گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری |
روز شنبه 30 مرداد 1400، نرخ ارز و طلا در بازار با افزایش همراه شد و دلار ۲۷ هزار و ۴۰۰ تومان و هر یورو ۳۱ هزار و ۹۰۰ تومان به فروش رسید. لیر ترکیه 3410 و اونس جهانی طلا 1781 دلار معامله شد.
کارشناسان می‌گویند تحت تاثیر عوامل مختلف از جمله تحولات افغانستان و به قدرت رسیدن طالبان، بسته شدن بازار صرافی ارز هرات که یکی از چهار مرکز تعیین نرخ ریال ایران است و در کنار سلیمانیه، دبی و استانبول، در تعیین نرخ ارزها در مقابل ریال ایران نقش بازی می‌کند، در نتیجه عرضه ارز کاهش یافته و اثرات روانی بر بازار ارز گذاشته و موجب رشد نرخ دلار شده است.
از سوی دیگر، اظهارات رابرت مالی نماینده امریکا در مذاکرات هسته‌ای و همچنین اظهارات چند مقام اتحادیه اروپا، در مورد ضرورت بازگشت ایران به میز مذاکره و روند غنی‌سازی ایران و لزوم از دست ندادن فرصت‌های مذاکره و اجرای تعهدات دو طرف، موجب شده که بازار نسبت به آن واکنش نشان داده و نرخ ارز را افزایش دهد. زیرا هنوز مشخص نیست که دولت جدید چه زمان مذاکرات را آغاز و ادامه خواهد داد. همچنین تشکیل کابینه دولت جدید و اظهارنظرات مسوولان اقتصادی و وزرای پیشنهادی در دولت آینده، موضوع واکسن کرونا و آمار بیماران مبتلا و تعداد افراد فوت شده در هفته‌های قبل، همگی مواردی است که بر اقتصاد ایران سایه افکنده و موجبات رشد نرخ ارز را فراهم کرده است و صاحب نظران می‌گویند که باید آینده مذاکرات، رفع تحریم‌ها، فروش نفت و کاهش محدودیت‌های بانکی و تجاری مشخص شود تا کسری بودجه کاهش یافته و پول‌های ایران در بانک‌های خارجی آزاد شود و درآمد تجاری و ارزی ایران را افزایش دهد.
روز شنبه، نایب رییس اتحادیه طلا و جواهر از ورود سکه به کانال ۱۲ میلیون تومان و گرانتر شدن قیمت دلار در ۳۰ مرداد ۱۴۰۰ خبر داد.
محمد کشتی آرای با اشاره به اینکه هر اونس جهانی طلا با قیمت ۱۷۸۴ دلار عرضه شده است، افزود: قیمت سکه طرح جدید ۱۲ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان، قیمت سکه طرح قدیم ۱۱ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان، نیم سکه ۶ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان، ربع سکه ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و سکه گرمی ۲ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان بفروش می‌رسد.هر گرم طلای ۱۸عیار ۱ میلیون و ۱۶۰ هزار تومان و هر مثقال طلا ۵ میلیون و ۲۵ هزار تومان فروخته می‌شود.
افزایش قیمت ارز
دلیل اصلی سیر صعودی بهای سکه
نایب‌رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران گفت: قیمت سکه و طلا براساس نرخ ارز و اونس جهانی تعیین می‌شود که با توجه به رشد قیمت ارز در روزهای گذشته، شاهد سیر صعودی بهای سکه و طلا بودیم. با توجه به اینکه همه اصناف به دلیل محدودیت‌های کرونایی تعطیل است، با وجود تعطیلی بازار، قیمت‌ها در جریان است و نرخ طلا و سکه به دلیل اعلام انس جهانی تعیین و اطلاع‌رسانی می‌شود. نائب‌رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران درباره رشد قیمت سکه در روزهای اخیر و ورود قیمت سکه به کانال ۱۲ میلیون تومان اظهار داشت: قیمت سکه و طلا براساس نرخ ارز و اونس جهانی تعیین می‌شود و چون این دو در روزهای اخیر رشد قیمت داشتند، بنابراین شاهد افزایش بهای سکه و طلا بودیم. از آنجایی که در تابستان تقاضا برای خرید دلار افزایش می‌یابد، در نتیجه رشد قیمت ارز را در بازار داریم.
رییس اتحادیه طلاوجواهر نیز گفت: نوساناتی که هفته پیش در بازار شاهد بودیم متاثر از ارز است که براساس آخرین داد و ستدها، دلار با نرخ ۲۶ هزار و ۹۰۰ تومان ثبت شد که البته حوادث افغانستان نیز بدون تاثیر نیست. نرخ دلار در هفته گذشته با روند افزایشی همراه بود و برهمین اساس منجر به نوسانات بازار طلا و سکه نیز شد. دلار در حالی دوهفته گذشته بر مدار ۲۴ هزار تومان قرار داشت اما در حال حاضر در آستانه ورود به کانال ۲۷هزار تومانی است.برهمین اساس نرخ طلا و سکه نیز دچار افزایش قیمت شد و به گفته رییس اتحادیه طلا و جواهر در حال حاضر با حباب ۷۰۰هزار تومانی سکه روبرو هستیم.
