تغییرات برای بورس

مریم محبی

اصلاح نرخ سود بانکی در کشورهای پیشرفته و کشورهایی مثل ایران که درحال توسعه هستند، تفاوت بسیار زیادی دارد؛ به این صورت که ما زیرساخت‌های استفاده نکرده زیادی داریم درحالی که در کشورهای پیشرفته تقریبا از تمام ظرفیت‌ها استفاده شده و برای مقابله با تورم ناچار هستند نرخ سود بانکی را افزایش دهند. بازار پول و سرمایه از قدیم رقیب سنتی یکدیگر هستند و هر زمان یکی از آنها بتواند جذابیت بیشتری داشته باشد، پول‌ها به آن بازار سرریز شده و بازارهای موازی دچار افت شدید می‌شوند. افزایش نرخ سود بانکی نیز سپرده‌های ترسو را از بازار سرمایه دور می‌کند و مردم دوباره به سمت بازارهای موازی می‌روند. دولت‌ها معمولا برای جلوگیری از افزایش نرخ تورم که با نرخ بهره در ارتباط مستقیم است، سعی می‌کنند تا نرخ سود بانکی را افزایش دهند تا تورم ثابت بماند. بنابراین در شرایطی که تورم بالا باشد، لازم است تا سیاست‌های انقباضی در پیش گرفته شود تا سرعت گردش پول کم شود و تورم پایین بیاید. اما این موضوع در کشوری مثل ما تفاوت دارد؛ با کسری بودجه بالا و افزایش نرخ بهره، همچنان موتور چاپ پول با سرعت بیشتری کار خواهد کرد و به این ترتیب، با افزایش نرخ سود بانکی نه تنها نمی‌توانیم همانند کشورهای پیشرفته عمل کنیم، بلکه تورم افزایش یافته، کسری بودجه بیشتر شده و گرانی‌ها افزایش خواهد یافت. در نتیجه باز هم شاهد ضعیف‌تر شدن قدرت پول ملی خواهیم بود. خبرهای مهمی برای بورس بود که اولین خبر افزایش قیمت دلار بود که باعث می‌شود ارزش جایگزینی شرکت‌ها افزایش پیدا کند و انتظار رشد دیرهنگام‌‌‌‌‌‌‌تر بازار سرمایه نسبت به دلار را برای ما به ارمغان خواهد آورد؛ در واقع افزایش قیمت دلار به‌رغم اینکه اتفاق خوبی در اقتصاد نیست اما با توجه به این باور که بازارهای موازی می‌توانند با تاخیر از هم رشد کنند، احتمال رشد تقویت پیدا می‌کند و بازار سهام نیز از این قاعده مستثنی نیست. خبر بعدی که اتفاق مهمی ارزیابی می‌شود بحث احتمال از سرگیری مذاکرات برجامی است. همواره دخالت به بورس و شرکت‌های بورسی ما آسیب زده و دولت با این اقدام عرصه را بر صادرکنندگان تنگ‌‌‌‌‌‌‌تر خواهد کرد و می‌تواند حاشیه سود غیرعملیاتی آنها را کاهش داده و منجر به این شود که شرکت‌ها نتوانند نرخ تسعیر را به عنوان یک‌سود شناسایی کنند. بنابراین در این بخش ما عملکرد مثبتی را مشاهده نکردیم و آنچه انتظار می‌رود این است که در هفته آینده باید به‌دنبال اخبار مثبت از روابط بین‌الملل ایران باشیم. هرگونه اخبار مثبتی که بتواند به ما این سیگنال را بدهد که بزودی شاهد گشایش‌های احتمالی در بحث روابط بین‌الملل خواهیم بود، در رشد بازار سهام موثر است اما در غیر‌این‌صورت احتمالا روند رنج در بازار ادامه خواهد یافت.