فیلترینگ و محدودیت‌های اینترنت با سهم ۷۸ درصد بزرگ‌ترین چالش متخصصان سئو در سال ۱۴۰۱ بوده است و همچنین «طرح صیانت و طبقاتی‌شدن اینترنت» بزرگ‌ترین تهدید آینده برای جامعه سئو ایران خواهد بود. در عین حال حوزه‌های دیجیتال مارکتینگ و سئو بیشترین افت موقعیت شغلی را طی مدت فیلترینگ و محدودیت‌های اخیر اینترنت داشته‌اند.
موضوع فیلترینگ یکی از دغدغه‌های همیشگی فعالان شبکه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام و صاحبین کسب و کارها است. به صورت میانگین 3 میلیون کسب و کار در اینستاگرام فعالیت دارند و نزدیک به 10 میلیون نفر درآمد خود را از طریق اینستاگرام کسب می‌کنند. با توجه به این عدد در صورت فیلتر شدن اینستاگرام بسیاری از این کسبوکارها آسیب جدی خواهند دید. وجود پلتفرم اینستاگرام که کاربران زیادی برای سرگرمی به آن مراجعه می‌کنند ممکن است پلتفرمهای دیگری جایگزین شوند، اما دغدغه اصلی برای صاحبین کسب و کار است با فرض بر اینکه دیگر نتوانند کسب و کار خود را در اینستاگرام ادامه دهند باید چه کاری را جایگزین کنند.
همانطور که vpnها هر روزه رایج‌تر می‌شوند، تمام افراد در سراسر جهان می‌توانند خیلی راحت به سایت‌های دیگر و در نقاط دیگر جهان وصل شوند. در یک محاسبه ساده، چه از سوی صفحات کسبوکارها که همان‌گونه که گفته شد بیش از ۲میلیون برآورد می‌شود و زندگی خانواده افراد دارای این کسبوکارها و چه از سوی بخش وسیع‌تری از مردم که به واسطه این صغحات نیازمندی کالا یا خدمات خود را با هزینه کمتر و کیفیت بهتر، بدون واسطه و دلال‌های حقیقی و مجازی برطرف می‌کنند، چیزی نیست که بتوان آن را در هیچ سطحی نادیده گرفت.
فیلترینگ با سهم ۷۸ درصد بزرگ‌ترین چالش فعالان حوزه سئو
نظرسنجی‌ها و آمارهای مختلفی از اثرات محدودیت اینترنت بر کسبوکارها منتشر شده، اما تاکنون هیچ نهاد تصمیم‌گیری، پاسخ روشنی درباره رفع فیلتر پلتفرمهای محبوب همچون اینستاگرام نداده است. با وجود این گزارشی نشان می‌دهد فیلترینگ و محدودیت‌های اینترنت با سهم ۷۸درصد بزرگ‌ترین چالش متخصصان سئو در سال ۱۴۰۱ بوده است. همچنین از نگاه ۷۸درصد از فعالان سئو «طرح صیانت و طبقاتی‌شدن اینترنت» بزرگ‌ترین تهدید آینده برای جامعه سئو ایران خواهد بود. موضوع «هوش مصنوعی» دومین تهدید بزرگ در این حوزه مطرح شده است.
درآمد خانم‌ها در حوزه سئو تقریبا نصف آقایان است
۶۱ درصد از متخصصان حوزه سئو، درآمدی بین ۵ تا ۱۸میلیون تومان دارند. درآمد ۵۱ درصد از خانم‌ها بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان است، در حالی که حدود یک سوم از آقایان، بین ۱۰ تا ۱۸ میلیون تومان از حوزه سئو کسب درآمد می‌کنند. همچنین میانگین درآمد ماهانه خانم‌ها و آقایان به ترتیب ۱۰ و ۱۶ میلیون تومان است. از نظر ۶۷ درصد از متخصصان حوزه سئو، تولید محتوای مفید و باکیفیت بیشترین تاثیر را در رتبه‌بندی سال ۱۴۰۱ داشته است. بعد از آن، به ترتیب فاکتورهای «سئوی تکنیکال»، «تجربه کاربری» و «سئوی داخلی» تاثیرگذارترین عوامل رتبه‌بندی در سئو بوده‌اند.