افغانستان با خروج اشرف غنی، رییس‌جمهوری این کشور تسلیم طالبان شد و پایتخت این کشور تحت سلطه نیروهای این گروه است. برهمین اساس این موضوع به سرعت قیمت معاملات پشت خطی دلار را در بازار ایران بالا برد و در آستانه ۲۷ هزار تومان قرار داد. برخی معتقدند حوادث اخیر افغانستان در نوسانات بازار ارز و به دنبال آن طلا و سکه بی‌تاثیر نیست و ممکن است بعد از تعطیلات پیش رو شاهد افزایش قیمت بیشتر قیمت‌ها در بازار باشیم.
اما از سوی دیگر، مخالفت با سرکوب کردن قیمت دلار و اتخاذ سیاست ارزی قابل پیش‌بینی دو سیگنال مهم وزیر پیشنهادی اقتصاد برای بازارها است که انتظارات از بهبود بازار را تقویت می‌کند. احسان خاندوزی معتقد است: نباید نرخ ارز را سرکوب کرد یا آن را به ارقامی غیرواقعی عقب راند.
در همین باره رییس اتحادیه طلا و جواهر با بیان اینکه در حال حاضر شاهد حباب ۷۰۰هزار تومانی سکه هستیم، اظهار کرد: با وضعیت موجود اقتصادی کشور و قیمت بازار ارز، طبیعتا در ۱۰ روز گذشته نوسانات بسیاری در بازار طلا و سکه شاهد بودیم که دلیل عمده آن نرخ دلار است. پیش از این نرخ دلار در محدوده ۲۴ هزارتومانی قرار داشت اما طبق آخرین قیمت‌ها در روز گذشته (یکشنبه) قیمت دلار به ۲۶ هزار و ۹۰۰ تومان رسیده است. آیت محمدولی تصریح کرد: طبیعتا تا زمانی که بازار نرخ ارز به ثبات و آرامش نسبی نرسد طلا را همیشه دچار نوسان باید دید و انتظاری نباید جز این داشت. زمانی هم که نوسان در دلار ایجاد شود طبیعتا انتظار داد و ستد و کار را نمی‌توان داشته باشیم و به نوعی نگاه‌مان باید به سمت راکد شدن بازار باشد.کمتر از دوهفته از آغاز به کار دولت سیزدهم می‌گذرد و در این مدت کوتاه نمی‌توان پیش‌ّبینی از روند آینده بازار داشت اما انتظارات و نگاه‌ها بر مثبت شدن شرایط است چرا که رییس‌جمهور منتخب تاکید ویژه‌ای بر رونق اقتصادی و رفع موانع تولید دارد.بنابراین اولویت نخست دولت سیزدهم باید همین موضوع باشد و به این سمت حرکت کند که چرخه تولید را راه بیندازد و به اقتصاد رونق بدهد تا بازار ارز نیز به نقطه ثبات و آرامش برسد. رییس اتحادیه طلا و جواهر اظهار کرد: تقاضا در بازار طلا و سکه به آن شکلی که باید باشد نیست اما صفر هم نیست. وقتی با نوسان قیمتی روبرو هستیم افرادی که متقاضی خرید واقعی هستند در انتظار ثبات خواهند بود تا بعد خرید خود را انجام دهند. براساس آخرین قیمت‌ها در روز (یکشنبه) قیمت اونس حهانی ۱۸۸۰ دلار، مثقال طلای ۱۸عیار ۴ میلیون ۹۳۸ هزار تومان، هرگرم طلای ۱۸ عبار یک میلیون و ۱۳۹ هزار و ۹۰۰ تومان، سکه طرح جدید ۱۱ میلیون و ۸۹۵هزار تومان، سکه طرح قدیم ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، نیم سکه ۶میلیون تومان، ربع سکه ۳ میلیون و ۸۰۰هزار تومان و سکه گرمی هم ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان داد و ستد شد. همچنین حدود ۷۰۰ تا ۷۵۰ هزار تومان حباب سکه و فاصله قیمتی طلا و سکه است. به گفته محمدولی، نوساناتی هم که در نرخ‌ها شاهد هستیم متاثر از بازار ارز است که براساس آخرین داد و ستدهای دیروز، دلار با نرخ ۲۶ هزار و ۹۰۰ تومان ثبت شد. البته حوادث افغانستان نیز بدون تاثیر نیست.
