سعید امیرشاهکرمی
روند معاملات بازار بورس ایران طی بهمن و اسفند ۱۴۰۱ نشان از ورود پول‌های جدید و افزایش ارزش معاملات دارد. در شرایطی که دلار به عنوان یکی از عوامل اصلی در تعیین میزان تورم و انتظارات تورمی در حال رکوردشکنی بوده و در بازار آزاد با ارقام بالاتر از ۵۰ هزار تومان در حال معامله است، بورس تهران هنوز نتوانسته است به سقف قبلی خود دست یابد.
در شرایطی که انتظارات تورمی هر روز نسبت به گذشته افزایش می‌یابد، لیکن به علت عدم حمایت دولت از بورس، اتخاذ سیاست‌های ناهماهنگ و متضاد، نبود چشم‌انداز سیاسی و اقتصادی روشن، ناهماهنگی میان مدیران ارشد اقتصادی کشور و همچنین عوامل داخل سازمانی، بورس نتوانست رشدی همگام با تورم و انتظارات تورمی داشته باشد و عملکرد قابل دفاعی را در سال ۱۴۰۱ از خود بر جای نگذاشت.
اگر به صورت همزمان روند شاخص کل بورس و روند تغییرات نرخ ارز به قیمت آزاد را بررسی کنیم به وضوح یک شکاف حرکتی میان این دو روند را خواهیم دید. شکافی که نشان می‌دهد حرکت بورس به مراتب از حرکت دلار کند‌تر بوده است. دلایل این شکاف را قبل‌تر توضیح داده‌ام، اما موضوع مهم این است که در ۱۴۰۲ دو سناریو پیش روی دلار و بورس وجود دارد.
الف- کاهش نرخ دلار بازار آزاد تا محدوده ۳۸ هزار تومان (بسیار بعید) ب- حرکت بورس برای پشت سر گذاشتن شاخص ۲۱۰۰ واحدی و ایجاد یک الگوی صعودی قوی و شتابان.
بنابر آنچه از وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور استنتاج می‌شود احتمال وقوع حالت اول (اصلاح جدی دلار) بسیار بعید است و به نظر رسیدن دلار به قیمت‌های پایین‌تر از ۴۸ هزار تومان امکان‌پذیر نیست. بنابراین بورس و به تبع آن شاخص کل باید خود را به دلار برساند و یک سقف جدید را رقم بزند. در کل به نظر می‌رسد ۱۴۰۲ سال نیکویی برای سهامداران و فعالین بازار سرمایه باشد و بعد از مدت‌ها بتوانند یک بازار گاوی و به رنگ سبز بهاری را تجربه کنند. بازاری که در آن ارزش سهام شرکت‌ها به سمت سقف‌های تاریخی خود حرکت کنند.
البته شایان ذکر است در طی سال ۱۴۰۱ نیز شرکت‌هایی بودند که سقف تاریخی خود را شکسته‌اند اما بیشتر منظور ارزش سهام بزرگان بازار است که هنوز از سقف قیمتی خود فاصله معنی‌داری دارند. به امید روزی که بازار بورس ایران به خاطر پویایی اقتصادی رشد کند و نه به خاطر رشد دلار و افزایش انتظارات تورمی!