«بهبود رتبه کلمات کلیدی» و «افزایش ترافیک ارگانیک» هم از مهم‌ترین فاکتورهایی هستند که متخصصان سئو برای سنجش موفقیت پروژه‌هایشان استفاده کرده‌اند. در حالی که انتظار کارفرمایان و شرکت‌ها از پروژه‌های سئو «افزایش فروش» است، این فاکتور برای متخصصان سئو در اولویت سوم قرار دارد. بیشتر متخصصان سئو به ترتیب در کسب‌وکارهای حوزه خدماتی، تکنولوژی و تجهیزات صنعتی فعالیت می‌کنند. بعد از آن، فعالان سئو با کسب‌وکارهایی همکاری می‌کنند که سایت فروشگاهی دارند و انواع مختلفی از محصولات را به‌صورت آنلاین می‌فروشند.
همچنین بیشتر متخصصان سئو با عنوان شغلی «کارشناس سئو» در شرکت‌ها استخدام می‌شوند و ۲۶ درصد فعالان سئو در سمت «مدیر سئو» و ۲۱درصد از از آنها با عنوان شغلی «کارشناس ارشد» در تیم داخلی سئو فعالیت می‌کنند. نتایج گزارش تریبون نشان می‌دهد که متخصصان سئو بیشتر بودجه خود را به ترتیب صرف «تولید محتوا»، «رفع موارد فنی سایت» و «خرید رپورتاژ آگهی» می‌کنند و در مقایسه با سال ۱۴۰۰، میزان هزینه صرف‌شده برای تولید محتوا افزایش یافته است. احتمالا اهمیت گوگل به تولید محتوای باکیفیت و دست‌اول یکی از دلایل افزایش بودجه از سمت کارفرمایان و شرکت‌هاست.
پرهزینه‌ترین فعالیت سئو برای تولید محتواست
نتایج نظرسنجی نشان می‌دهد که متخصصان سئو بیشتر بودجه خود را به ترتیب صرف «تولید محتوا»، «رفع موارد فنی سایت» و «خرید رپورتاژ آگهی» می‌کنند. در مقایسه با سال ۱۴۰۰، میزان هزینه صرف‌شده برای تولید محتوا افزایش یافته است. به نظر می‌رسد اهمیت گوگل به تولید محتوای باکیفیت و دست‌اول یکی از دلایل افزایش بودجه از سمت کارفرمایان و شرکت‌هاست. متخصصان سئو میزان موفقیت پروژه‌های خود را با بهبود رتبه کلمات می‌سنجند.۸۱درصد از فعالان سئو بیان کرده‌اند که بهبود «رتبه کلمات کلیدی» و «افزایش ترافیک ارگانیک» مهم‌ترین فاکتورهای سنجش میزان موفقیت پروژه‌هایشان است. در حالی که در جای دیگر از پرسشنامه، خود کارفرمایان گفته‌اند که از سئو انتظار «افزایش فروش» دارند.
قطعی اینترنت و فیلترینگ، چالش جدی در سال ۱۴۰۱
در عین حال در حالی که در سال ۱۴۰۰، «ناهماهنگی در ارتباط با سایر واحدها» و «ناآگاهی کارفرما از روند پروژه‌ها سئو»، بزرگ‌ترین چالش از نظر متخصصان این حوزه مطرح شده بود. در گزارش ۱۴۰۱، «قطعی اینترنت و فیلترینگ» پرچالش‌ترین مساله در حوزه سئو عنوان شده است و پس از آن، فعالان سئو با چالش‌هایی مانند «ناآگاهی کارفرما» و «ناهماهنگی در ارتباط با سایر تیم‌ها» روبرو بوده‌اند. در عین حال تصمیم در مورد اینستاگرام از تصمیم در مورد بزرگ‌ترین صنایع ما مهم‌تر است؛ چون کمتر صنعتی را داریم که در آن بیش از ۲میلیون کسب‌وکار فعال باشند و با تغییر در آن، چند میلیون فرد و خانواده آنها دچار بحران شوند.
