بودجه دولت هر سال توسط سازمان برنامه و بودجه کشور، تهیه و تنظیم می‌شود و دولت موظف است تا ۱۵ آذر ماه لایحه بودجه را به مجلس تسلیم کند، در روزهای اخیر و با نزدیک شدن به موعد تقدیم لایحه بودجه، مسعود میرکاظمی، رییس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد دولت در بودجه ۱۴۰۲ هیچ برنامه‌ای برای افزایش قیمت حامل‌های انرژی ندارد.
در این میان ارقام پیشنهادی سازمان برنامه و بودجه نیز منتشر شد که گمانه‌زنی‌های زیادی را به دنبال داشت. در این ارقام پیشنهادی صادرات نفت ۲/۱ میلیون بشکه در روز با قیمت ۷۰ دلار و با نرخ تسعیر ارز برمبنای ETS اعلام شده که در سال جاری ۶۰ دلار بوده و نرخ ETS نیز در سال جاری ۲۳ هزار تومان است. اما این نرخ برای سال آینده ۲۶ هزار تومان پیشنهاد شده است. متوسط افزایش حقوق کارمندان ۲۰ درصد پیشنهاد شده و بودجه عمرانی نیز که در سال جاری ۵۱۹ هزار میلیارد تومان بود، برای سال آینده با کاهش شدیدی به ۲۸۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.
این ارقام پیشنهادی و خبر رشد نکردن قیمت حامل‌های انرژی و شاید کاهش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، موجب شده تا فعالان بازار بیش از پیش چشم به تاثیرات احتمالی بودجه سال آینده بر بازار سرمایه داشته باشند. «مهدی افشار‌اعلم» کارشناس بازار سرمایه در برنامه شمارش معکوس شنبه به بررسی تاثیر بودجه ۱۴۰۲ بر روند بورس تهران پرداخت. او در ابتدا اعتقاد داشت که سقف‌شکنی دلار در هفته‌های گذشته محرک اصلی رشد بازار سهام به دلیل رشد چشم‌اندازهای تورمی بوده است و اکنون وجود برخی ابهامات همچون بودجه ۱۴۰۲ باعث توقف دوباره آن شده است و البته نبود پول در بازار دلیل اصلی عدم یک روند صعودی پایدار است. او در ادامه افزود که خرید بلوک سهام هلدینگ خلیج‌فارس نشان از وجود نقدینگی در شرکت‌ها دارد اما به دلیل حاکمیت دولتی در اکثر شرکت‌های بزرگ، شاهد ورود این پول به سهام نیستیم و اغلب آنها در سپرده‌های بانکی و اوراق پارک شده‌اند. وی در رابطه با ارز نیمایی اعتقاد داشت که دولت باید از تجربه تلخ ارز ۴۲۰۰ تومانی درس بگیرد اما متاسفانه شاهد چنین اتفاقی نیستیم و نبود سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری درست شرایط اقتصادی را به روزهای سختی وارد کرده است. او افزود که در بدنه دولت و سیاستمداران نبود نگاه درست به اقتصاد موجب شرایط این روزها شده و بدتر آنکه همچنان بر این روند پافشاری می‌شود. وی در ارتباط با افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها در سال جاری و تبعات آن معتقد بود که بسیاری از شرکت‌های ارزآور و اصلی کشور به سمت زیان‌دهی حرکت کرده‌اند و سهامداران اصلی آنها نیز اغلب صندوق‌های بازنشستگی و تامین اجتماعی هستند که در حال حرکت به وضعیت بحرانی هستند. او افزود: این موضوع می‌تواند تبعات سنگینی را بر مردم وارد کند و قشر ضعیف جامعه با فشار بیشتری روبرو شوند. وی در نهایت درباره چشم‌انداز بورس تهران در ادامه راه اعتقاد داشت که سرمایه‌گذاران بورس تهران همچون غرق‌شدگان یک کشتی هستند که توسط دولت و سیاست‌گذاری‌های آن غرق شده‌اند و راه فراری از آن وجود ندارد.