معاملات پرنوسان بازار ارز
در هفته‌ای که گذشت
بازار ارز در هفته‌ای که تعطیلات کرونایی و عزاداری محرم، روزهای فعالیت آن را به‌شدت محدود کرده بود، همچنان تحت تاثیر تحولات متعدد سیاسی و اقتصادی، معاملات پرنوسانی را تجربه کرد. بازار ارز در هفته پیشین با شتابی فزاینده شاهد افزایش قیمت‌ها بود، اما از روز پنجشنبه این روند متوقف و به اعتقاد کارشناسان بازار درگیر اصلاح قیمت‌ها شد. پدیده‌ای که در معاملات پشت خطی روز جمعه (۲۲ مردادماه) هم ادامه داشت و به همین دلیل در ابتدای هفته، پیش‌بینی کارشناسان پولی و بانکی بر تداوم روند کاهش قیمت‌ها حداقل در روزهای ابتدایی هفته تاکید داشت. پیش‌بینی که البته در ساعات ابتدایی روز شنبه (۲۳ مردادماه) هم صحت خود را نشان داد و در بازار آزاد ارز معاملات دلار را در قیمت ۲۶ هزار و ۴۵۰ تومان، یعنی حدود ۲۰۰ تومان کمتر از آخرین قیمت روز پنجشنبه (۲۱ مردادماه) آغاز کرد و در ادامه هم روندی نزولی به خود گرفته بود. کاهش قیمت در ساعات ابتدایی روز شنبه در حالی اتفاق افتاده بود که خبر تحریم‌های جدید دولت امریکا علیه ایران هم به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران، سیگنال منفی برای معامله‌گران مخابره کرده بود، اما این خبر آنقدر قدرت نداشت که روند اصلاحی بازار را متوقف کند.
اما پیش از ظهر روز شنبه، انتشار گسترده یک خبر، موجب ایجاد نوسانی شدیدی در بازار شد؛ سقوط شهر هرات در افعانستان به دست نیروهای طالبان. هرات به عنوان یکی از سه شهر بزرگ افغانستان، یکی از بازارهای موازی بازار ارز ایران را در کنار بازار سلیمانیه عراق تشکیل می‌دهد، بنابراین سقوط این شهر توسط طالبان موجی از نگرانی را در معاملات بازار ایران ایجاد کرد. نگرانی‌هایی که موجب شد قیمت دلار در معاملات ظهر روز شنبه، به سرعت تا ۲۶ هزار و ۷۰۰ تومان هم بالا برود. البته این روند در ادامه با انتشار اخبار جدیدی که نشان می‌داد معاملات ارزی در هرات پس از سقوط شهر همچنان استمرار دارد و از سوی دیگر بسیاری از معامله‌گران افغان با فروش دلار خود به دنبال خرید ریال هستند، معکوس شد و در پایان معاملات ارزی اولین روز هفته قیمت دلار به حدود ۲۶ هزار و ۵۰۰ بازگشت.
در این بین، خبر تعطیلی کرونایی تا حدی به تعدیل قیمت‌ها کمک کرد، چرا که به اعتقاد فعالان ارز، تجربه‌های تعطیلات گذشته نشان داده است که خریداران پیش از شروع تعطیلات میزان خرید خود را کاهش می‌دهند.به هر ترتیب هرچند از روز دوشنبه بخش‌های رسمی بازار ارز کاملا تعطیل بودند و بازار آزاد هم در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه فعالیتی کم‌رمق داشت و در نهایت به مناسبت عزاداری‌های محرم تعطیل شد، اما مجموعه حوادث فوق توانستند هفته‌ای پر نوسان را در بازار ارز ایجاد کنند.
در کنار این دلایل کلان سیاسی-اقتصادی البته نباید از عوامل اقتصادی هم که بر روند میان مدت بازار تاثیرگذار بوده است هم غفلت کرد. برخی از کارشناسان اقتصادی این روزها از تاثیر منفی قطعی‌های برقی بر قیمت ارز می‌گویند. به اعتقاد این کارشناسان، تعطیلی خطوط تولید برخی از صنایع به دلیل کمبود برق، موجب بر هم خوردن تعادل موجود در روند صادرات و واردات کالا در کشور شده که تاثیر خود را این روزها در افزایش قیمت ارز گذاشته است.
از سوی دیگر بررسی آمارهای اعلام شده از مراکز رسمی نیز نشان می‌دهد، در دو روز ابتدایی هفته، بازار ساز تزریق ارزی بیشتر از میانگین کوتاه‌مدت انجام داده است و به همین دلیل در قیمت‌های سامانه سنا و نیما، طی این دو روز اول هفته، شاهد کاهش قیمت ارز هستیم. به اعتقاد کارشناسان، چه بسا اگر تعطیلات کرونایی این روند را متوقف نمی‌کرد، افزایش عرضه می‌توانست قیمت را در بازار آزاد هم کنترل کند.
به هر ترتیب آن چیزی که در نهایت، بازار ارز این هفته نشان داد، تداوم روند افزایشی قیمت ارز بود. روندی که از ابتدای مردادماه آغاز شد و تا پایان این هفته کمابیش ادامه داشته است و قیمت دلار را در آستانه ورود به کانال ۲۷ هزار تومان و یورو را به نزدیکی‌های کانال ۳۲ هزار تومان رسانده است. هرچند به نظر می‌رسد در این محدوده، بازار مقاومت‌هایی از خود نشان خواهد داد.