از سوی دیگر، ابعاد فیلترینگ در اینستاگرام محدود به خود این ۲میلیون کسب‌وکار نمی‌شود و افراد و کسب‌وکارهای وابسته نیز سهم جدی دارند. حوزه ارسال محصولات، افرادی که در تامین مواد اولیه فعال هستند، کسب‌وکارهایی که به واسطه تبلیغات اینستاگرامی به مشتری خود دسترسی دارند و همچنین حوزه آموزش که اینستاگرام در زمان کرونا شاید جزو اصلی‌ترین کمک‌دهندگان به آن بود نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
طرح صیانت برای جامعه متخصصان سئو تهدید است
از نگاه ۷۸.۴ درصد از فعالان سئو «طرح صیانت و طبقاتی‌شدن اینترنت» بزرگ‌ترین تهدید برای جامعه سئو در سال ۱۴۰۱ بوده است. مانند گزارش سال ۱۴۰۰، موضوع «هوش مصنوعی» دومین تهدید بزرگ در این حوزه مطرح شده است. همچنین طبق این گزارش، فقط ۱۳درصد از متخصصان سئو بیشتر از ۳۰میلیون تومان درآمد دارند، درآمد ۶۱ درصد از متخصصان حوزه سئو رقمی بین ۵ تا ۱۸میلیون تومان است. تحلیل‌ها نشان داده است که درآمد متخصصان سئو در کسب‌وکارهای B2C از کسب‌وکارهای B2B بیشتر است و رقمی بین ۱۰ تا ۳۰میلیون تومان برآورد شده است. این آمار فقط برای ۴۱درصد از افراد در کسب‌وکارهای B2B صدق می‌کند.
تمایل زیاد متخصصان سئو به مهاجرت
با توجه به اینکه ۱۶درصد از پاسخ‌دهندگان «مهاجرت متخصصان سئو» را یکی تهدیدهای حوزه سئو می‌دانند، ۷۰درصد از فعالان سئو به مهاجرت فکر می‌کنند. همچنین از نظر ۶۷ درصد از متخصصان حوزه سئو، تولید محتوای مفید و باکیفیت بیشترین تاثیر را در رتبه‌بندی سال ۱۴۰۱ داشته است.
بعد از آن، به ترتیب فاکتورهای «سئوی تکنیکال»، «تجربه کاربری» و «سئوی داخلی» تاثیرگذارترین عوامل رتبه‌بندی در سئو بوده‌اند. امروز تصمیم در مورد فیلترینگ یک پلتفرم، جدا از بعد امنیتی، ابعادی دارد که نمی‌توان بدون در نظر گرفتن آنها تصمیمی به مصلحت کشور گرفت. وقتی چند سال است حتی با چند مرتبه فیلتر کردن دیگر پلتفرمها، هیچ‌کدام از پلتفرمهای داخلی نتوانسته‌اند در میدان رقابت، حداقلی از این کسبوکارها را میزبانی کنند، شاید باید اول زیرساخت، اعتماد کاربر و دیگر عوامل موثر را در این کسبوکارها ایجاد کرد و بعد منتظر انتقال تعداد قابلتوجهی از این کسبوکارها شد.
اقدامات مسوولان از نگاه امنیتی قابل درک است؛ اما در حال حاضر تصمیم فیلترینگ یک تصمیم تک‌بعدی نیست و بدون شک تاثیر اجتماعی و اقتصادی آن، چه در کوتاه‌مدت و چه در بلندمدت، می‌تواند سبب شکل‌گیری نارضایتی‌هایی در سطح پایین و بالای جامعه شود. حالا دیگر شبکه اجتماعی‌ای مانند اینستاگرام برای خود بازاری به وسعت چند‌هزار پاساژ است؛ بازاری که نه زمان می‌‌‌شناسد و نه مکان و کاربرانی از سراسر جهان هر لحظه سفارشی را روی صفحه فروشگاه مورد نظر خود ثبت می‌کنند.
در شرایط اقتصادی بغرنج این روزها، دسترسی‌داشتن به پلتفرمهای دیجیتالی برای کاربران به موهبتی بدل شده است که می‌توانند با حداقل هزینه، کسب‌وکاری برای خود راه‌اندازی کنند و با یادگیری چند مهارت ساده، چرخ زندگی خود را بچرخانند. با این حال، اهمیت اینترنت برای اقتصاد امروز محدود به فروشگاه‌های اینستاگرامی نیست و تقریبا بخش قابلتوجهی از هر کسب‌وکار دیگری، از طریق دسترسی به طیف وسیعی از انواع پلتفرمها و ابزارهای آنلاین انجام می‌شود.