بر این اساس محمدمهدی بحرالعلوم کارشناس بازار سرمایه معتقد است: در حال حاضر پارامتر‌های بنیادی مانند نرخ دلار، تا حدودی مدیریت خوب بازار، کنترل عملیات معاملات الگوریتمی بازارگردان‌ها و در حقیقت عدم فروش حقوقی‌ها اتفاق افتاده است که در کنار آن رشد نرخ دلار و بازگشت نسبی قیمت‌های جهانی نیز تقریبا کف‌سابی خوبی داشته است بنابراین این موارد جزو عوامل اصلی هستند که تا حدودی شرایط بازار را بهتر کرده‌اند. وی ادامه داد: طبیعتا اگر این شرایط تدام داشته باشد یعنی همچنان بازار تا حدودی به خوبی مدیریت شود و فروش‌ها و معاملات الگوریتمی کنترل شود، کمی اعتماد به بازار بازگردد و اصلاحات مقطعی انجام شود تا بازار انرژی لازم را داشته باشد می‌توان گفت که پارامتر‌های نرخ ارز و قیمت‌های جهانی ریسک خاصی را پیش‌روی بازار نمی‌گذارد حتی به نفع آن نیز است و می‌تواند از این دو پارامتر انرژی لازم را بگیرد. قائم‌مقام مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری مدبران اقتصاد افزود: چیزی که ریسک پیش‌روی بازار است بحث بودجه ۱۴۰۲ است که اگر ریسک بودجه و نحوه سیاست‌گذاری دولتی در بودجه مناسب باشد به نظر می‌رسد بازار می‌تواند تا انتهای سال رشد مجددی را تجربه کند.
بازار از دریچه معاملات
شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات دیروز یکشنبه با ۱۱ هزار و ۵۵۵ واحد افزایش در ارتفاع یک میلیون و ۴۰۴ هزار واحدی ایستاد. شاخص هم‌وزن با چهار هزار و ۸۹۶ واحد افزایش به ۴۰۲ هزار و ۸۵۵ واحد و شاخص قیمت با ۲ هزار و ۹۱۶ واحد رشد به ۲۳۹ هزار و ۹۵۶ واحد رسید. شاخص بازار اول، ۱۰ هزار و ۶۹۰ واحد و شاخص بازار دوم، ۱۶ هزار و ۳۱۳ واحد افزایش را ثبت کردند.
روز اخیر در معاملات بورس تهران، بیش از هفت میلیارد و ۴۷۲ میلیون سهم، حق‌تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۳۵ هزار و ۶۶۱ میلیارد ریال معامله شد. همچنین فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) با یک هزار و ۱۴۵ واحد، ایران خودرو (خودرو) با ۸۸۸ واحد، پالایش نفت بندرعباس (شبندر) با ۷۲۵ واحد، پالایش نفت اصفهان (شپنا) با ۶۶۲ واحد، شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) با ۶۶۲ واحد، پالایش نفت تهران (شتران) با ۶۴۶ واحد و سایپا (خساپا) با ۴۷۰ واحد تاثیر مثبت بر شاخص بورس داشت. در مقابل مبین انرژی خلیج فارس (مبین) با ۶۵ واحد، صنعت غذایی کورش (غکورش) با ۳۵ واحد، معدنی و صنعتی چادرملو (کچاد) با ۳۲ واحد و حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس (حفارس) با ۲۶ واحد تاثیر منفی بر شاخص بورس به همراه داشت. بر پایه این گزارش، دیروز نماد گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو (خگستر)، سایپا (خساپا)، بورس کالای ایران (کالا)، پالایش نفت اصفهان (شپنا)، شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا)، ایران خودرو (خودرو) و پالایش نفت تهران (شتران) در نمادهای پُرتراکنش قرار داشتند. گروه خودرو هم در معاملات روز یکشنبه صدرنشین برترین گروه‌های صنعت شد و در این گروه یک میلیارد و ۹۶۸ میلیون برگه سهم به ارزش پنج هزار و ۷۹۷ میلیارد ریال دادوستد شد.
شاخص فرابورس نیز دیروز بیش از ۱۲۴ واحد افزایش داشت و به ۱۸ هزار و ۴۷۰ واحد رسید. در این بازار بیش از ۲ میلیارد و ۸۴۹ میلیون برگه سهم و اوراق مالی دادوستد شد و تعداد دفعات معاملات روز اخیر فرابورس بیش از ۱۹۷ هزار و ۳۴۱ نوبت بود. پتروشیمی زاگرس (زاگرس)، شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین (صبا)، فرابورس ایران (فرابورس)، بیمه پاسارگاد (بپاس)، پالایش نفت شیراز (شراز) و فولاد غدیر ایرانیان (فغدیر) با تاثیر مثبت بر شاخص فرابورس همراه بودند.
همچنین پلیمر آریا ساسول (آریا)، کلر پارس (کلر)، پیشگامان فناوری و دانش آرامیس (تپسی)، بیمه سامان (بساما) و پتروشیمی مارون (مارون) تاثیر منفی بر این شاخص داشتند.
