‌گویند: به نظر می‌رسد ریزش قیمت خودرو در بازار تنها تا پایان سال ادامه داشته باشد و سال آینده مجدداً قیمت‌ها روند صعودی به خود می‌گیرند.
